خورنا: محک زنانی که در نبود همسرانشان هم مرد خانه اند و هم مادر تیمارگر خانواده را چگونه می سنجید؟

هراسان و دوان دوان راهروهای بیمارستان را پیمود و به اتاقی که پسرش در آن بستری شده بود رسید؛ تا چشمانش به پسرک که روی تخت دراز کشیده بود افتاد، اشک که در چشمانش جایش را تنگ می دید روانه صورتش شد.

پرستار با لبخند گفت: ˈمادر جان نگران نباش؛ خطری نیست به خیر گذشته برو خدا رو شکر کن که حالش خوبه.ˈ

این را که شنید انگار تمام دنیا را بهش دادند، دستان پرستار را گرفت و بر صورتش بوسه زد، بغض اش ترکید و گفت: دخترم، نمی دونی توی این سال ها هم پدر و هم مادرشان بوده ام، با چنگ و دندون از حوادث روزگار دورشان کردم؛و حالا که در انتظار ثمره شیرین تلاشم هستم خیلی درناکه که اتفاقی براش بیافته.

و این برداشتی واقعی و کوتاه از سختی یک زن از هزاران زنی است که هم پدر و هم مادر هستند.

بی شمار زنانی که در جامعه ما یا به دلیل حوادثی همچون سوانح و حادثه رانندگی یا بیماری و جدایی، همسران خود را از دست داده و تنها روی خانه و کاشانه شان بال گسترانیده، و حافظ مال و فرزندان و خانواده خویش شده اند.

در ایلام نیز مانند همه ایران چنین زنان و مادرانی کم نیستند که با چشم فروبستن از تجربه آغاز یک زندگی دیگر، جوهر و تمامی وجود خویش را برای فرزندان خود قربانی می کنند.

یکی از این بانوان در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهارکرد: از اردیبهشت ۱۳۶۲ که همسرم شهید شد، من ماندم و چهار فرزند قد و نیم قد که بزرگترین آنان ۱۰ سال و کوچکترین شان ۹ ماه داشت.

مریم – ی اظهار کرد: با وجود این که به دلیل حمله هوایی و موشک باران شهر، مجبور بودیم تا سال ۶۷در اردوگاه آوارگان در حاشیه شهر در زیر چادر و تحمل سختی و مشقت بسر بریم، یکه و تنها در کنار بچه هایم ماندم تا زندگی آنها از هم نپاشد.

وی ادامه داد: این در حالی بود که آن روزها خانواده همسرم پافشاری می کردند که بچه ها را به آنها بدهم و چون جوان بودم ، حتی می توانستم دوباره تشکیل زندگی دهم اما به هیچ وجه حاضر نشدم بچه هام که یادگار همسرم بودند را از دست بدهم.

وی افزود: در آن دوران سخت با وجود همه مشکل ها، توانستم گلیم خودم را از آب بکشم و هر روز که بچه هایم بزرگتر می شدند، به وجود آنها بیشتر دلگرم می شدم.

این زن فداکار اضافه کرد: شمار زنانی که همسران خود را از دست داده، و با فداکاری و از خودگذشتگی زندگی خویش را فدای خانواده کرده، و مسوولیت خانواده را مردانه به دوش کشیده اند، کم نیستند.

وی گفت: اکنون یکی از پسران و یک دخترم پزشک، و دو فرزند دیگرم مدرس و استاد دانشگاه هستند و خوشحالم که با وجود تحمل همه سختی ها و مشقت ها ، توانستم در حوادث روزگار تکیه گاه و پناه فرزندانم باشم.ˈ

وی ادامه داد: برخی اوقات با خودم فکر می کنم که اگر احساس مادرانه و حس مسوولیت پذیریم را کنار می گذاشتم، و به دنبال زندگی خود می رفتم، فرزندانم چه سرنوشتی پیدا می کردند؟، اکنون با خیال آسوده اگر بمیرم در آن دنیا شرمنده همسرم که جانش را در راه سربلندی میهن و اسلام فدا کرد، نیستم.

یکی دیگر از این زنان فداکار و ایثارگر گفت: تنها کسی که این بار مسوولیت را به دوش کشیده باشد می تواند احساس یک زن را، با این شرایط سخت درک کنند.

فاطمه علی بیگی افزود: خوشحالم که اکنون همه فرزندانم به بهترین وجه در جامعه مایه افتخار و سربلندی ام شده اند.

وی اضافه کرد: دو نفر از دخترانم معلم و سه پسرم نیز کارمند هستند و اکنون در اوج عزت روحی به زندگی ام ادامه می دهم و به وجود فرزندانم افتخار می کنم.

علی بیگی اظهار کرد: زنان به عنوان نیمی از جامعه باید مورد توجه قرار گیرند، زیرا بسیاری از آنان ثابت کرده، بهتر از برخی مردان که خانواده را متلاشی کرده اند، کانون خانواده را حفظ کنند.

دختر یکی از این زنان سرپرست خانوار گفت: مادرم از وقتی که ما بچه بودیم و یادم هست تنها و یکه حامی ما بود.

شهناز رستمی افزود: پدرم در حادثه رانندگی فوت شد و ما دو کودک قد و نیم قد بودیم، که در پناه مادرم بزرگ شدیم؛ اکنون هر دوی ما با وجود حمایت مادرم بزرگ شدیم و در این سال ها مادرم اجازه نداده که ما جای خالی پدر را احساس کنیم.

وی اضافه کرد: هر زمان که به اقتدار مردانه برای تربیت ما نیاز بود، مادرم بی باک و نترس آن را اعمال می کرد و اجازه نمی داد در راه ناصواب حرکت کنیم.

