صابئین مندایی خدمت به ایران را باعث افتخار میدانند
احمدرضارستمی: به گزارش خبرگزاری خورنا در سومین نشست کارگروه تاریخ انجمن تاریانا خوزستان که به مناسبت روز جهانی صنایع دستی و با موضوع «صنایع دستی، میراث مشترک خوزستان» در محل خانه سمنهای استان خوزستان در اهواز برگزار شد ﮔﻨﺰﻭﺭﺍ ﻧﺠﺎﺡ ﭼﺤﯿﻠﯽ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻨﺪﺍئیان ﺍﯾﺮﺍﻥ گفت: کشور ایران از جهات بسیاری چون تنوع ادیان، مذاهب، قومیتها و فرهنگهای مختلفی که دارد سرآمد دیگر کشورهای جهان است.
ایران مهد ادیان مختلف است/ صابئین مندایی بیش از دو هزار سال پیش وارد ایران شدند
وی ایران را مهد ادیان مختلف دانست و خاطر نشان کرد: تمامی ادیان و مذاهب موجود در کشور ایران در صلح و صفا و همدلی با یکدیگر زندگی میکنند.
گنزورا ﭼﺤﯿﻠﯽ در ادامه ضمن اشاره به تنوع صنایع دستی در ایران، آن را از افتخارات این کشور قلمداد میکند و میگوید: کشور ایران از لحاظ صنایع دستی دارای تنوعات بسیار منحصر به فردی است که این تنوعات و گوناگونیها در هیچ کجای دنیا وجود ندارد به نحوی که از غرب تا شرق و از شمال تا جنوب این کشور هنرهای دستی بسیار متنوع زیبایی وجود دارد.
رهبر مندائیان ایران در مورد پیشینه تاریخی صابئین مندانی گفت: مسکن اولیه صابئین مندایی اگر چه در کشور فلسطین بود ولی در بیش از دو هزار سال پیش، از این کشور به سرزمین بینالنهرین مهاجرت می کنند و از آنجایی که برای انجام فرایض دینی خود به آب جاری نیاز دارند لذا پس از ورود به منطقه بینالنهرین اقدام به سکونت در کنار رودخانههای بزرگی چون دجله و فرات در عراق کنونی و کرخه و کارون در ایران میکنند.
صنعت میناکاری مندایی قدمت هزار ساله دارد
وی با بیان اینکه شغل اولیه صابئین مندایی کشاورزی بوده است اظهار کرد: از آنجایی که این شغل به یکسری ابزارآلات فلزی خاصی چون داس، خیش و گاوآهن نیاز دارد لذا صابئین مندایی با پرداختن به حرفه آهنگری توانستند تمامی ابزارهای مورد نیاز خود را در این زمینه تهیه کنند.
گنزورا چحیلی در ادامه به صنعت بافندگی صابئین مندایی نیز اشاره میکند و میگوید: صابئین مندایی برای انجام فرایض دینی خود به صنعت بافندگی هم نیاز دارند زیرا ما دارای یک نماد مذهبی خاصی تحت عنوان درفش هستیم که این نماد از پارچه سفید رنگی تحت عنوان شصتبندی و دو تکه چوب تشکیل شده است که این تکههای چوبی به وسیله یک طناب سفید رنگی با نام همیان به همدیگر متصل میشوند.
رهبر مندائیان ایران تصریح کرد: شصتبندی و هَمیان هر دو دارای یک بافت خاصی از جنس ابریشم هستند که هیچ بافندهای بجز صابئین مندایی قادر به تولید آنها نمیباشد.
وی در مورد لباس صابئین مندایی اظهار کرد: لباسی که پیروان صابئین مندایی در هنگام مراسم دینی میپوشند پنج تکه و سفید رنگ بوده و از جنس کتان خالص است و شامل یک پیراهن بلند با نام رسته، شلوار، همیان( کمربندی از جنس پشم گوسفند)، حمایل و همچنین یک دستار بلندی که مثل عمامه به دور سر میپیچند و بانوان نیز از آن به عنوان روسری استفاده میکنند.
گنزورا چحیلی قدمت میناکاری مندایی را هزار ساله دانست و بیان کرد: ﻣﯿﻨﺎﮐﺎﺭان ﺻﺎﺑﺌﯽ ابتدا کار خود را با قلمزنی بر روی ظروف نقرهای در یک هزار سال پیش شروع کردند یعنی نقشهایی از محیط پیرامون خود بر روی این ظروف حکاکی و سپس با ماده مینایی که خود کشف کرده بودند آن را پُر میکردند و بدین ترتیب آثار هنری بسیار زیبایی را خلق میکردند؛ البته میناکاران مندایی در یکصد سال گذشته توانستند با میناکاری بر روی زیور آلاتی از جنس طلا به خوبی این کار را توسعه دهند.
