خورنا: در روزهای اخیر، پیامکها و میلهایی با مضمون دعوت از هموطنان برای حذف تنقلات از خریدها و دیدوبازدیدهای نوروزی منتشر شده است.

در این پیامها، هدف از برپایی نهضت مردمی تحریم تنقلات در نوروز۹۲، رعایت حال خانواده هایی است که توان مالی لازم برای خرید تنقلات به شدت گران شده نوروزی را ندارند.

از منظر اقتصادی، «نهضت مردمی نخریدن و نخوردن تنقلات در نوروز۹۲» با کشش قیمتی تقاضا تحلیل می شود. کشش قیمتی تقاضا یعنی واکنش و حساسیت خریداران به تغییر قیمت یک کالا در بازار.

مطالعات و مشاهدات نشان می دهد مردم ایران عموما نسبت به گران شدن کالاهای نه چندان ضروری، واکنش چندانی نشان نمی دهند و نسبت به تغییرات قیمتها حساس نیستند و به اصطلاح اقتصادی، کشش قیمتی تقاضای بسیاری از کالاهای غیر ضروری در ایران پایین است.

لازم به یادآوریست برخی کالاها، ضروری محسوب می شوند چرا که مصرف کننده در هرصورت و هر قیمتی، ناچار به خرید آنهاست نظیر دارو. اما بسیاری از کالاها ضروری نیستند و مصرف نکردن آن، حیات انسان را به خطر نمی اندازد. مانند تنقلات.

در بسیاری از کشورها، مردم عادت داده شده اند تا هنگام گران شدن یا نایاب شدن یک کالا، بطور خودجوش و دستجمعی خرید آن کالا را تحریم کنند. همین اواخر عرضه کنندگان مرغ در عربستان قیمت محصولشان را افزایش دادند و مردم عربستان با وجودی که مرغ سهمی بزرگ در رژیم غذایی شان دارد، مدتی مرغ نخریدند و نهایتا عرضه کنندگان مرغ در عربستان کوتاه آمدند و قیمت را به حال قبل برگرداندند. در کشورهای اروپایی نیز، چنین فرهنگ و رسمی برقرار است. البته آنجا به دلیل وجود و کارکرد موثر قوانین ضدانحصار، تولیدکنندگان جرات ندارند با هماهنگی همدیگر، عرضه را محدود و زمینه را برای افزایش قیمت محصولشان فراهم کنند چرا که قانون و حکومت، چنین کاری را مانند جنایت تلقی و با مرتکبین آن با شدت برخورد می کنند.

در کشورما با وجودی که قانون روشنی برای مقابله با اخلالهای عمدی انحصارگران در بازار وجود دارد (فصل نهم قانون اصل۴۴)، اما این احکام قانونی به درستی اجرا نمی شود و دولتمردان هم به هشدارها و تلاشهای شورای رقابت اعتنایی نمی کنند.

اخیرا با اجرا نشدن قانون ضدانحصار و سردرگمی تیم اقتصادی دولت، انحصارگران در بازار ایران بسیار جری شده و حداکثر سواستفاده را از موقعیتهای انحصاری و بی تفاوتی حکومت بعمل آورده اند. در ماه های اخیر، بازارهای خوراک دام و خودرو شاهد تبانی فاحش و علنی عرضه کنندگان با هدف افزایش سودهای انحصاری شان بوده است.

با سکوت تاییدآمیز دولت در برابر این تجاوز آشکار به حقوق عمومی، اخیرا عرضه کنندگان بزرگ تنقلات نیز راه تبانی و احتکار پیش گرفته اند تا از این آب گل آلود ماهی بگیرند.

هرچند دولت و بخش خصوصی در نوسانات اقتصادی اخیر امتحان بسیار بدی پس داده اند، اما بی کفایتی دولت و بی انصافی بخش خصوصی دلیل نمی شود تا مصرف کننده ایرانی دست روی دست بگذارد و فقط تجاوز محتکران و انحصارگران به حقوقش را تماشا کند.

این مورد احتکار تنقلات، فرصت مناسبی است برای قدرتنمایی مصرف کننده ایرانی است تا با تحریم تنقلات در ۴۰ روز پیش رو، هم با خانواده های کم درآمد همدردی کند و هم محتکرین بی انصاف را به شکل موثری تنبیه نماید.

اگر بخش بزرگی از مردم ایران به این نهضت بپیوندند، ارزش موجودی انبارهای پسته و بادام و دیگر تنقلات احتکار شده برای شب عید سقوط خواهد کرد و محتکرین ایرانی حداقل برای یکبار -یا اولین بار- هم که شده، توسط مصرف کنندگان به شکل موثری تنبیه خواهند شد.

جای حرکت جمعی برای حفاظت از منافع عمومی در فرهنگ عمومی و اقتصادی مردم ایران خالی است. خوشبختانه نهضت مردمی تحریم تنقلات در نوروز۹۲ هم منافع شخصی و هم منافع عمومی مردم ایران را تضمین می کند. موفقیت این حرکت، به حمایت رسانه ها، گروه های مرجع و شبکه های اجتماعی بستگی دارد. از همه هموطنان دعوت می شود به این حرکت جمعی بپیوندند. بسم الله:

«با سلام، با توجه به گرانی شدید تنقلات مرسوم عید، جمعی از هموطنان تصمیم گرفته اند برای حفظ آبروی خانواده های کم درآمد و مبارزه موثر با محتکران، سال نو را بدون خرید و مصرف آجیل جشن بگیرند. لطفا اگر شما هم موافقید با ارسال این پیام به دیگران، به این حرکت مردمی بپیوندید»