تنبیه بدنی دانش‌آموز دوم دبیرستانی
خورنا: پدر علی پسر ۱۶ساله دبیرستانی و دانش‌آموز سال دوم رشته تجربی در گفت‌وگو با «اعتماد» با صدایی گرفته به شرح آنچه بر پسرش گذشت، می‌پردازد: «حدود ساعت ۲ بعدازظهر پسرم در حالی که گریه می‌کرد به خانه رسید. بعد از چند ساعت حالت تهوع پیدا کرد، او را به بیمارستان رساندیم، پزشک گفت باید تحت مراقبت باشد.»
ماجرا چیست؟
ماجرا اما از این قرار بوده، حدود ساعت ۹:۳۰ صبح زنگ تفریح دانش‌آموزان دبیرستانی تازه تمام شده، دانش‌آموزان کلاس دوم تجربی در کلاس جمع‌اند، هنوز معلم سر کلاس نیست. علی دم در کلاس ایستاده، معلم کلاس روبه‌رو ناگهان بیرون می‌آید و به این دلیل که علی به در کلاس خودشان ضربه می‌زده شروع به کتک زدن علی می‌کند. علی چند بار می‌پرسد «چی شده آقا، برای چی می‌زنی؟» معلم عصبانی اما هیچ توضیحی نمی‌دهد تنها در پاسخ التماس‌‌های دانش‌آموز دوم دبیرستانی تکرار می‌کند: «دهنتو ببند.»
علی می‌گوید: «بیشتر به سرم ضربه می‌زد و وقتی من دستم را روی سر و صورتم می‌گرفتم به شکمم می‌زد تا دست را از روی سرم بردارم و دوباره به سرم ضربه بزند.» پزشکی قانونی آثار ضرب و شتم روی پا، شکم و سر علی را تایید کرده و پرونده او برای شکایت از معلم خاطی به آموزش و پرورش شهرستان فرستاده شده است. علی فعلا از بیمارستان مرخص شده اما پزشک گفته باید تحت مراقبت باشد.
هم‌مدرسه‌ای‌های علی به عنوان شاهدان ماجرا در گفت‌وگو با «اعتماد» به آنچه بر علی گذشت، می‌پردازند: «معلم هنوز سر کلاس نبود. علی با انگشت به در کلاس خودشان ضربه می‌زد، معلم کلاس روبه‌رویی بیرون آمد. در گوشه سالن علی را نگه داشت و با مشت به سرش ضربه می‌زد، بعد هم فاصله حدودا ۲۰ متری تا دفتر مدیر را با لگد زدن به علی طی کرد.»
دانش‌آموز ۱۶ ساله با صدایی پر از بغض به «اعتماد» می‌گوید: «وقتی در راهروی مدرسه دبیر ادبیات که اصلا معلم ما نیست و نمی‌شناسمش مرا می‌زد، معلم‌های دیگر از کلاس بیرون آمده بودند و نگاه می‌کردند اما هیچ‌کس مانع او نمی‌شد.» این‌طور که علی می‌گوید معلم عصبانی بعد از کتک زدن در سالن او را کتک‌زنان به سمت راهرو و دفتر مدیر می‌برد و در حالی که علی کنار دیوار بوده به سر و شکم او ضربه می‌زده تا بالاخره مدیر مدرسه جلوی معلم را می‌گیرد.
در نخستین تماس خانواده علی با مدیر مدرسه بعد از اتفاق و مراجعه به پزشک، مدیر توصیه می‌کند: «چون معلم خاطی قبلا هم در این زمینه پرونده داشته از شکایت‌شان صرف نظر کنند و رضایت بدهند»؛ بقیه معلم‌ها هم همین خواسته را برای همکار خطاکارشان از پدر علی داشتند. اما در پاسخ به سوال پدر علی که «اگر فرزند خودتان هم بود، رضایت می‌دادید؟» مدیر تایید می‌کند «علی بدجور کتک خورد و شما حق دارید.»از طرف بیمارستان، پلیس و ۱۱۰ از ماجرا باخبر می‌شوند و صبح روز گذشته پرونده به پزشکی قانونی و آموزش و پرورش برای ادامه پیگیری فرستاده میشود. علی در حال حاضر به گفته خودش از ناحیه سر، چشم، دندان و صورت احساس درد می‌کند و چند بار حالش به هم خورده است.
بخشنامه چه می‌گوید؟
همه این اتفاقات در حالی است که بر اساس بخشنامه‌های آموزش و پرورش تنبیه بدنی دانش‌آموزان ممنوع است. این بخشنامه می‌گوید: «معلمان تحت هیچ شرایطی حق تنبیه بدنی دانش‌آموزان را ندارند و در این زمینه با معلمان خاطی طبق قانون برخورد میشود.» فاطمه قربان، معاون ابتدایی آموزش و پرورش در این زمینه چندی پیش تاکید کرد: «هرگونه تنبیه بدنی دانش‌آموزان در مدرسه ممنوع است و هچ‌یک از معلمان و معاونان تحت هیچ شرایطی به علت انجام ندادن تکالیف درسی یا موارد انضباطی، حق تنبیه بدنی دانش‌آموزان را ندارند.» به گفته او «تنبیه بدنی دانش‌آموزان حتی با ضعیف‌ترین شکل آن، از سوی مدرسه تخلف محسوب میشود، و معلمان و مسوولان مدرسه حق تنبیه خطاکارترین دانش‌آموزان را نیز ندارند، چرا که برای موارد انضباطی، قانون مصوب شده است و بر اساس آن با دانش‌آموزان خاطی برخورد میشود.»با این وجود به نظر می‌رسد این بخشنامه‌ها چندان بازدارنده نیست؛ چرا که تنبیه بدنی دانش‌آموزان در شهرستان‌های دور و نزدیک از سوی معلمان، مدیران و معاونان مدرسه همچنان اتفاق می‌افتد و علاوه بر رساندن آسیب‌های جدی جسمی به دانش‌آموزان مانند پارگی پرده گوش، فلجی و… با شکستن شخصیت و غرور دانش‌آموزان نوجوان در مقابل سایر همکلاسی‌ها، ریشه‌های خشونت و نفرت را در وجود آنها می‌کارد.
واکنش مسوولان به خبر
تکرار این اتفاق در یک ماهه گذشته در شهرستان انار کرمان باعث شد تا با مسوولان آموزش و پرورش شهرستان انار تماس بگیریم. اما نه رییس آموزش و پرورش این شهرستان و نه معاون او حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشدند. جعفری مسوول حراست آموزش و پرورش این استان اما در پاسخ به سوال «اعتماد» درباره علت تکرار تنبیه بدنی دانش‌آموزان در این استان می‌گوید: «مدیر قبلی مدرسه را که کودک هشت ساله را کتک زده بود اخراج کردیم، درباره اتفاق جدید هم در حال پیگیری هستیم.» به گفته او «این رفتارها از سوی معلمان و مسوولان مدارس که تحمل‌شان کم است، اتفاق می‌افتد و این افراد خودشان بیمار هستند.» مسوول حراست آموزش و پرورش شهرستان انار همچنان می‌گوید: «پرونده مدیر قبلی را به اداره تخلفات فرستادیم و منتظر صدور رای برای ایشان هستیم. با بقیه هم طبق قاعده و قانون رفتار می‌کنیم و به آنها اولتیماتوم می‌دهیم.»
حسین آذین، نماینده شهرستان رفسنجان و انار در جریان تنبیه کودک هشت ساله توسط مدیر هست اما هنوز از تنبیه بدنی علی ۱۶ ساله خبر ندارد. او به «اعتماد» می‌گوید: «چنین رفتارهایی مورد تایید ما نیست و باید پیگیری شود اما درباره اتفاق قبلی در این شهرستان و عکس‌های منتشر شده از دانش‌آموز هشت ساله بعد از کتک خوردن کمی اغراق و زیاده‌روی و دست کاری شده بود.» با این وجود او ادامه می‌دهد: «تنبیه بدنی جایی در آموزش و پرورش ندارد و مسوولان باید در این زمینه پاسخگو باشند.»
جواد هروی، عضو کمیسیون آموزش مجلس نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «اگر چه این اتفاقات خوشایند نیست اما در مقابل آمار یک میلیون دانش‌آموز این موارد جزیی است و ما نمی‌توانیم به کل سیستم آموزش و پرورش تعمیم دهیم.» به اعتقاد او ما قوانین و بخشنامه‌های لازم در این زمینه داریم و نیازی به بخشنامه و قانون جدید نیست. تنبیه در مدارس موضوعی است که هر سال در حال تکرار شدن است، چندی پیش نیز خبرها حاکی از خودکشی دانش‌آموز ۱۷ ساله کبودرآهنگی از ترس والدین و به علت تهدید مدیر مدرسه به اخراج بود. اما واقعیت این است که اخبار منعکس شده در رسانه‌ها درباره تنبیه بدنی دانش‌آموزان تنها بخشی از اتفاقاتی است که در مدارس دور و نزدیک کشور می‌افتد. چرا که بسیاری از خانواده‌ها فرصت یا جسارت و آگاهی لازم در این زمینه را ندارند یا در نخستین اعتراض‌شان به مسوولان مدرسه با تهدید اخراج فرزندشان روبه‌رو می‌شوند و از ادامه کار صرف نظر می‌کنند. با این وجود هرازچندگاهی انتشار فیلم‌ها و اخباری در فضای مجازی درباره تنبیه بدنی دانش‌آموزان پرده از واقعیت برخورد با دانش‌آموزان در مدارس در شهرستان‌های دور و نزدیک برمی‌‌دارد. در این میان مشکلات شخصی معلمان و مدیران، کمبود امکانات مدارس و… هم این روزها توجیهی برای تنبیه بدنی دانش‌آموزان در مدارس شده است.