تاکنون صنعت میناکاری خوزستان در رادیو و تلویزیون تبلیغ نشده است
رهبر مندائیان ایران یادآور شد: اگر چه تبلیغ مناسب میتواند موجب معرفی هرچه بیشتر یک محصول هنری بشود ولی متاسفانه تا الان در زمینه صنعت میناکاری خوزستان هیچگونه تبلیغ مناسبی توسط رادیو و تلویزیون صورت نگرفته است.
وی در پایان با بیان اینکه خدمت به ایران باعث افتخار است اظهار کرد: صابئین مندایی احساس افتخار میکنند از اینکه بتوانند با صنایع دستی خود موجبات سربلندی هر چه بیشتر کشور ایران را فراهم بکنند.
صنایع دستی خوزستان به سه دسته شهری، روستایی و عشایری تقسیم میشوند
در ادامه این نشست سپیده زمانی راد نویسنده کتاب «کهن پیشههای سرزمین خوز» نیز عنوان کرد: از آنجایی که خوزستان محل زندگی اقوام گوناگون است لذا تنوع صنایع دستی نیز در آن فراوان است.
وی صنایع دستی خوزستان را به سه دسته شهری، روستایی و عشایری تقسیم کرد: صنایع بومی و محلی که در خوزستان فعالیت داشتهاند به گروههایی چون نساجی سنتی، پوشاک محلی، بافتههای دار دار و بدون دار، صنایع دستی فلزی، چوبی و حصیری، پیشههای صنایع دستی و غیره اشاره کرد.
زمانی راد افزود: البته هر کدام از این گروههای صنعتی نیز خود دارای زیرشاخههای متفاوتی هستند که به طور مثال صنایعی مانند احرامبافی، موجبافی، ملحفه بافی و غیره از زیر شاخههای گروه نساجی سنتی استان خوزستان هستند.
سنگتراشی یا حجاری سنتی قدیمیترین صنعت دستی خوزستان است
این نویسنده خوزستانی در مورد پوشش سنتی مردم استان خوزستان گفت: پوشاک سنتی یکی از زیر مجموعههای صنایع دستی به حساب میآید و در استان خوزستان به علت تنوع اقوامی که در آن زندگی میکنند شامل لباس سنتی مردان و زنان شوشتری، دزفولی، بختیاری، عرب، قشقایی و غیره است.
وی اظهار کرد: قدیمیترین صنعت دستی استان خوزستان سنگتراشی یا حجاری سنتی است که قدمت تقریبی آن به دو تا سه هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد.
زمانی راد میناکاری را یکی از صنایع دستی خوزستان با شهرت جهانی دانست و یادآوری کرد: صنعت نقاشی قهوهخانهای هم یکی دیگر از صنایع دستی استان خوزستان است که تاکنون استقبال خوبی از آن شده است. این هنر برگرفته از ذهن خلاق یک هنرمند نقاش بوده و با موضوعات حماسی و مذهبی بر روی دیوارهای یک قهوهخانه ترسیم میشود.
پیشه قزبافی خوزستان تقریبا از بین رفته است
نویسنده کتاب «کهنپیشهای سرزمین خوز» ضمن اشاره به پیشههای وابسته به صنایع دستی استان خوزستان گفت: این پیشهها در واقع جوهره و شکل دهنده اصلی صنایع دستی استان خوزستان به حساب میآیند و شامل رنگرزی و ابریشمبافی ( قزبافی) میباشند که متاسفانه پیشه ابریشم بافی در خوزستان تقریبا از بین رفته است.
وی صنایع دستی را امانتهای گرانبهای گذشتگان دانست و افزود: علاقهمندان به صنایع دستی میتوانند از طریق فعالیت در سازمانهای مردم نهاد شرایط حفظ این گنجینههای فرهنگی و هنری و انتقال آنها را به آیندگان فراهم کنند.
زمانی راد در پایان در مورد کتاب «کهنپیشهای سرزمین خوز» توضیح داد: این کتاب در پنج فصل و در مجموع ۱۵۰ صفحه توسط انتشارات “ارگ نواندیش” چاپ و منتشر شده است و شامل بخشهای متنوعی از جمله آشنایی با انواع و اقسام صنایع دستی استان و همچنین معرفی پیشکسوتان این صنعت در استان خوزستان به همراه چند بخش دیگر است.