آیین‌های عزاداری محرم در اندیمشک و رسم گِل مالی

خورنا- اندیمشک شمالی‌ترین شهر خوزستان و دروازه این استان از اهمیت و نقش ویژه‌ای چه در دوران دفاع مقدس به عنوان گلوگاه مناطق درگیر در جنگ و چه در پساجنگ در ایفای نقش خود برای رونق اقتصادی به عنوان مسیری ترانزیتی و ریلی داشته و دارد.

از اهم شاخص‌های تاریخی اندیمشک در دوران جنگ می‌شود به حماسه جسر نادری (پل نادری) در هفته آغازین جنگ، پادگان پشتیبان و آموزشی دوکوهه (پادگان شهید متوسلیان)، حماسه ۴ آذر به عنوان طولانی‌ترین بمباران بعد از جنگ جهانی دوم، ایستگاه راه‌آهن اندیمشک و صدها مورد دیگر نام برد.

همه این فداکاری‌ها و مقاومت‌های اندیمشک چه در دوران انقلاب و دفاع مقدس و چه اهدای ۸ شهید مدافع حرم، برگرفته از فرهنگ حسینی و عاشورایی در اندیمشک و اقوام حاضر در این شهر دارد که با شور و حال عجیبی مراسمات مذهبی را به جا می‌آورند.

اندیمشک شهر یکهزار شهید همراه و همگام با سراسر ایران و شیعیان جهان، از اولین روز محرم در سوگ و عزای سالار و نماد شعیان جهان امام حسین(ع) نشسته و در نقطه نقطه شهرستان از دورافتاده‌ترین مناطق بخش الوار گرمسیری تا شهر ساحلی چمگلک و قدمگاه امام رضا(ع) در هیئات و تکایا با تمام توان و عشق خود ارادت خود به سومین امام خود را نشان می‌دهند.

در روز تاسوعا، تکایا و هیئت‌های اندیمشک با حرکت به سمت گلزار شهدای اندیمشک در این مکان مقدس تجمع کرده و در کنار هم این این روز بزرگ در تاریخ شیعه را به عزاداری می‌پردازند، در شهرها و شهرک‌های دیگر شهرستان نیز مرکزیت با بقعه متبرکه شاهزاده احمد(ع)، قدمگاه امام رضا(ع) و … بوده که این روز را گرامی می‌دارند.

تاسوعا و عاشورای اندیمشک

روز عاشورا نیز به همین روال و از اوایل صبح مراسم عزاداری آغاز و با تجمع تمام عاشقان حسین(ع) در گلزار شهدا به برپایی زیارت عاشورا و سینه زنی و چلاب زنی می‌پردازند.

شام قریبان اما در اندیمشک نیز حال و هوای خاصی را دارد که ده‌ها هزار عاشق و دلداده اهل بیت شرکت دارند.

سیدمصطفی حسینی نوری امام جمعه اندیمشک در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس، اظهار کرد: دشمن برای کمرنگ کردن شور حسینی و ارادت ملت مسلمان ما به ائمه اطهار (ع) تلاش زیادی کرده که به دلیل عمق اعتقادات ملت همواره با شکست مواجه شده است.

وی در ادامه افزود: این ایام فرصتی ارزشمند برای نزدیکی بیش‌تر به ائمه اطهار (ع) است، لذا باید مراسم‌های سوگواری همراه با معرفت افزایی و شناخت بهتر این قیام باشد.

وی با اشاره به اهمیت یوم العباس و روز عاشورا بیان کرد: مردم خداجوی شهرستان اندیمشک با حضور در تجمع های بزرگ سوگواران حسینی اعتقاد خود را به نمایش می‌گذارند.

آئین‌های محرم در اندیمشک

آئین (گِل مالی) یکی از آئین‌های مخصوص قوم لر است که از سالیان دور برای عزاداری و سوگواری در بین این قوم وجود داشته و در روزهای محرم جلوه خاصی را به خود گرفته و ایجاد یک حوضچه‌های بزرگ از گِل که شامل خاک نرم و گلاب است؛ مردم عزادار برای نشان دادن اوج عزاداری‌ها از این گِل در روی لباس و پوشش خود استفاده می‌کنند و در روز تاسوعا و عاشورا نیز از این گِل برای در سوگ نشستن برای امام سوم خود و یاران باوفایش استفاده کرده و آن را در بر سر و صورت و لباس خود می‌مالند.

معمولا هر تکیه و هیئات یکی از این حوضچه‌های مملو از گِل را دارا بوده که در آغاز مراسم سوگواری مردم عزادار از گِل آن استفاده می‌کنند.

و اما در کنار چلاب، سینه‌زنی و زنجیرزنی، گروه‌های مارش در شب‌های محرم با حرکت در بین هیئات و تکایا با نواهای حماسی و آیینی این ایام یاد و خاطره جان‌فشانی‌ها و حماسه‌های کربلا را زنده نگه می‌دارند.

برنامه‌های فرهنگی اندیمشک برای محرم

مجتبی جودکی معاون فرهنگی شهرداری اندیمشک در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس، اظهار کرد: به‌طور معمول در تمامی آیین‌ها شهرداری و به‌طور خاص حوزه فرهنگی وظایف و تکالیف گسترده‌ای دارند.

وی افزود: از جمله این اقدامات می‌توان به مساله سیاهپوش کردن معابر و میادین و نصب پرچم، کتیبه و ریسه‌های متناسب با این ایام اشاره نمود.

معاون فرهنگی شهرداری اندیمشک عنوان کرد: در اندیمشک و به همین منظور برنامه‌ریزی‌هایی از روزها قبل صورت گرفت و مبادرت به آماده سازی محیط شهری و فضاسازی جهت ورود به دهه محرم شد که تا ظهر عاشورا و شام غریبان ادامه خواهد دارد.

وی بیان کرد: یک مساله این است که حقیقتا مردم ولایتمدار و حسینی اندیمشک در ایام محرم از چنان شوری برخوردارند که وصف ناشدنی است و این شور به حدی است که فعالیت های نهادها و دستگاه‌ها را نیز تحت شعاع زیبای خود قرار می‌دهد.

جودکی گفت: اگرچه مجموعه شهرداری تمام تلاش امکانات خود را در این دهه در طبق اخلاص می گذارد اما جلوه ای که هیات‌ها و تکایا در این دهه به شهر داده‌اند چیز دیگریست.

وی افزود: امروز اعتقاد ما هم همین است که مشارکت مردم در امور در هر زمینه ای که باشد می تواند کارها را به شکل بسیار بهتری پیش ببرد.

معاون شهرداری اندیمشک عنوان کرد: پیشنهاد می‌کنم در هیات‌ها تنها به نوحه خوانی اکتفا نشود و آنجا باید راجع به مبانی قیام اباعبدالله(ع) و سیره آن حضرت هم با مردم حرف زد.

انتهای پیام/