خورنا: در بیست و سومین سالروز صدور منشور برادری از طرف امام خمینی، دفتر قم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در همایشی به همین مناسبت، میزبان شماری از چهره‌های مطرح سیاسی بود؛ چهره‌هایی که ضمن بازخوانی این منشور گلایه‌هایی را نیز نسبت به فضای فعلی کشور و شیوه برخورد با نیروهای داخل نظام و منتقدان بیان کردند.

به کجا می‌رویم؟

روزنامه اعتماد نوشت: سیدمحمود دعایی، مدیر مسوول روزنامه اطلاعات در این مراسم گفت: آنچه این منشور را تهدید می‌کند برخورد امنیتی با مسائل روز است، برادرها برای این فکری کنید!

وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: امام نسبت به سازمان‌ها، گروه‌ها و تشکل‌های مبارزی که وجود داشت، با وجود اینکه اختلافاتی می‌توانستند داشته باشند به دلیل اصالت و نفوذشان در بین طیفی از جامعه، می‌پذیرفتند. من خاطرم هست که نمایندگان کنفدراسیون دانشجویان خارج از کشور را امام می‌پذیرفتند، نمایندگان جبهه دوم را هم امام می‌پذیرفتند، ولی اگر فردی بود که اصالت و ریشه نداشت و فرصت طلبانه داعیه‌یی را ادعا می‌کرد و می‌خواست حرکتی را ایجاد کند، امام بشدت مخالفت می‌کرد.

مدیر مسوول روزنامه اطلاعات با اشاره به خصوصیات رفتاری امام گفت: در خصلت‌های حضرت امام پذیرش انتقاد، یکی از ویژگی‌های برجسته بود. اگر کسی به محضر امام نقدی داشت که وارد بود، به راحتی می‌پذیرفتند.

دعایی به ذکر خاطراتی از برخورد با مخالفان در ابتدای انقلاب پرداخت و گفت: خاطرم هست که در ابتدای دوران جنگ یکی از خلبان‌ها هواپیمایی را ربوده بود و به اسراییل پناهنده شد، آن موقع خروج از کشور خیلی سخت بود و به هر کسی پاسپورت نمی‌دادند، برادرزاده یا خواهرزاده آن خلبان دانشجویی بود که در خارج از کشور پذیرفته شده بود و بنا بود که در آنجا ادامه تحصیل بدهد و نگران بود که ممنوع‌الخروج بشود، بخاطر اینکه عمویش خیانت بزرگی کرده و هواپیمایی ربوده و به اسراییل برده، آمد به من متوسل شد که اگر نروم از تحصیلم

باز می‌مانم، من به ری‌شهری وزیر اطلاعات مراجعه کردم که ایشان با بزرگواری گفتند ما به خانواده افسرانی که به عراق پناهنده شدند پاسپورت می‌دهیم که بروند به آنها بپیوندند، این چرا می‌ترسد؟ در حالی که ما می‌دانیم نقطه مقابل ما رژیمی بود که اگر خلبان خیانت می‌کرد همه اقوام و خانواده‌اش را اعدام می‌کردند، بنابراین ما در تمام دوران جنگ کمترین موردی دیدیم که افسری به این ترتیب پناهنده شود، البته بودند پناهنده‌هایی که برای اینکه بمب روی سر شیعیان نریزند به نوعی هواپیما را سرنگون می‌کردند، ما در تمام جنگ ظاهراً نمونه‌یی اینچنین نداشتیم، اما نمونه‌های رأفت دوران ما هست که حیف است اینها را فراموش کنیم.

به گزارش جماران، دعایی از وضع برخوردهای فعلی با مخالفان گلایه و تصریح کرد: همین نظامی که به همسر یک خلبان که به کشورش خیانت کرده، پاسپورت می‌دهد که برود، همین نظامی که وقتی شوهرش خلاف می‌کند، همسرش را بازداشت می‌کند مرحوم بهشتی اعتراض می‌کند که چرا این کار را کردی؟ همسر این انسان می‌رود در کنار این آدم (بنی‌صدر) آرام زندگی‌اش را ادامه می‌دهد، همین نظام به روزی رسیده که عروس آقای امجد یک روحانی، بازپرسش در فرودگاه لج می‌کند و پاسپورت به او نمی‌دهد این روحانی متدین پاک را به جایی می‌رساند که علیه نظام بایستد، ما به کجا داریم می‌رویم؟ به چه جرمی؟ شوهرش پسر امجد است در خارج یک مصاحبه‌یی کرده، فرزند و همسرش چه گناهی کرده‌اند که جلویش را می‌گیرند؟!

مشکل، برداشت‌های متفاوت از مبانی انقلاب است

علی مطهری فرزند شهید مطهری که این روزها به خاطر ناکام ماندن طرح سوالش از رییس جمهور روزهای پر خبری را در رسانه‌ها گذرانده، دیگر سخنران این میزگرد بود. وی با تاکید بر اینکه منشور برادری رهنمودهایی کلی برای آینده انقلاب اسلامی است، تاکید کرد: همان مقدار که آن روز باید به این منشور توجه می‌شد، امروز هم باید توجه شود و شاید ما به اندازه کافی به رهنمودهای امام در زمان حاضر توجه و عنایت نداریم.

وی سخن خود را به اوضاع روز کشور گره زد و افزود: فکر می‌کنم نکاتی که در این نامه وجود دارد برای امروز ما و مخصوصا بعد از بحران اخیری که در کشور ما پیدا شد، بسیار کارساز و مغتنم است و شاید اگر ما از همان ابتدا به این راهنمایی‌ها توجه می‌کردیم امروز فضای سیاسی کشور ما بهتر بود.

