آئین‌های ویژه چهارشنبه سوری/ پتک کرونا بر قامت آخرین چهارشنبه سوری قرن

خورنا_ به قلم: مجتبی خلیلی/ چهارشنبه سوری یکی از آئین‌های پرشور و حماسی در میزبانی از نوروز است، جشنی که صدها سال برای مردم ایران زمین منشا نشاط و سرزندگی بوده است.

چهارشنبه سوری ریشه در آیین‌های کهن پایان سال دارد و بازمانده از جشن فروردگان است. این آیین که مهم‌ترین عنصر آن آتش است در دوره اسلامی با تغییر تقویم در آخرین چهارشنبه سال قرار گرفته است.
آخرین شب چهارشنبه در سال همواره به عنوان نماد روشنی، سلامتی و سرخی ایرانیان گرامی و عزیز شمارده و در این جشن ایرانیان برای یکدیگر آرزوی سلامتی، بهروزی، دوری از کسالت و بیماری، بخت بلند و خوش را طلب می‌کنند.
آئین‌های ویژه چهارشنبه سوری
آیین‌های منحصر به چهارشنبه‌سوری که در شهرستان همچنان در برخی از شهرهای کشور پا بر جا مانده شامل کوزه شکستن، پریدن از روی آتش، گوی در آتش انداختن، شال اندازی، مراسم علفه، پخت غذاهای مخصوص، ملاقه زنی و طلب عیدی کردن است.
در کتب ارزشمندی هم‌چون تاریخ بخارا ابوبکر نرشخی مربوط به قرن سوم هجری و در عهد سامانیان در کتابش خویش از شب سوری یاد می کند که ایرانیان پیش از اسلام چگونه آتش به پا می‌کردند.
یا در کتاب ارزشمند و فاخر شاهنامه فردوسی به آیین چهارشنبه‌سوری در داستان بهرام چوبینه و پرموده اشاره شده که این امر بیانگر قدمت و اهمیت این جشن باستانی نزد ایرانیان و پارسی زبانان است.
پریدن از آتش در داستان سیاوش در کتاب شاهنامه خود معرف رسم پریدن از آتش از دیرباز در آئین چهارشنبه سوری در ایران زمین است، آئینی که قطعا شادی و نشاط را به خانواده‌ها ارمغان خواهد داد.

قاشق زنی

یکی دیگر از رسوم زیبای چهارشنبه سوری رسم علفه است که در گذشته با توجه به اعتقاد آزادی ارواح گذشتگان در این روز غذاهای متنوع پخت و با کاسه آبی در پشت‌بام منزل برای ارواح گذشتگان پخت می‌کردند. رسمی که در شرایط خاص امروز می‌تواند یاری به اقشار آسیب‌پذیر باشد.
یکی دیگر از رسوم زیبای این روز شال زنی است که فرد به صورتی که سیمای وی نمایان نشود شال خود را از گوشه‌ای آویزان و صاحب خانه به حد توان در آن هدیه‌ای می‌گذارد.
از دیگر رسومات این شب قاشق‌زنی و رسم کوزه شکستن است که با قرار دادن نذوراتی درون کوزه در شب کوزه را بالای پشت بام می‌انداختند و نیازمند در معابر شهر در ساعات پایانی نذورات درون کوزه‌ها را برمی‌داشتند.
چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی!!!
امروزه به دلیل عدم توجه کافی به مقوله فرهنگ و رسومات اصیل متاسفانه اقداماتی که برای بیان فرهنگ ناب ایرانی بوده از مسیر طبیعی و زیبنده خود خارج شده است.
همواره برپایی آتشی که مو سفیدان تا کودکان به راحتی و ایمن از آن پرش کرده و طلب سرخی، سلامت و بخت بلند کنند از ارکان مهم چهارشنبه آخر سال بود که متاسفانه امروز با آتش‌هایی با شعله‌های بلند شاهد خطر آفرین می‌شود.
آیین چهارشنبه سوری به چهارشنبه سوزی مبدل و صحنه‌ای خشن و خطرناک مبدل شده، که به خصوص نسل جوان به بهانه این آیین، از انواع و اقسام مواد انفجاری و ترقه استفاده می‌کند تا آنجا که صدای انفجار، بیشتر وضع و حالت جنگی را در شهر تداعی می‌کند.
هر ساله متاسفانه استفاده از مواد محترقه که هر ساله بیش از گذشته شباهت ویژه‌ای به انفجارات در شهرها شبیه است روبرو هستیم تا جایی که متاسفانه کشته و جراحات جبران‌ناپذیر از اتفاقات بدیعی برای نسل جوان در این روز به نظر می‌رسد.
احیای فرهنگ چهارشنبه سوری با رسوم کهن چون قاشق‌زنی، علفه، شال زنی، کوزه شکستن با تغییراتی اندک زمینه یاری به اقشار آسیب‌پذیر جامعه را در نزدیک‌ترین ساعات به شب عید باستانی ایران زمین را فراهم و در کنار آن از صدمات پیشگیری می‌شود.
پتک کرونا بر قامت آخرین چهارشنبه قرن
امروز شهرهای خوزستان در وضعیتی شکننده به واسطه کرونا قرار دارد و این پاندومی در شهرهای خوزستان تاخت‌وتاز خویش را با اندکی ساده‌انگاری  شرایطی دشوارتر را در پی دارد.
آخرین چهارشنبه سوری قرن تقویم شمسی با شرایط یک پاندومی همراه است که باید با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و پرهیز از اجتماع سلامت خویش و جامعه را به وهله مخاطره قرار ندهیم.
باید دید شهروندان خوزستانی مخاطرات پکت کرونا بر رسوم چهارشنبه سوری از یک سو و عذاب سوزان کرونا را از نمای دیگر با رعایت شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی شکست خواهند داد.
آخرین چهارشنبه قرن در حالی از راه رسید که شهرهای خوزستان در وضعیت پرخطر از منظر پاندومی کرونا قرار دارند و عملا جشن چهارشنبه سوری اینبار برخلاف تصورات دیگر بخت بلند، سلامتی و بهروزی به ارمغان نخواهد آورد و مشت پاندومی کرونا را قدرتمندتر از قبل خواهد کرد.
انتهای پیام/

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *