بررسی «نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت» در گفتگو با مدیران صنایع و دانشگاهیان

خورنا – نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه وصنعت برای توسعه ملی در ۳۰ دیماه پیش رو در اهواز(شهرک نفت) برگزار می شود. در این کنگره ملی، جمع کثیری از شخصیت های عالی رتبه دولتی نظیر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ، وزیر صنعت، معدن و تجارت و یازده تن از معاونین وزار، استاندار خوزستان و برخی چهره های علمی و صاحبان صنایع غیر دولتی حضور به عمل می آورند. در همین راستا با چندین از مدیران صنعتی، دولتی و دانشگاهیان ارشد استان خوزستان مصاحبه ای اتخاذ دادیم و نظراتشان را پیرامون همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت جویا شدیم.

دکتر حسین زاده، رییس دانشگاه علمی، کاربردی اهواز، به مناسبت برگزاری نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی، گفت:

پتانسیل های موجود در دانشگاه و از سویی تجهیزات و زمینه هایی که در صنعت استان وجود دارد، می تواند بستر ارتباط متقابل مفیدی را بین این دو بخش رقم بزند. باید با همکاری سازمان صنعت و معدن و تجارت استان، نشستی با صنایع عمده دولتی و خصوصی و جامعه دانشگاهی استان پیش بینی شود تا با برگزاری آن زمینه ارتباط بیشتر و قوی تر ارتباط صنعت و دانشگاه فراهم شود. این دانشگاه آماده است رشته های تحصیلی را متناسب با نیاز صنایع استان توسعه دهد و در صورت نیاز صنایع استان اقدام به راه اندازی رشته های جدید کند.

در خصوص موضوع و عنوان های پژوهش برای پایان نامه های مقاطع تحصیلات تکمیلی، لازم است صنایع بر اساس نیازمندی های خود چنین عنوان هایی را ارائه کنند تا تحقیقات دانشگاهی متناسب با نیاز صنایع در استان پیش برود. اجرای طرح های مشترک دانشگاه و صنعت را نیز پیشنهاد کرد تا در نتیجه اجرای آن ها ظرفیت های هر دو طرف به بروز و ظهور برسد.

کنگره نوزدهم می تواند آغازی برای نشست های مشترک و تعامل هر چه بیشتر صنعت، دانشگاه و دولت باشد. از آنجایی که این کنگره بصورت ملی برگزار می شود، برای توسعه استان و برقراری ارتباط با صنایع و دانشگاه های خارج از استان بشیار مفید خواهد بود. در آخر، از کلیه مسئولینی که پیگیر برگزاری کنگره نوزدهم در استان خوزستان بوده و هستند، کمال تشکر و قدر دانی را دارم.

مهندس باقر پور قاسم، رییس اداره پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، به مناسبت برگزاری نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت که در ۳۰ دیماه پیش رو در سالن امام رضا(ع) شهرک نفت برگزار می شود، گفتند:

تعامل و ارتباط دو سویه قوی میان صنعت و دانشگاه زمینه ساز رشد و توسعه اقتصادی کشور خواهد شد.   علیرغم اینکه صنعت همواره نیازمند علم و فناوری است، اما عدم توجه  به ارتباط واقعی بین صنعت و دانشگاه باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای بخش های تولیدی می شود که برطرف کردن این معضل نیازمند توجه بیشتر به ارتباط ثمر بخش بین این دو نهاد است .

استفاده حداکثری از اعتبارات پژوهشی از اهداف مهم شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب است ، تلاش ما در سال گذشته این بود که نیازهای پژوهشی را با فرآیند منسجم و مشخصی دنبال کنیم و زمان تصویب پروژه ها را به حداقل ممکن برسانیم. از جمله مهم ترین چالش های اصلی این طرح، عدم پوشش تمامی جوانب انجام کار در قراردادهای منعقد شده بدلیل نداشتن آئین نامه مشخص برای تصویب فعالیت‌های تعیین شده مانند  نقشه راه، پروپوزال و RFP ،  ابلاغ دستورالعمل‌های جدید وزارتی جهت راهبری طرح،بعد از انجام برخی از اقدامات بر اساس قرارداد ، ضرورت اعمال برخی اصلاحات در فرمت RFP بر اساس ملاحظات معاونت محترم پژوهش و فناوری وزارت نفت می باشد.

