تهدیدی دیگر برای سرشاخه های کارون، با صنعتی شدن دشت سقاوه و احداث پتروشیمی بویراحمد

خورنا | محیط زیست:

از همان روزی که مقتدایی استاندار سابق خوزستان در جلسه‌ی معارفه‌ی خود از غفلتی بزرگ گفت و اعلام کرد که نگذارید موضوع کارون امنیتی شود » و از پروژه‌های عظیم انتقال آب سرشاخه‌های کارون به کویر مرکزی ایران پرده برداشت تا به امروز که بی سروصدا، ده‌ها پروژه‌ی آب بر در بالادست رودهای خوزستان بدون پیوست‌های زیست‌محیطی در حال احداث و تصویب است، هیچ گام رو به جلویی برای حل بحران رود کارون مشاهده نشده است.

اگرچه پروژه‌ی بهشت‌آباد منجر به وحدتی به سابقه در بین نمایندگان و نیروهای سیاسی استان خوزستان شد ولی اختصاص ردیف‌های بودجه‌ی سالانه به این طرح نشان از آن دارد که هیچ اراده‌ای برای بازنگری در این روند وجود ندارد.

تجربه‌ی تلخ انتقال آب سرشاخه‌های کارون به کویر مرکزی ایران می‌طلبد که همه‌ی نیروهای مؤثر استان خوزستان از قبیل نمایندگان محترم تا رسانه‌های تأثیرگذار، نسبت به هرگونه طرح انتقال آب و احداث صنایع آب بر دیگری در بالادست رودهای خوزستان با هوشیاری و حساسیت بالایی عمل کنند.

چند مدت پیش بود که آقای زنگنه وزیر نفت در سفری به استان کهگیلویه و بویراحمد از تحول صنعتی در این استان سخن گفت و بیان داشت با احداث شش پتروشیمی این استان قطب پتروشیمی کشور می‌شود.

دراین‌بین آنچه بیش از همه طی چند ماه اخیر به موضوعی پربحث در فضای رسانه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد تبدیل‌شده و حساسیت فعالین محیط‌زیستی را به دنبال داشته است، احداث پتروشیمی بویراحمد در دشت سقاوه است.

دشتی با طبیعتی حساس که به مکانی برای احداث صنایع آلاینده و آب بر سیمان، فولاد و پتروشیمی، تبدیل‌شده است.

دشتی واقع‌شده در پای کوه دنا و در مجاورت رود بی‌رمق بشار.

رودی که یکی از سرشاخه‌های کارون به‌حساب می‌آید.

دیویده مدیرکل صنعت و معدن استان کهگیلویه و بویراحمد میزان آب مصرفی پتروشیمی بویراحمد را پانزده میلیون مترمکعب در سال عنوان کرده که محل تأمین ان انتقال آب از رود بشار است.

واقعیت آن است که وضعیت رود بشار در اثر مدیریت ناکارآمد چندان مناسب نیست. ده‌ها طرح کشاورزی و پرورش ماهی در امتداد این رود واقع‌شده است، به‌طوری‌که هاشمی مدیرکل محیط‌زیست استان کهگیلویه و بویراحمد در جلسه‌ی حفاظت منابع آب که در بیست و هفتم تیرماه سال گذشته برگزار شد، در اعتراض به طرح‌های کشاورزی و به‌خصوص استخرهای پرورش ماهی، وضعیت بشار را مرگ‌بار توصیف کرده است.

با احداث سد تنگ سرخ در بالادست بشار و گسترش شهر یاسوج و نیاز بیشتر به آب شرب در این شهر، وضعیت این رود رو به بحرانی‌تر بودن می‌رود.

با این اوصاف کاهش قابل‌توجه نزولات آسمانی، حساسیت‌ها را دوچندان کرده است.

محمد درویش فعال محیط‌زیستی و معاون سابق سازمان محیط‌زیست در کانال تلگرامی‌اش می‌نویسد: مسئله‌ی نگران‌کننده این است که وضعیت بارندگی در استان‌هایی که مسئول تولید بخش مهمی از آب کشور هستند به‌شدت بحرانی است؛ ازجمله میزان ریزش‌های آسمانی در استان کهگیلویه و بویراحمد ۷۴/۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد. این رقم در مورد چهارمحال و بختیاری ۷۰/۴ درصد است. این واقعیت نشان می‌دهد که دولت باید به‌سرعت برای سال آبی ۹۶-۹۷ سناریوی بسیار محافظه‌کارانه‌ای در بخش کشاورزی تبیین و به دست‌کم ۲۸ استان کشور ابلاغ کند.»

خبرگزاری ایرنا در کهگیلویه و بویراحمد هم در گزارشی به تاریخ ۹۶/۱۱/۱۷ می‌نویسد:

افت بیست‌متری آب زیرزمینی، کاهش چهارده‌درصدی آب سدها، تنش آبی در چهار شهر و خشکیدگی هشتاد هزار درخت بلوط از پیامدهای پنج خشک‌سالی پیاپی در کهگیلویه و بویراحمد است.»

با این وضعیت بی‌توجهی به طرح‌های آمایش سرزمینی و توانمندی و استعدادهای هر منطقه و اتخاذ تصمیمات غیر کارشناسی و سیاسی، منجر به شکل‌گیری توسعه‌ای ناپایدار می‌شود که در درازمدت زیانی بیشتر از منفعت در پی دارد.

حقیقت آن است که سیاست‌گذاری همه‌ی کشورهای توسعه‌یافته بر آن است تا صنایع آب بر و آلاینده در کنار دریا تعریف‌شده و احداث گردد.

سزاوار نیست با این وضعیت بحران آب و کاهش نزولات آسمانی آب قابل شرب بشار که نقشی مهم در تعادل EC رود کارون دارد به مصرف صنایع پتروشیمی و سیمان و فولاد برسد.