✒صالح ساری پور

تحقیقات درمورد نخل های آبادان حکایت از آن دارد که سابقه ی نخل داری در این منطقه قدمتی هزاران ساله دارد.

آبادان تا قبل از جنگ تحمیلی ،مهمترین قطب تولید خرمای کشور بود.گفته می شود شش میلیون اصله خرما در آبادان وجود داشت و بنا بر منابع غیر رسمی ، در حال حاضر تنها یک میلیون و پانصد هزار اصله خرمای مثمر در آبادان باقی مانده است. همین تعداد نیز بعلت شوری آب و عوامل دیگر در معرض خطر مرگ قراردارند.

بعد از این مقدمه بهتر است جایگاه کشورعزیزمان و بقیه کشورها در تولید خرمای جهان را بررسی نماییم.
کشورهای مصر،ایران،عربستان سعودی،امارات متحده عربی،پاکستان،الجزایر ،عراق، سودان، عمان و لیبی ۱۰ تولید کننده ی برترخرما در جهان هستند.

ایران با تولید۱/۲میلیون تن خرما در نخلستان های ۲۱ استان کشور مخصوصاً نخلستان های استانهای،کرمان، هرمزگان ،خوزستان، بوشهر،فارس،سیستان وبلوچستان رتبه دوم جهان را به خود اختصاص داده است.

درسال ۱۳۹۶ بیش از ۲۶۰هزار تن خرما معادل ۲۰ درصد از تولید کشور به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار به کشورهای اروپایی ،مالزی ،اندونزی وهند صادر شد.

متاسفانه پیش بینی می شود در آینده ای نه چندان دور بدلیل کاشت،داشت و برداشت سنتی ،کمبود منابع آبی،بخشی نگری سیاست مداران، شوری و پروژه های انتقال آب خوزستان و همچنین نداشتن انگیزه ،اراده در برخی از مدیران محلی،عدم تدوین برنامه وچشم انداز در حفظ و ازدیاد نخل های موجود ،جایگاه دومی ایران در تولید خرمای جهان سیر نزولی پیدا کند.

برای نگارنده بعنوان یک شهروند مایه ی تعجب وسؤال است که ایران با آنهمه سابقه درخشان در نخل داری، چرا باید بازار جهانی خرما را به امارات متحده عربی که سابقه کشور شدن آن از ۵۰سال تجاوز نمی کند واگذار کند؟

امارات توانست بیش از ۴۰ میلیون اصله نخل در گونه های متنوع در بیابان بکارد.

در زمانی که ما زیر درختان سربریده مرثیه سرائی می کردیم و از عصر طلائی نخل کاری شعر می سرودیم و بعضی از مسئولین بدون توجه به این ثروت ملی مقدمات تشنگی نخیلات جنگزده را فراهم کردند؛ کشور امارات موفق شد بزرگترین نخلستان زیستی جهان بنام الفوعه که در آن از هیچ ماده ی شیمیایی اعم از کودهای شیمیایی یا سموم دفع آفات استفاده نمی شود را به جهان اعلام نماید.*
*مساحت این نخلستان بیش از ۱۳۰۰ هکتار وحدود ۶۰ هزار نخل درآن وجود دارد. از سوی دیگر ایالات متحده ی آمریکا بصورت کاملا حرفه ای به نخلستان سازی تجاری مبادرت ورزیده و در آینده ای نزدیک صادر کننده ی خرما خواهد شد.

چندی قبل، نخستین و بزرگترین نخلستان خرمای کشور افغانستان در ولایت ننگرهار ساخته شد.وروز به روز در تولید خرما رقیبان جدیدی پیدا می کنیم.

مسئولین عزیز، آیا آبادان مشمول طرح طوبی مقام معظم رهبری دام ظله العالی بود؟*

آیا اراضی منابع طبیعی جهت نخلستان به افراد واگذارشد؟

اگر واگذار شده ، در این مدت بعد از جنگ تحمیلی چند نفر نخل در آبادان کاشته شد؟

طرح نجات نخلستانهای آبادان به کجا انجامید وچه نتایجی داشت؟مگر قرار نبود نخل هایی که در جنگ تحمیلی از بین رفته اند جایگزین واحیا شوند؟

آیا در خصوص احداث نخلستان های تجاری در آبادان طرح و برنامه ای به وزارت کشاورزی ارسال شده است؟
وبسیاری از سوالات که از حوصله این مطلب خارج است. به نظر می رسد ،برای بیابان زدایی ، پیش گیری از ریزگردها ،پایین آوردن درجه دما ،اشتغال بکار جوانان ،تامین نیاز داخلی خرما، حضور مقتدرانه در بازار جهانی خرما، راهی جز نخل کاری نیست.

بیائیم بجای کاشت درختان غیر مثمر وغیر بومی، نخل کاری را از خانه ها، پارک ها،فضای سبز اداره ها،بلوار و خیابان ها شروع کنیم.

در پایان باید گفت اگر کشور مصر توانست با آب فاضلاب شهرها، نخلستان های کاشته شده در بیابان ها را آبیاری کند. ماهم می توانیم نخلستان های متعددی رادر آبادان درست کنیم. به شرطی که مدیران ما ،تخصص،تجربه ، انگیزه ،آزادی عمل و تواضع در قبال تجربه های موفق رقیبان را سرلوحه کار خود قرار دهند.
اگر رقیبان ما برنامه ی بلند پروازانه ی کاشت درخت خرما در مریخ را دارند.چرا ما آبادان را نخلستان نکنیم؟