خورنا: آلودگی شدید آب ناشی از فعالیت شرکتهای صنعتی و همچنین شوری آن به علت کاهش دبی رودخانه کارون باعث شده ماهی صبور که محبوبترین ماهی نزد مردم جنوب به خصوص شهرهای جنوبی خوزستان به شمار می رود در خطر انقراض قرار بگیرد.

به گزارش خبرنگار مهر، ماهی صبور که بیشتر در آبهای شور صید می شود از محبوبیت زیادی بین مردم خوزستان برخوردار است و می توان گفت کباب کردن آن با شیوه خاص جنوبیها از محبوبترین غذاها در کنار “قلیه ماهی” به شمار می رود.

مصرف عصاره ماهی صبور در ناحیه هیپوکمپ مغز که حساس ترین سلولهای عصبی مغز را در برابر کاهش خون رسانی مغزی دارد، آثار محفاظتی درخور توجهی نشان می دهد. پژوهشگران با توجه به نتیجه این بررسی، معتقدند که “استفاده از عصاره ماهی صبور، در درمانهای پیشگیرانه از ضایعات ناشی از کاهش خون رسانی مغزی سودمند است”.

ماهی صبور یا در اصطلاح “Hilsa fish” از ماهیان بومی کشور است که عصاره آن سبب کاهش چربی و پیشگیری از تجمع پلاکتها و انعقاد خون می‌شود. زیستگاه این ماهی رودخانه های اطراف شهر آبادان و اروندکنار به نامهای کارون، بهمنشیر و عمده صیدگاه آن در اروندرود است.
نحوه پخت این ماهی بدین صورت است که ابتدا ماهی را از کمر باز کرده و تمام احشاء آن تخلیه و شستشو داده سپس با سبزیجات مخصوص ماهی همراه با سیر، پیاز و ادویه تند معروف آبادان شکم آن را پر کرده در جالی( توری مخصوص) مخصوص کباب گذاشته و آن را داخل تنور می گذارند تا خوب پخته شود و میل کنند.

ماهیگیری در اهواز

این ماهی برخلاف بوی زفری که دارد آنقدر خوشمزه است که هر جمعه با وجود دردسرهای آماده کردن آن، سر سفره مردمان محلی وجود دارد.این نوع ماهی مهاجر برای رشد و زیست در دریای آب شور و برای تخم ریزی باید به رودخانه آب شیرین ( رودخانه های اطراف آبادان و اروندکنار ) مهاجرت کنند که به دلیل ساخت سد بر روی رودخانه ها این نوع ماهی برای ورود و تکثیر در آبهای شیرین رودخانه با مشکل روبه رو است.

ماهر بوعذار از ماهی فروشان بازار کاوه اهوازمی گوید: بیش از شش سال است که روند کمبود ماهی صبور شروع شده و از زمان کاهش این ماهی روند افزایش قیمت آن نیز بالا رفته به طوری‌که قیمت این ماهی با افزایش دو برابری امسال به کیلویی ۱۲ تا ۱۴ هزار تومان رسیده است.

مدیر کل شیلات و آبزیان خوزستان با تائید احتمال انقراض ماهی صبور، احداث سدها بر روی رودخانه و جلوگیری از ورود این ماهی به رودخانه ها را از عوامل کاهش شدید این نسل از ماهی ها اعلام کرد.

عبدالرحیم مغینمی افزود: روند کاهش صید ماهی صبور از سال ۸۳ آغاز شد به طوری که در آن سال یک هزار و ۶۴۶ تن ماهی صید شد و در سه ماه اول امسال ۹۷۷ تن صید شد که نسبت به سه ماهه سال گذشته ۳۱ درصد کاهش یافته است .

با وجود کاهش صید این‌گونه ماهی در سالهای اخیر یکی از مسائل نگران‌کننده که باعث خطر انقراض این آبزی و حذف آن از سفره های مردم شده، شوری آب است.

مدیرکل شیلات استان خوزستان در این خصوص می گوید: این ماهی برای تخم ریزی باید از آبهای شور وارد آبهای شیرین شود ولی هم اکنون به دلیل شوری آب رودخانه ها این ماهی کمتر در رودخانه ها دیده می شود.

مغینمی با اشاره به کوچک بودن و کاهش کیفیت ماهی صبور تصریح می کند: به دلیل تقاضای زیاد، صیادان قبل از رسیدن این ماهی به اروند و بهمنشیر ماهی صبور را صید می کنند و این مسئله باعث بی‌کیفیتی و طعم نامطلوب این ماهی شده است.

وی با اشاره به اینکه از دیگر عوامل خطر انقراض ماهی صبور صید غیر مجاز صیادان عراقی بدون در نظر گرفتن فصل تخم گذاری و زادو ولد ماهی ها است، می گوید: در رودخانه اروند نا مشخص بودن محدوده ماهیگیری، صیادان عراقی وارد آبها می شوند و صید بی رویه آن باعث انقراض این نسل از ماهی است.

مغینمی به خرید و فروش ماهی صبور بر روی آب توسط صیادان ایرانی و عراقی اشاره کرد وگفت: این کار غیر قانونی است و یگان حفاظت شیلات که وظیفه کنترل و برخورد با شناورهای داخلی و مدیریت ذخایر استان خوزستان را دارد برای جلوگیری از صید غیر مجاز با صیادان داخلی برخورد می کنند.

وی گفت: مذاکرات مقدماتی با مقامات عراقی درباره جلوگیری از صید بی رویه ماهی انجام شده و امیدواریم پس از امضای تفاهمنامه شاهد افزایش ذخایر آبی در اروند باشیم.

سرهنگ حمید هداوند فرمانده مرزبانی استان خوزستان با اشاره به صید غیر مجاز صیادان عراقی در آبهای استان خوزستان گفت: پاسگاه های خطوط مرزی استان تمام تلاش خود را برای نگهبانی از آبهای استان انجام می دهند ولی به دلیل نبود نظارت اساسی، صیادان عراقی با استفاده از تورهای پلاستیکی بیشتر ماهیهای استان خوزستان را صید می کنند که این کار در نهایت باعث کاهش ذخایر استان می شود.

مجدم یکی از صیادان نیز در این باره می گوید: در سالهای گذشته ماهی صبوری که صید می کردیم سه تا چهار کیلوگرم وزن داشت ولی اکنون هم وزن آن پائین آمده هم صیدش کم شده است.

یک کارشناس شیلات در این خصوص عنوان می کند: این گونه ماهی به دلیل شرایط بیولوژی و تغذیه، قابلیت پرورش در مکان محصور شده را ندارد به همین دلیل در صورت تداوم آلودگی آبهای استان و صید بی رویه منقرض خواهد شد.