خورنا_ حسین عبدالعزیزی: قرص برنج دو مدل دارد یک مدل آن که مخلوط سیر و نمک است و برای جلوگیری از آفات در حبوبات استفاده میشود که در داروخانه ها به فروش می رسد، مدل دوم ترکیب فسفید آلومینیوم است که مصارف خانگی ندارد و تنها برای صنعت و کشاورزی مصرف دارد و همین مدل باعث ایجاد مسمومیت و در نهایت باعث مرگ می شود.

به گزارش خبرنگار خورنا از اهواز؛ مسمومیت با قرص برنج صنعتی ،تنها مرگ را به دنبال دارد و متاسفانه در سال ۹۱مسمومیت با قرص برنج ۲ برابر شده و طبق آمار پزشکی قانونی ۶۰۰ نفر در اثر مسمومیت با این قرص جان خود را از دست داده اند. قرص برنج صنعتی جزو کالاهای قاچاق قرار گرفته است و در صورت روئیت آن در هر مغازه یا هر مکانی یا فرد خاطی مطابق با قوانین برخورد با قاچاق رفتار می شود، همچنین تماس انسان با قرص برنج می تواند باعث ایجاد عارضه های شدید و مرگ شود.

به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، بهزاد شریف مخمل زاده معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، گفت: بر اساس گزارشات، فسفیدها (فسفید آلومینیوم..) باعث تحریک شدید دستگاه گوارش، اختلالات قلبی عروقی، هیپوتاسیون، شوک، آرتیمی، نارسایی قلبی، ادم ریوی، اسیدوز متابولیک، آسیب کبدی و کلیوی، ترومبوسیتوپنی، تشنج و نهایتا کما و مرگ تا ۷۲ ساعت بعد از مصرف می شود.

وی افزود: عارضه های گوارشی ۵ تا۱۰ دقیقه پس از مصرف اتفاق می افتد و سپس سایر نشانه ها و علایم مسمومیت ظاهر می شود.

دکتر مخمل زاده تصریح کرد: تسریع در درمان حتی در بیماران به ظاهر بی علامت اهمیت بارزی در بهبود بیماران دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در پاسخ به این سوال که قرص برنج چیست؟، گفت: قرص برنج ترکیب خطرناکی از فسفیدهاست که برای جلوگیری از آفت زدگی برنج انبار شده و مصرف می شود.

وی با بیان اینکه فسفیدها همچنین برای دفع آفات سایر غلات انبار شده و جلوگیری از کپک زدگی و جونده کش و غیر نیز مصرف می شود، افزود: با تماس این ماده با رطوبت با اسید، گاز خطرناک فسفین آزاد می شود که علت اصلی توکسیسیتی این ماده است و هر چه این ترکیبات تازه تر باشد گاز بیشتری آزاد کرده و خطرناک تر هستند.

این مقام مسوول تصریح کرد: مکانیزم احتمالی اثر این مواد (فسفین) بلوک سیتوکروم اکسیداز و مهار فسفوریلاسیون اکسیداتیو و در نتیجه مرگ سلولی است. بنابراین دستگاه هایی همچون مغز، قلب، کبد و غیره که به مقدار اکسیژن بیشتری نیاز دارند نسبت به این سم حساس تر و آسیب پذیر ترند.

مخمل زاده به عارضه های ناشی از مصرف قرص برنج اشاره کرد و گفت: استنشاق این ماده باعث بروز نارسایی ریوی، سرفه شدید همراه با خلط سبز رنگ، سرد رد، تنگی نفس، گیجی، خواب آلودگی، گشادی قلب، تشنج و کما خواهد شد.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، تاکید کرد: مصرف خوراکی این قرص باعث ایجاد تهوع، درد معده، استفراغ، اسهال، تنگی نفس، احساس سرما، عطش، سر درد، تشنج و کما است، مرگ بعد از ۴ روز یا حداکثر ۲هفته با نارسایی قلبی حادث می شود.

وی به استنشاق مزمن این قرص اشاره کرد و افزود: کاهش اشتها، کاهش وزن، آنمی، شکستگی خود بخود استخوان، دندان درد و تورم و نکروز فک از عوارض استنشاق این قرص است که با مصرف ۴/۱ قرص سمیت ایجاد می شود، همچنین در بزرگسالان خوردن این ماده یکی از علل خودکشی است؛ برای مثال شایع ترین عامل خودکشی در هند خوردن یا استنشاق این ماده سمی است. (مصرف حتی ۵/۱ گرم از این قرص باعث مرگ می شود.)

مخمل زاده تاکید کرد: مصرف قرص برنج (فسفیدالومینیوم) یا صرفاً برای خودکشی است و یا به اشتباه قرص برنج به جای قرص های روانگردان (اکستازی) به دلیل شباهت ظاهری این دو قرص به یکدیگر مصرف می شود و گاهی وجود ناخالصی در قرص های اکستازی که در پروسه سنتز این قرص ها ایجاد می شود عامل مسمومیت است که یکی از این ناخالصی ها سم فسفین است.

وی به خصوصیات فیزیکی این قرص اشاره کرد و گفت: این قرص گازی بدون رنگ، قابل اشتغال، بوی شبیه به ماهی گندیده، حلالیت مناسب در آب و الکل به صورت قرص یا پودر در بازار یافت می شود.

این داروساز با بیان ا ینکه سمیت این قرص گازی با سمیت بالا که بر سیستم گوارشی و سیستم اعصاب اثر می گذارد، اظهار کرد:فسفین به عنوان یک حشره کش برای جلوگیری از آلودگی غلات، خوراک دام، تنباکو استفاده می شود که به صورت قرص های فسفید (فسفید روی، فسفید کلسیم و فسفید آلومینیوم) موجود است، این ماده سمی به راحتی جذب گوارش شده و بعد از حل شدن در مایعات بدن، به صورت ماده سمی فسفین در می آید.

مخمل زاده با بیان اینکه عوارض جانبی از ساعات اولیه بعد از استنشاق فسفین ظاهرمی شود، تاکید کرد: طبق مطالعات انجام شده در ۹۲ درصد مصرف کننده آلومینیوم فسفید، ۶۶ مورد مرگ (۷۲%) مشاهده شد که ۶۰ نفر در ساعات اولیه بعد از مصرف این ماده فوت شده اند، همچنین عوارض مزمن عبارت است از آنمی، برونشیت، اختلال گوارشی، نارسایی ریه عدم تعادل در تکلم و حرکت است.

وی تصریح کرد: خوردن مقادیر زیاد سم فسفین یا فسفید آلومینیوم باعث ایجاد یرقان و افزایش سطح سرمی ترانس آمیلاز می شود. ۳۰ درصد افرادی که با فسفید آلومینیویم مسموم شده اند دچار یرقان شده و ۲۰ درصد از ‌‌آنها دچار افزایش غلظت سرمی ترانس آمیناز می شود ۸ درصد از مسمومین افزایش بیلی روبین داشته اند.

مخمل زاده در ادامه تاکید کرد: متاسفانه در ساعات اولیه امکان تشخیص سریع سم در بدن وجود ندارد و صرفاً با مشاهده علائم نمی توان میزان مسمومیت را تخمین زد. بعد از ۲۴ساعت با اندازه گیری مت هموگلوبین، مسمومیت با فسفید آلومینیوم تائید می شود.

این مقام مسوول به شیوه درمان این بیماری اشاره کرد و گفت: بعد از مشاهده اولین علائم که شامل تهوع، استفراغ، درد شکم, تنگی نفس است، مسموم را به هوای ‌آزاد برده و در صحت هوشیار بودن و مصرف خوراکی با ایجاد تهوع سعی در خارج کردن ماده سمی می نمائیم. در مورد افرادی که دچار تنگی نفس شده اند باید اکسیژن رسانی صورت گیرد.

شریف مخمل زاده در ادامه خاطرنشان کرد: شهروندان در صورت مشاهده، موارد تخلف را به صورت تلفنی با شماره ۱۴۹۰ یا ۲۲۳۲۳۵۲-۰۶۱۱ به واحد رسیدگی و پیگیری به شکایات معاونت غذا و داروی خوزستان اطلاع دهند.