خورنا، به قلم عطابرکت _منابع اینترنتی آغاز و پیشینه ی لوله کشی مدرن آب آشامیدنی در شهرهای ایران را با ایجاد لوله کشی و تصفیه خانه در مسجدسلیمان به سال ۱۲۹۷ خورشیدی توسط شرکت نفت می دانند.

دومین شهر بیرجند ۱۳۰۱ و بعد مشهد ۱۳۰۲ و آبادان و تبریز ، ۵ شهر اول ایران بوده اند.

مردم بهبهان اما در سال ۱۳۱۸ شروع به نامه نگاری و تلگراف به دربار نمودند.
بسیار پیش از شهرهای بزرگ ایران که همه از آب انبارهای قدیمی و پر از آلوده گی بنام بِرکِه استفاده می کردند.

خواست مردم ( تاکید میکنم..خواستن مردم بیبهو ) بسیار زود مورد توجه و پذیرش رضاشاه واقع شد و با بودجه ای معادل یک میلیون شروع بکار گردید.

در سال ۱۳۱۹ شرکت آبیاری بهبهان با شراکت بانک فلاحت (کشاورزی) و بلدیه (شهرداری بهبهان تاسیس ۱۳۰۵ ) و تجار بهبهان تاسیس گردید.

عملیات حفر تونل آغاز گردید.
دینامیت ها یکی پس از دیگری منفجر می شدند.
چرخک ها می چرخیدند و سنگ و گل را بالا می آوردند.
دیری نگذشت که غرش طیاره های انگلیسی بر سپهر میهن ، آواز دلنواز دینامیت ها را خاموش نمود.
جنگ همیشه ادبار بوده ، چه با اختیار و دو به دو ، چه بی اختیار و جهانی…

حوادث شهریور ۲۰ کارگاه را مدتی تعطیل نمود اما در ابتدای سال ۱۳۲۱خورشیدی شرکت از بانک کشاورزی به وزارت دارایی منتقل گشت و عملیات کارگاهی ازسر گرفته شد.

این شرکت در اردی بهشت ۱۳۲۲ رسما با سرمایه ۴۵ میلیون ریالی و با اهداف تامین آب آشامیدنی و آبیاری زمینهای مسیر ، ثبت شد.

نکته مهم در اینجا همیاری و کمک تجار و ثروتمندان بهبهانی است.
آنها پیشتر از بسیاری از شهرهای دیگر ، خواستار مدارس جدید ، کارخانه مولد برق و ایجاد خیابان و
داشتن پارک شهر (باغ ملی) آبرومند و اداره جات جدید مانند بِلدیه ، شهربانی ، ثبت اسناد و صُلحیه (دادگستری) و بانک بودند و به آنها هم می رسیدند.

به هرحال ، کارگران و مهندسان شریفی در پوشش شرکتهایی مانند استوا * که ۴۴۰۰ متر تونل با حدود ۱۴۳ حلقه چاه تنفسی ایجاد کرد و شرکت بخارا * که چندین کیلومتر نهر کشید و چندین سیفون و آبپخش احداث نمود ، توانستند در زمستان ۱۳۲۴ آب را از آبپخش منصوریه با دبی اسمی ۳ متر مکعب بر ثانیه ، درون نهر آبیاری به جریان انداخته و طی یک مسیر طولانی { ابتدا به روستای قلعه سیدمُقیم و بعد از جاده شیراز به زمینهای شرقی و جنوب شرقی بهبهان و سپس به تپه خمپاره اندازان و به بشیرنذیر و به چمنک } و به دو برکه بزرگ { برکه سید و برکه حاجی آغا } در جنوب بهبهان برسانند. ( چهارراه هلال احمر فعلی/ اداره آب )

همچنین باید یادآوری نمایم که یکی از اهداف دیگر این شرکت ؛ آبیاری ۳۰۰۰ هکتار از زمینهای مجاور در دو سوی نهر آبیاری بوده است.
از طرف دیگر ، مهندس موسی فکری ، رییس پرتلاش شرکت آبیاری به اردوگاه نظامی بریتانیا در اندیمشک که در حال جمع آوری بودند ، رفت و با رایزنی توانست ، تعداد بسیار زیادی لوله چدنی ۶ اینچی به رایگان بیاورد.
این لوله ها در بهبهان به لوله کُمپُونی معروف شد و مردم شعردوست بهبهان با تک بیتی آن را جاودانه کردند:

لوله کُمپُونی کِریُو * *
اِسِنِ شِفتُولو کِریُو * *

کارگران اداره ، املاح درون آب را با آهک اصلاح شده درون یکی از برکه ها ته نشین نموده و ساعتی بعد آب پاکیزه را به درون برکه جفتی وارد می نمودند.

با استفاده از اختلاف ارتفاع بین برکه ها و محلات پایین دستی شهر ، بدون هیچ پمپی آب به لوله های کمپونی وارد شده و در محلات توزیع می شد.

در اینجا باید به نوبه خود از بزرگانی که آبادانی و صنعت به بهبهان ارمغان نمودند ، سپاسگزاری نمایم چرا که بهبهان در آن سالها ۲۰ سال زودتر از اصفهان و ۶ سال زودتر از تهران و ۳ سال زودتر از شیراز به آب لوله کشی دست یافت.

لازم به ذکر است که در سالهای ۳۱_۳۲ اولین منبع آب را در همین محل نصب نمودند که بهبهانیها برای آن هم شعری سرودند:

تانِکی می قِدِکی
وقتی که سیله ی مکنم ، طَهمِره کی

در سال ۱۳۳۸ تصفیه آب به روش کُلرزنی آغاز گردید و در سال ۴۳-۴۴ لوله های جدید ایرانیت سیاه رنگ ، جایگزین چدنی ها گردید و لوله کُمپونی بازنشسته گردید%

?