عملکرد پژوهشی و فناوری این شرکت طی سال پژوهشی ۹۴- ۹۳ در سه بعد ساخت تجهیزات و کارهای فناورانه، طرح ازدیاد برداشت مخازن نفتی و شاخص‌های عملکردی (میزان جذب اعتبارات پژوهشی، میزان تعریف پروژه‌های قابل تصویب و پروژه‌های منعقد شده)، قابل تجزیه و تحلیل است، از سال ۹۱ شاخصی تحت عنوان میزان درصد اعتبارات پژوهشی جذب شده به اعتبارات مصوب تصویب شد که بر اساس این شاخص در سال‌های ۹۱، ۹۲ و ۹۳ به ترتیب ۱۵، ۹ و ۹۱ درصد اعتبارات مصوب جذب شدند. در سال ۹۴ مطابق آمار عملکرد پروژه‌های مصوب و در حال اجرا تا پایان سال دو برابر بودجه‌های مصوب پژوهشی جذب خواهد شد این در حالی است که در بازه زمانی سال‌های ۸۵ تا ۹۰ به طور متوسط ۲۴ درصد بودجه‌های مصوب جذب شده است. آمار جذب در سال ۹۴، به خوبی بیانگر میزان اهمیت و ضرورت ارتباط دانشگاه و صنعت در وزارت نفت و شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب می باشد.

حداقل اعتباراتی که باید در حوزه پژوهشی جذب شود، ۱۱٫۶ میلیارد تومان است، تا نیمه اول سال ۱۱٫۱ میلیارد تومان در این بخش هزینه شده است که بر اساس میزان پیشرفت پروژه‌ها پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان سال ۲۳٫۱ میلیارد تومان جذب شود.

در خصوص آمار عملکردی این شرکت از نظر پروژه‌های پژوهشی در استان، در حال حاضر از مجموع پروژه‌های تحقیقاتی جاری چهار پروژه با دانشگاه‌ها و مؤسسات دیگر در استان منعقد شده است که ۱۹ درصد از کل پروژه‌ها را شامل می‌شود. همچنین از پروژه‌های خاتمه یافته ۶ پروژه مربوط به استان است که ۵۰ درصد پروژه‌ها را تشکیل می‌دهد.

در بخش پروژه‌های تحصیلات تکمیلی نیز پروژه‌های جاری مربوط به استان ۸۷ پروژه است که ۴۷ درصد کل پروژه‌ها را شامل می‌شود؛ همچنین در بخش پروژه‌های منعقد شده ۶۹ پروژه مربوط به استان است که ۴۷ درصد کل پروژه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. درباره رویکرد این شرکت برای همکاری در زمینه هدفمند شدن پایان‌نامه‌های تحصیلی در ارتباط با نیاز صنعت نفت، باید عنوان کنم در این خصوص فرایندی برای تصویب‌خواهی پروژه‌ها تعریف شده است که هر نیاز پژوهشی ابتدا در صنعت، تصویب و سپس از طریق بارگذاری در سایت معاونت پژوهشی اعلام عمومی و درخواست پروپوزال می‌شود.

قطعا برگزاری کنگره نوزدهم و کنگره هایی نظیر آن در استان خوزستان سبب توجه بیشتر مسئولان ملی به دانشگاه و ظرفیت صنایع استان خوزستان خواهد شد و در صدد هستیم تا ارتباط خود را با دانشگاه های استان خوزستان بیش از پیش تقویت کنیم.