مطهری گفت: اینکه به فرض یک گروهی یا گروه‌هایی از مبانی و اصول اولیه انقلاب اسلامی فاصله گرفته باشند، دلیل نمی‌شود که ما باب اختلاف را باز کنیم و آنها را طرد کنیم، طبیعی است که ما باید تلاش کنیم که آنها را برگردانیم، آنها را به راه خودمان دعوت کنیم، درباره این مبانی و اصول بحث کنیم.

فرزند شهید مطهری افزود: در مساله وحدت به نظر من مهم این است که برداشت‌های یکسانی از مبانی و اصول داشته باشیم، شاید یکی از مشکلات امروز ما همین است که برداشت‌های مختلفی از مبانی و اصول انقلاب اسلامی داریم.

مثلا همه ما می‌گوییم اصل ولایت فقیه، یا همه ما می‌گوییم آزادی بیان، همه ما می‌گوییم عدالت اجتماعی، یا استقلال فرهنگی، یا اخلاق و معنویت، اما در بعضی از اینها برداشت‌ها متفاوت است و گاهی در واقع یک مشترک لفظی است، یک کلمه‌یی را به کار می‌بریم در حالی که هر گروهی معنای خاص خودش را اراده می‌کند، گاهی نقطه مقابل معنایی که گروه دیگر اراده می‌کند، لذا من معتقدم که ما برای ایجاد وحدت در جامعه و میان گروه‌های سیاسی، بیش از همه نیاز به کار فکری و بحث و گفت‌وگو داریم.

علی مطهری در ادامه با اشاره به انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری گفت: بسیاری از اصولگرایان معتقد بودند که آقای احمدی‌نژاد گزینه خوبی نیست و باید به فکر گزینه دیگری باشیم! یک عده هم می‌گفتند همین طور است، منتها ما چون احساس می‌کنیم که تمایل رهبری به ایشان است بنابراین می‌گوییم هیچ کس نباید اظهارنظر کند! ولی خب یک عده می‌گفتند اینجا بحث انتخابات است و طبیعت انتخابات این است که هرکسی نظر خودش را اعلام کند و ما مجاز هستیم که با وجود اطلاع از نظر رهبری خودمان برویم سراغ گزینه دیگری، و احیانا در نظر رهبری هم تاثیرگذار باشیم، یعنی وقتی ایشان احساس کنند اکثریت قریب به اتفاق اصولگراها در گزینه خاصی وحدت کردند ایشان هم طبیعتا حمایت خواهند کرد، ولی آن گروه مقابل می‌گفتند نخیر به هیچ‌وجه، همین که احساس کنیم اندک تمایلی به آقای الف هست همه باید ساکت باشیم، یعنی در واقع حتی میل رهبری کافی است برای اینکه ما دیگر وارد نشویم. این شیوه برخورد با موضوع برمی‌گردد به نوع برداشتی که ما از ولایت فقیه داریم که آیا مثلا در هر مساله‌یی ما ابتدا باید نظر ولی فقیه را بدانیم و بعد اظهارنظر کنیم، یا اینکه نه! ما مجازیم حرف خودمان را بزنیم و ابتکار عمل داشته باشیم و انتقاد کنیم و از این قبیل. دیدیم که سرانجام آن گزینه برنده شد و در عمل معلوم شد که ما برداشت‌مان از ولایت فقیه یکسان نیست! و وقتی باز به فرمایشات خود رهبری مراجعه می‌کنیم می‌بینیم نظر رهبری باز نظر این طرف را تایید می‌کند که طرفدار آزادی عمل و اظهار عقلی و ابتکار عمل است. این است که من معتقدم تا زمانی که ما به مبانی و اصول مشترک با یک برداشت نرسیم، ایجاد وحدت کار بسیار مشکلی خواهد بود.

این نماینده مجلس در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اختلاف در تعریف آزادی بیان ادامه داد: خود من عضو هیات نظارت بر مطبوعات هستم؛ یکی از مشکلات همین است، الان می‌گویند این روزنامه یا این مجله، با یک آقایی که در این فتنه اخیر منتقد بوده مصاحبه کرده این خودش یعنی جرم! بنابراین این نشریه باید توقیف بشود، اینجا ما می‌ایستیم می‌گوییم این مخالف آزادی بیان است و اگر بنا باشد اینطور باشد کسی نباید صحبت کند، اینکه کسی در این دوره احیانا انتقادی داشته، حالا نباید اصلا حرف بزند و سخنش در مطبوعات باشد، شما جلوی آزادی بیان را می‌گیرید. آنها می‌گویند این توطئه است، ما با آزادی توطئه مخالفیم! برداشت‌ها مختلف است، یعنی شما این را بگذارید کنار آن برداشتی که مثلا شهید مطهری از آزادی بیان دارد، که این یک مقدار تاکید روی آزادی بیان دارد و دایم هشدار می‌دهد که مبادا به بهانه حفظ انقلاب جلوی آزادی بیان را بگیرید، جوانان خیال نکنند که با مانع اظهارنظر مخالفان شدن دارند خدمت به انقلاب می‌کنند و حتی ایشان جمله خیلی جالبی دارد که می‌گوید هر مقام غیرمعصومی در جایگاه غیرقابل انتقاد قرار بگیرد هم خود فاسد می‌شود و هم جامعه را فاسد می‌کند، یعنی ما مقام غیرقابل انتقاد نداریم، چه رییس‌جمهور، چه رهبر و چه دیگران.