دکتر کیانوش راد: مشکل خوزستان ، فقدان توسعه یافتگی در میان فعالان

ایشان در ابتدای مبحث به بیان مفاهیمی از عوامل اقصادی به سنجش توسعه در کشورهای مختلف پرداختند و توسعه را مفهومی چند وجهی دانستند و خاطر نشان نمودند که خود این مفهوم در سیر تاریخی اش از دهه ۴٠ میلادی تا کنون دچار توسعه گردیده است. یعنی انکه از مفهوم رشد صرفا اقتصادی به مولفه های دیگری ، علاوه بر رشد درامد ملی ، به مولفه هایی چون. الف عدالت اجتماعی. یعنی توزیع عادلانه سرانه ملی ، ب دموکراسی و ازادی ، ج استقلال د ثبات نیز اضافه شده است. به همین دلیل کشورهایی مثل عربستان. یا کویت که دارای درامد ناخالص زیادی هستند ولی فاقد مولفه های دیگر هستند از دید ایشان توسعه یافته تلقی نمی شوند.

۲کیانوش-راد
ایشان با اینکه توسعه در هرجا نیازمند مدل بومی شده خود است مدلهای توسعه را از کشور ا کشور و از استان تا استان دیگر متفاوت است اما توجه به مدل های پیشرفت سایر کشورها لازم توجه می باشد .
البته همانگونه که توسعه به لخاظ مفهومی گسترده تر شده است ، عوامل اولیه و اصلی توسعه نیز گسترده شده است به عنوان مثال در ادبیات توسعه در دهه چهل میلادی تصور می شد صرفا انباشت سرمایه عامل توسعه است اما امروزه این مفهوم تغییر کرده و فقط سرمایه کارگشا نخواهد بود.

دکتر کیانوش راد در ادامه ی گفت و گو با  امروزه عوامل اصلی و مهم توسعه را بدین ترتیب بر شمردند :
الف: فرهنگ مناسب توسعه
ب : وجود اموزش هی متناسب با اهداف تعیین شده در برنامه توسعه
ج : حفظ ثبات مدیریت وجود نظام و مدل اقتصادی مناسب و البته انباشت.و یا وجود سرمایه لازم

ایشان نتیجه چنین برنامه ریزی را حداقل سه مساله اساسی نمودند:
الف : برطرف شدن فقر و محرومیت
ب : حصول خود اتکایی. و ( ونه خودکفایی )
ج : تامین نیازهای اقتصادی و احتماعی مردم.

وی با بیان اینکه برخی نظریه پردازان اصولا علت تحول اقتصادی در غرب را تغییر نگاهی فرهنگی مردم به زندگی می دانند نمونه های در این مورد بیان نمودند : بطور مثال وبر ، ظهور مکتب پرواستانتیزم را علت تحول فرض می کند. یعنی اول نگاه مردم به کار و جمع ثروت در دنیا تغییر کرد و سپس چرخ تحولات به حرکت درامد. توسعه را را تنها با تقییر نگرش و فرهنگ مردم مقدور دانستند و افزودند: مک کله لند معتقد است ” میل به پیشرفت و یا انگیزه پیشرفت ” باعث تحول رفتار مردم خواهد شد. و به بیانی دیگر تا مردم میل به پیشرفت را نداشته باشند ، پیشرفت اتفاق نمی افتد. در برخی جوامع بدون سرمایه و بدون منابع ، مثلا ژاپن ، تایوان ، هنگ کنگ ، مالزی، اندونزی. با اتکاء به اراده مردم. و میل به پیشرفت ، توسعه اتفاق افتاده است.

کیانوش راد در ادامه ی گفت و گوی خویش نکاتی را در باب نقش دولت در توسعه ی اقتصادی خاطر نشان نمودند و با اینکه به اعتقاد بسیاری از نظریه پردازان خصوصا در کشورهای کمتر توسعه یافته نقش دولت ها بسیار مهم است. پیتر اوانز از مفهوم توسعه. یا چپاول. نام می برد. برخی دولت ها چپاول گرند. و برخی توسعه گرا هستند. پس باید دقت کرد هر دولتی و با هر مرام فکری نمی تواند تسهیل کننده توسعه باشد سخن خویش را به دین شرح ادامه داند :استقلال را تنها عنصر توسعه در کشور های توسعه ی یافته نداستند چرا که اول استقلال بعد توسعه”. و شعار ” خودکفایی در همه مصارف ” این شعار متاثر از فرهنگ مارکسیستی و ملهم از نظریه ” وابستگی ” بوده است. و امروزه جواب نمی دهد. البته طرفداران ” مدرنیزاسیون. یا نظریه رشد خطی “. که ملهم از نظریه سرمایه داری است نیز با مشکل مواجه گردیده است پس چاره کار فهم و تنظیم ” مدلی ملی ” است .

وی افزود: با این توصیفات برای توسعه چه در سطح کشور و چه در سطح استان نیازمند سازمانی جهت طراحی برنامه ها و مانیتورینگ مرتب واقعیت های موجود جامعه است. متاسفانه در دوره احمدی نژاد با انحلال سازمان برنامه ، مهمترین ضربه به سیستم برنامه ریزی وارد شد که به سادگی جبران ناپذیر نیست.

کیانوش راد در ادامه با انتقاد از نگرش نادرستی که در باب توسعه ی استان خوزستان خوزستان وجود دارد خواستار تصحیح این نگرش ناصواب شدند و افزودند: این مساله در استان ها به مراتب اسیب جدی تری وارد ساخت. روزی گفتم کسی که میخواهد مدیریت استانی مثل خوزستان را برعهده داشته باشد ” حداقل ده کتاب در مورد توسعه باید خوانده باشد “. متاسفانه نظرات و اقدامات برخی مسولان نشان می دهد که توسعه را به عنوان یک “فعالیت سیستماتیک ، چند وجهی ، برنامه ریزی شده ، دراز مدت ، مبتنی بر زیر ساخت های احتماعی ، ” و…. نمی بینند. اینکه مسولی فکر کند با چند اقدام ساده ، و زدن چند کارخانه همه مشکلات استان را مثل سوپرمن در ظرف یکسال و دوسال حل می کند. این یعنی یا توسعه را نمی شناسد یا درک دقیق علمی و تجربی از مشکلات استان ندارد.

ایشان در ادامه -اصلی ترین مساله در توسعه اموزش و پرورش دانستند و افزودند: متاسفانه این مبحث جدی انگاشته نمی شود. رتبه اموزش و پرورش استان. گویای همه چیز است. در عین حال مقایسه میزان وقتگذاری و صرف انرژی مسولان در زمینه اموزش و پرورش و مسایل فرهنکی ، را با صرف انرژی زیاد برای مسایل نه چندان مهم در استان استان می توان مقایسه نمود.

وی در ادامه ضمن بیان لزوم توجه به عوامل مختلف در توسعه ی استان افزودند : عوامانه ترین سخن انکه کسانی مدعی شوند ، در ظرف یکی دوسال خوزستان به بهشت تبدیل خواهد شد . ( البته اگر نگویند ، نمی گذارند ). تشکیل جلسات منظم شوراهای برنامه ریزی و اشتغال و در کنار ان توجه به ابعاد فرهنگی و سیاسی – اجتماعی توسعه و توجه به کاهش فاصله طبقاتی در کشور و استان. – بدون افت شعار زدگی – مساله مهم و اساسی است.

این استاد دانشگاه در ادامه خاطر نشان نمودند که در خوزستان نیاز به دعوت از همه کسانی است که در زمینه توسعه حرف ، دانش ، تجربه ، سرمایه ، ارتباطات
در خوزستان نیاز به دعوت از همه کسانی است که در زمینه توسعه حرف ، دانش ، تجربه ، سرمایه ، ارتباطات موثر داشته و دارند. تحقق توسعه در هر کشور و در هراستان. نیاز به وجود انسان های توسعه گرا دارد. تا مدیران به لحاظ نظری و به لحاظ عملی توسعه نایافته باشند ، توسعه عجالتا به تاخیر خواهد افتاد و با حلوا حلوا کردن ، دهان کسی شیرین نخواهد شد.

وی با تاکید مجدد بر معقوله ی آموزش و پروش سخنان خویش را به دین شکل ادامه دادند عجالتا. و تا اطلاع ثانوی ، اولویت اول توجه در خوزستان را اموزش و پروش. می دانم. و همه فکر و ذکر مسولان باید رشد پایه های علمی و فرهنگی در استان باشد.

وی خاطر نشان نمود مدیریت صحیح و علمی و برنامه ریزی شده در کنار مدیران متخصص و توانمند می تواند راه توسعه استان را نشان دهد. انجام اقدامات شتاب زده و بدون مطالعه.بدترین اسیب را به استان وارد خواهد ساخت.

دکتر کیانوش راد تاکید نمود اینجانب بر اساس تجربه و شناختی و فهمی که دارم ، در مرکز جریانی در دولت نیست که قصدش عدم توجه به خوزستان باشد. هرجا حرف منطقی و با استدلال و البته با سماجت و جدیت ، گفته شده است ، مورد توجه قرار گرفته است و اساسا مشکل خوزستان بودجه نیست. مشکل خوزستان ضعف مدیریت هم نیست. مشکل خوزستان ، فقدان توسعه یافتگی در میان فعالان سیاسی و فرهنگی و عدم بلوغ رفتاری و سیاسی است. واگرایی نیروها و نخبگان استان ، باید به همگرایی معنا دار در جهت توسعه استان گردد.

ایشان با بیان اینکه در استان خوزستان تنها وجود چند بنگاه اقتصادی برای انجام برخی تحولات به نحو شمار ذیل به نوعی مکفی دانستند
١- شرکت مناطق نفت خیز
٢- شرکت پتروشیمی.
٣- پروژه عظیم توسعه نیشکر
۴- صنایع فولاد.
۵- منطقه ازاد اروند
۶- بندر امام خمینی ماهشهر این شش واحد اقتصادی به تنهایی برای تحرک بخشی در بعد اقتصادی کافی است.
۷- راه اندازی صنایع پایین دستی در حوزه نفت. ، پتروشیمی ، صنایع فولاد
۸- اجرای طرح پانصد و پنجاه هزار هکتاری
۹- منطقه ازاد اروند
که متاسفانه در این حوزه ها کمتر کار متمرکز و مداوم انجام می شود.

وی در ادامه نقش استراتژیک استان را خاطر نشان نمودند و با بیان اینکه موقعیت استراتژیک خوزستان به لحاظ مرزی فرصت های بی بدیل را به خوزستان داده است. اما بنظر من ، استان قادر به بکارگیری کلیه سرمایه انسانی خویش نمی باشدو از این امکان بی نظیر استفاده نشده و یا کمتر استفاده می شود… همان گونه که در مباحث توسعه ، انباشت سرمایه نقش مهمی در توسعه یافتگی دارد ، انباشت منایع انسانی اهمیتی صد چندان دارد که متاسفانه با نگاه های تنگ نظرانه این سرمایه اصلی توسعه به هیچ انگاشته شده و می شود.

دکتر کیانوش راد در پایان گفت و گوی خویش با مطبوعات و رسانه ها ، رکن چهارم دموکراسی و ناظران تیزبین مردم بر مسولان دانستند و افزودند مطبوعات مستقل و غیر وابسته ، به این و ان نقشی اساسی در تحرک بخشی به توسعه استانی دارند. و باید نقش فعال خویش را مورد بازنگری قرار دهند. و تنها خود را وامدار مردم محروم استان دانسته و از کتمان مشکلات در دستگاههای اجرایی برخدر باشند. مطبوعات و رسانه ها ، نقش خویش را در ارتقاء فرهنگ همدلی ، همکاری نخبگان ، و اموزش حقوق و وظایف شهروندی باید بیش از پیش ایفاء نمایند.
در پایان باز هم تاکید می نماید ، توسعه تنها از راه توسعه یافتگی مردم یک سرزمین تحقق خواهد یافت .

منبع / خوزیان نیوز

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *