علیرضا مسرور- عضو انجمن اسلامی معلمان کشور

نقدی بر نگاه پیشرفت گرایانه استاندار در آموزش و پرورش

علیرضا مسرور- خورنا بدون شک تمام کسانی که دل در گرو فرهنگ و آموزش و پرورش این استان دارند از اهتمامی که استاندار خوزستان نسبت به آموزش و پرورش و حل معضلات آن بویژه آفت تحصیلی (قرار داشتن این استان در پایین جدول رقابتهای آموزشی کشور) دارند؛ بسیار خرسندند.

نفس اولویت دادن به ریشه بسیاری از مشکلات استان (یعنی آموزش و پرورش) و تبدیل آن به دغدغه همه مسئولین  استانی و تلاش در جهت ایجاد یک حرکت سازمان یافته و فرا بخشی، کار بزرگ و قابل ستایشی است که جناب مقتدایی در حال دنبال نمودن آنند. بدون تردید مجموعه این اقدامات اگر از یک برنامه منسجم با پشتوانه های علمی و کارشناسی همراه باشد می تواند سرنوشت آموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار دهد. اما آنچه در سخنان اخیر ایشان به نگرانی ها دامن زد ترسیم نتایج  یکساله فوق طاقت حوزه فرهنگ است. ایشان ارتقاء ۱۰ پله ایی جایگاه آموزش و پرورش را به عنوان نقطه هدف برنامه های خود برای آموزش و پرورش طی یک سال تعیین و سرنوشت خود و مدیریت سازمان آموزش و پرورش را به آن گره زدند.

گره زدن سرنوشت مدیریت به نتایج، از ویژگی های «مدیریت معطوف به نتیجه» و نشانه شجاعت و تهور یک مدیر خوب است. اما تعیین ۱۰ پله صعود برای مجموعه اقداماتی که تاکنون در آموزش و پرورش صورت گرفته آن هم برای یک سال به نظر بسیار خوشبینانه و دور از دسترس می نماید.

استاندار محترم و با تجربه استان ما، بخوبی با ویژگی های حوزه فرهنگ و مختصات آن آشنایی دارند و می دانند هر گونه تغییر در نتایج حوزه فرهنگ امری تدریجی و حداقل میان مدت است. حتما این ضرب المثل را شنیده اید که می گویند«اگر برنامه یکساله ایی دارید گندم بکارید و اگر برنامه ۱۰ ساله دارید گردو بکارید و اگر برنامه طولانی مدت داشته باشید مدرسه بسازید» نگارنده معتقد است رتبه های تحصیلی از جنس محصولی مانند گندم نیستند تا برای آن برنامه یکسال ( کاشت، داشت و برداشت) بریزیم.

جناب آقای مقتدایی رئیس  شورای آموزش و پرورش استان برای موفقیت در کسب هدف برنامه (یعنی ۱۰ پله صعود در جدول رقابت های آموزشی کشور) به مجموعه اقدامات خوبی اشاره نمودند.

۱-      فعال نمودن شورای آموزش و پرورش بیش از پیش

۲-      ایجاد یک همگرایی استانی بین مسئولین و مدیران ارشد در حمایت از آموزش و پرورش

۳-      به میدان فراخواندن مدیران ارشد گذشته آموزش و پرورش استان (بجز جناب آقای کیاوش)

۴-      بکار گیر یک شرکت مشاور آموزشی در کنار آموزش و پرورش

مدیران آموزش و پرورش نیز در راستای همین هدف مجموعه ایی از اقدامات مفیدی را در دستور کار قرار دادند و با پشتکار قابل ستایشی به بسیج امکانات محدود داخلی آموزش و پرورش همت گمارده اند. اما و صد اما که مجموعه این اقدامات مفید و البته خوب، برای تحقق هدف بزرگ تعیین شده برنامه ، کافی نیست.

شکاف بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب ومورد انتظار برای  استان؛ چنان عمیق است که نمی توان با برنامه ریزی یکسال گامی به این بلندی برداشت. این در حالی است که نه استاندار محترم و نه مسئولین آموزش و پرورش اشاره ای به تزریق منابع مالی ، انسانی، تجهیزاتی، فضای آموزشی و … جدید در سال جاری به آموزش و پرورش استان ننمودند.

از طرفی هنوز هم درب آموزش و پرورش بر پاشنه معلم می چرخد معلمی که در مجموعه اقدامات انجام گرفته و یا در حال انجام انتظارتش برآورده نمی شود.

–          روحش از تبعیض ها و تفاوتهای غیر منطقی در دستمزد، امکانات رفاهی و ….. آزوردگی تاریخی شده دارد

–          مطالباتش را دریافت نکرده است

–          حق التدریس هایش را با فاصله های بسیار طولانی دریافت می کند

–          مدیران ارشد استانی و کلان شهرش را در اجتماعات گوناگون در کنارخود نمی بیند.

این در حالی است که هنوزهم :

–           آموزش و پرورش از کمبود نیروی انسانی رنج می برد

–          بسیاری از معلمان مشغول به تدریس در دروس غیر تخصصی خود هستند

–          کفه ترازوی انتقالات همچنان به نفع خروج از استان به شدت سنگینی می کند

–          سال تحصیلیش به دلیل گرما کوتاه بوده و بدلیل پدیده گردوخاک کوتاه تر شده است

–          در بخش زیادی از سال گرما مانع یادگیری دانش آموزان  می شود و وسائل خنک کننده جدیدی به مدارس داده نشده است

–          و ………..

در چنین شرائطی به نظر می رسد مدیران آموزش و پرورش تمام تلاش خود را معطوف به افزایش بهروری منابع موجود کنند زیرا همانطور که گفته شد منابع کافی جدید برای تحقق اهداف برنامه در اختیارشان قرار نگرفته، که اگر آن را بخوبی انجام دهند باز هم نمی توان جهش ناگهانی از آنها انتظار داشت.

باید به این نکته توجه داشت که، انتخاب اهداف فوق طاقت و امکانات آموزش و پرورش فشار روانی بسیاری را به مدیران وارد می کند که کمترین آثار آن، افزایش میزان استرس ، افسردگی شغلی، کاهش اعتماد به نفش سازمانی است. در چنین شرائطی و برای رهایی از فشار ناشی از انتظارات طاقت فرسا ؛ مدیران ممکن است به روشهای غیر اخلاقی در تامین اهداف برنامه رو بیآورند و اطلاعات غیر واقعی ارائه دهند و یا استاندارد های حوزه آزمون و سنجش فعالیتها را زیر پا بگذارند کاری که در سالهای گذشته به شکل سازمان یافته  در حوزه های مختلف کشور انجام می گرفت و این کار نادرست تاجایی پیش رفت که کشور تا لبه پرتگاه سقوط اخلاقی و غرق شدن در اقیانس توهمات پیش رفت.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که در جلسه معارفه جناب آقای تقی زاده ، معاون محترم وزیر آموزش و پرورش جناب دکتر کفاش با اشاره به بحران اطلاعات آماری کاذب فرمودند ما در دولت جدید از شما مدیران، آمار و ارقام نمی خواهیم. بروید و به کیفیت بخشی امر آموزش و پرورش بپردازید.

نگارنده این متن کوتاه ضمن تقدیرو تشکر از تلاش هایی که استاندارمحترم  برای پیشبرد اهداف آموزش و پرورش بکار گرفته است، پیشنهاد می کند تا متممی به برنامه شورای آموزش و پرورش استان اضافه و ضمن تعدیل اهداف برنامه ، یک بند به اهداف برنامه نیز اضافه شود و آن تلاش در جهت ایجاد لبخندی از رضایت بر چهره معلمان استان که منشا بسیاری از تحولاتند. به قول شاعر: ( چون که صد آمد نود هم پیش ماست )

                                                                                                ومن الله التوفیق