وی گفت: چندی پیش که مادرم عازم سفر مکه بود، هنگام خداحافظی وقتی برادرم خم شد و پاهای مادرم را بوسید و از او برای همه تلاش هایش قدردانی کرد، با تمام وجود به مادرم افتخار کردم.

یک کارشناس اجتماعی ایلام گفت: زنان به عنوان بخشی از جامعه در بسیاری از عرصه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی، علمی و حتی سیاسی توانسته اند توانایی خود را بروز و نشان دهند.

دیانا کریمی اظهار کرد: زنان سرپرست خانوار، بخشی از این زنان هستند که یکه و تنها مسوولیت زندگی را به دوش می کشند.

وی افزود: آنان باید از همه لحاظ مورد حمایت دولت قرار گیرند تا بتوانند براحتی و بدون دغدغه خاطر کانون خانواده را گرم نگه دارند.

وی ادامه داد: حمایت مالی از این زنان از سوی دولت بخش عمده ای از مشکلات آنان را برطرف می کند.

این کارشناس اجتماعی گفت: زنانی که مسوولیت سرپرستی خانواده را به عهده دارند، از اقشار آسیب پذیر جامعه هستند،و همواره باید مورد حمایت و توجه قرار گیرند.

کریمی افزود:مقاومت در مقابل حوادث روزگار و شهامت حفظ کانون گرم خانواده از عهده هر کسی بی نمی آید، این مسوولیتی است که یک زن پاکدامن، مومن و مقاوم با حفظ عفت و حجاب خود در جامعه ای پر از آسیب اجتماعی، به تنهایی آن را برعهده می گیرد.

وی گفت:چه بسا زنان و مردانی که بی توجه به کانون خانواده، فرزندان خود را فدای خواسته ها و توقع های بی جای خود می کنند و با طلاق سرنوشت شومی برای فرزندان خود رقم می زنند.

وی ادامه داد: تحقیق ها نشان می دهد آمار جرایم مختلف و بزهکاری در میان فرزندان و کسانی که از کانون گرم خانواده بی بهره اند،بالا است.

یک کارشناس بنیاد شهید ایلام نیز گفت: زنان بی سرپرست که همسرانشان در جبهه شهید شده اند با سعه صدر و پاکدامنی زندگی خانوادگی خود را حفظ کرده و اکنون بسیاری از آنان در سن پیری و میان سالی بسر می برند.

وی که خواست نامش ذکر نشود، اظهار کرد: این افراد با توجه به مستمری که دریافت می کنند می توانند زندگی خود را تامین کنند.

وی افزود: خوشبختانه بیشترین آمار افراد تحصیل کرده استان ایلام را در سطح عالی و دکترا، فرزندان این زنان سرپرست خانوار تشکیل می دهد.

وی گفت:حمایت دولت و مستمری که زنان سرپرست خانوار دریافت می کنند، نقش مهمی در تامین و رفع مشکل های اقتصادی آنان دارد.

وی افزود:برخی آسیب های اجتماعی که برای زنان بی سرپرست و فرزندان آنان رخ می دهد بیشتر به سبب مشکلات اقتصادی است.

این کارشناس بنیاد شهید و امور ایثارگران ایلام،ابراز امیدواری کرد که گروه هایی در قالب تشکل های غیر دولتی برای رفع مشکل زنان سرپرست خانوار تشکیل شود و آنان بیشتر مورد حمایت قرار گیرند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی ایلام نیز آمار زنان خود سرپرست زیرپوشش این نهاد را در این استان چهار هزار و ۴۵۶ خانوار اعلام کرد.

نسرین شهبازی اظهار کرد: پرداخت مستمری، کمک هزینه تحصیلی فرزندان، کمک هزینه درمان، آزمایش ها و غربالگری جسمی و درمان های لازم جسمی و روحی از جمله حمایت این نهاد از این زنان است.

وی ادامه داد: تامین، کمک هزینه، تعمیر و ودیعه مسکن، کمک هزینه جهیزیه برای دختران این زنان، فعالیت فرهنگی، اردویی و زیارتی از دیگر خدمات بهزیستی، به زنان بی سرپرست است.

وی افزود: گروه خاصی از زنان خود سرپرست که به دلیل کهولت سن و ناراحتی های جسمی توانایی کار و فعالیت ندارند، مستمری بگیر هستند اما بخش دیگر که توانایی دارند پس از ارایه آموزش و حرفه آموزی در طرح های مشارکتی مشاغل خانگی، به فعالیت اقتصادی می پردازند که از این راه هزینه خانواده خود را تامین می کنند.

شهبازی عمده مشکلات زنان سرپرست خانواده و خودسرپرست را نداشتن سرمایه مالی، ضعف درآمدی در کنار محدودیت اعتباری نهادهای حمایتی برای کمک بیشتر به این زنان اعلام کرد.

وی اظهار کرد: بهزیستی ماهانه به هر زن سرپرست خانوار ۴۸۰ هزار ریال کمک پرداخت می کند که به ترتیب این مقدار با افزایش تعداد افراد خانواده (فرزندان) تا پنج نفر، به ۹۵۰ هزار ریال در ماه می رسد که رقم بسیار ناچیزی است.

معاون اجتماعی بهزیستی ایلام اضافه کرد: سیاست دولت در حمایت از زنان خودسرپرست که دارای توانایی و مهارت هستند ایجاد مشاغل خانگی، حرفه آموزی و هدایت به سمت فعالیت بیشتر اقتصادی و بهبود وضعیت زندگانی است.

وی ابراز امیدواری کرد که دولت بتواند با اجرای برنامه ای منسجم و جامع، این زنان تلاشگر که بی نام و نشان و مردانه برای تامین زندگی و رفاه فرزندان خود جهاد می کنند را بیشتر مورد حمایت قرار دهد.