طبق پیش بینی ها و برآورد های صورت گرفته تا سال ۱۴۰۰، بیش از ۳۵۰ هزار معلم از پیکره نحیف آموزش و پرورش خارج و بازنشسته خواهند شد. کمبود نیروی انسانی همواره یکی از چالش های اساسی آموزش و پرورش بوده که در آستانه مهر ماه هر سال تحصیلی از طرف وزیر یا مقام مسئول این جمله کلیشه ای و معروف بیان می شود که: «هیچ کلاس درسی بدون معلم نیست!» اما در عالم واقع این چنین نیست. کدام معلم؟ معلم متخصص و آموزش دیده یا معلم نگهدارنده کلاس؟ چند سالی است که در کسوت معلمی و با اسامی نوظهور دیگر از جمله نیروی خدمات آموزشی، حق التدریس، نیروی شرکتی، بازنشسته و چندین عنوان و پست دیگر که هدفی به جز نگهداری دانش آموزان در شش ساعت مدرسه نخواهد داشت، آشنا شده ایم! کیفیت خدمات آموزشی تنها موردی است که از دیده ها مستور و مغفور مانده و آن چه در نتیجه به جای مانده، کلاس درسی ست که بالاخره و با این ترفند بدون معلم نمانده! اما تا کجا و به چه بهایی؟
همچنان ناقوس خطر سونامی ۱۴۰۰ طنین انداز است و اما به راستی راه حل مقابله با این بحران حتمی کمبود نیرو چیست؟ نیروی آموزشی خدماتی یا به کارگیری نیروی بازنشسته؟ و یا پر کردن کلاس درس با مدیر و معاون است؟ پر واضح است که این گونه نخواهد بود!

نگارنده به عنوان دانش آموخته ی علوم تربیتی پیشنهاداتی چند در راستای بهبود سیاست گذاری در امر آموزش ارایه می دهد:
۱- شایسته است قانون گذاران و متولیان امر با طرح های کارشناسی مقدمات و تمهیدات مقابله با این بحران را پیش بینی و قوانین لازم را تصویب نمایند.
۲- اصلاح نظام تامین بودجه از جانب دولت و پیشنهاد حل آن به قانون گذار.
۳- اخذ ردیف های استخدامی معادل با خروج نیروهای بازنشسته.
۴- تقویت دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی جهت تنها مرجع تربیت معلم.
۵- کوتاه کردن دوران تحصیل تربیت معلم.
۶- سازماندهی و تعیین وضعیت عنوان معلم و حذف القاب نوظهور در جامعه ی فرهنگی.
۷- جذب و به کارگیری معلم با آزمون استخدامی دانشگاه فرهنگیان و ممانعت از ورود و استخدام معلم به غیر از مبادی آموزش و پرورش.
۸- قانون مند نمودن آزمون های استخدامی و گزینشی به عرصه معلمی و جلو گیری از استخدام های نامتعارف و خارج از چارچوب اداری. ۹_ نیاز سنجی و استخدام نیروهای متخصص در راستای کمبود نیاز و عدم به کارگیری و جذب نیرو در رشته های غیر مرتبط.

اسماعیل رحمانی
دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی