روایت خونین کفن‌ها

 

 

 

رضا صادقیان

 

رسول ملاقلی‌پور با قلم و دوربین خود برای ما رویدادهای جنگ تحمیلی را به یادگار گذاشت، تا یادمان باشد روزگاری دژخیمان بعثی به خاک وطن حمله کردند و دلاور مردانی بدون ناچیزترین چشم داشت و براساس باورهای خود مقابل تمام جنگ ‌ابزارهای بلوک شرق و غرب ایستادگی کردند و به کلماتی همچون ایستادگی، پایداری، ایثار، مقاومت و پایمردی معنایی دوباره بخشیدند. باور دارم آن رشادت‌ها و جوانمردی‌ها در هشت سال جنگ مصداق‌های بیرونی پیدا کرد، اگر تا آن روز معنای ایثار صرفا برای رفتار همراه با گذشت و چشم بستن بر بدی‌های دیگری استفاده می‌شد، حال بهتر می‌توانستیم به عمق معنای ایثار و مقاومت در عرصه اجتماع  دست پیدا کنیم. کارگردان فیلم اروند، فیلمش را تقدیم ملاقلی‌پور کرده است، کاری شایسته و در خود تقدیر.

فیلم اروند بازسازی و روایتی غم‌انگیز نحوه به شهادت رسیدن ۱۷۵ غواص در عملیات کربلای ۴ است. خونین کفن‌هایی که براساس باورها و ایمان خود قدم در راه بی‌بازگشت گذاشته بودند و با دستانی بسته و در بدترین حالت توسط نظامی‌های ذوب شده در شخصیت صدام زنده‌ به ‌گور شدند. کربلای چهار یکی از تلخ‌ترین عملیات‌های جنگ تحمیلی است و پیکرهای دست بسته غواص‌های شهید برای مرتبه‌ی دیگر آن تلخی را به یادها آورد. پیکر هر کدامشان یادآور تلخی‌های روزهای جنگ بود. تصاویر ضبط شده از روز تشیع، مات و مبهوت ماندن چهره اکثر شرکت کنندگان و خیره نگرستین مردم به ماشین‌های حمل تابوت شهدای غواص بود، فارغ از تمام گرایش‌های سیاسی و جناحی و موضع‌گیری‌های برخی شخصیت‌های سیاسی، حکایت و به یادآوردن از خودگذشتی و ایثار بود.

انتظار و چشم به راه بودن، بخشی کوچک و ناچیز سختی خانواده‌های رزمندگان در دوران جنگ بود. زنان و کودکانی که با ناچیزترین امکانات در نزدیکی مناطق عملیاتی زندگی می‌کردند و همیشه چشم به راه همسر و پدر بودند،‌ گاه دوری راه خانه به این پریشان حالی دامن می‌زد، ولی همان خانواده‌ها صبر می‌کردند، فقط صبر. حال چنین انتظاری را به ماه و سال و سال‌های طولانی و بیش از ۲۸ سال امتداد بدهید، این انتظار و خبردار شدن از بودن و نبودن یکی از نزدیکان و عزیزترین‌ها بار غمی است که تنها با دیدن و خبردار شدن اندکی سبک می‌شود ولی باخبر شدن از دست‌های بسته و نحوه شهادت زخمی کاری بر پیکر قلب منتظران بود.

فیلم اروند، از نظر بازسازی تصاویر و ضبط،  و به یادگار گذاشتن بخش کوچکی از رشادت‌ها و از خودگذشتی جوانان این مرز و بوم، ماندنی است، چرا که تلاش کرده است روایتگر میراث مقاومت، ایستادگی، ایثار و پایداری ۱۷۵ شهید غواص باشد.