پروفسور برات قبادیان، مشاور معاون پژوهشی وزیر علوم و عضو یک درصد دانشمندان برتر دنیا به مناسبت برگزاری نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت در راستای توسعه ملی چنین می گوید:

در تمام کنگره هایی که تا کنون برگزار شده است، هدف هم اندیشی صنایع، دانشگاه و دولت به عنوان اضلاع نشست بوده است. تا مادامی که دانشگاه و صنایع درک درستی از نیاز های هم نداشته باشند و دولت ضرورت سیاست گذاری در جهت تسهیل این فرآیند را انجام ندهد، اتفاقی رخ نخواهد داد. برگزاری نوزدهمین کنگره در استان می تواند، بخشی از اعتبارات و توجهات ملی را به صورت مازاد به دانشگاه ها و صنایع استان خوزستان اختصاص دهد.

این کنگره سه ضلع دارد(دانشگاه، صنعت و دولت)، که برای استفاده حداکثری از مواهب برگزاری آن باید مشارکت هر سه ضلع در آن دیده شده باشد. در کمیته ها هم صنعت وهم دانشگاه باید دخالت داشته باشد، پیشنهادم دخالتِ نمایندگانی از واحدهای پژوهش و توسعه صنعت به عنوان یک ضلع از مثلث به طور عام و کمیته علمی به طور خاص در این کنگره است.
دانشگاه اگر نتواند در سرنوشت کشور نقش داشته، باشد صنعت نقش خود را از دست می دهد. به قول دکتر فرهادی، وزیر محترم علوم، اگر امروز پژوهشگاه ها را منحل کنیم هیچ اتفاقی نمی افتد اما اگر موسسه رازی از کار بی افتد مردم به شدت آن را حس میکنند، بنابراین نقش دانشگاه در صنعت باید پررنگ تر شود.

اعتقادم بر این است، علاوه بر وجود دو ضلع دولت و دانشگاه نیازمندیم نقش صنعت در این کنگره پررنگ تر باشد.
پیشنهاد مشخص من برای کنگره موارد ذیل می باشد:
۱- صنعت نیازهایی دارد که این نیاز ها را از خارج تامین می کند.این نیاز ها شامل تکنولوژی یا مواد اولیه است که اگر دانشگاه برای برآورده کردن این نیاز ها پیشقدم شود و راهکار ارائه داده و برخی از مشکلات را حل کند به سمت اعتمادسازی پیش خواهد رفت.
۲- دانشگاه با صنعت ابتدا تفاهم نامه امضا کند و سپس به صورت موردی قرارداد منعقد نماید وبتواند برای صنعت راه حل ارائه داده وبرایش سودآوری ایجاد کند. دز این صورت، صنعت خود به سمت دانشگاه پیش خواهد رفت.
۳- دانشگاه صنعت را در رفع نیازهای منابع انسانی اش یاری کند و برایش نیروهای ماهر ومشخص تربیت کند.

مهندس عزیز قنواتی، مدیر عامل مجتمع فولاد اکسین خوزستان، به مناسبت برگزاری نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی، از چالش ها و فرصت های پیش روی صنعت خود، گفت:

تعرفه سنگین واردات، نرخ بالای تسهیلات بانکی و کمبود نقدینگی از مشکلات فولادسازان و کارخانه‌های فولاد نظیر فولاد اکسین خوزستان است که باید برای خروج از این وضعیت تدابیری از سوی دولت اتخاذ شود. در واقع نقش دولت در سیاست گذاری و مهیا کردن بسترهای لازم بسیار کلیدی می باشد.

با وجود رکود و مشکلاتی که گریبان‌گیر همه صنایع و تولیدکنندگان است اما کارخانه فولاد اکسین خوزستان توانسته بدون مشکل در چارچوب برنامه‌های تدوین شده خود حرکت کند. در خصوص اجرای برنامه تولید سال ۹۴، در برنامه ما تولید ۸۵۰ هزار تن محصولات فولادی تعریف شده بود که این میزان در ۶ ماهه نخست امسال محقق شد.

با استراتژی‌های اتخاذ شده توانستیم به توسعه محصولات و بازار و تا حدی ثبات قیمت محصولات خود در بازار دست یابیم.
رویکرد این کارخانه تولید محصولات خاصی است که برای اولین‌بار در کشور طراحی و ساخته می‌شوند؛ همچنین اهداف و استراتژی شرکت از سال ۹۳ بومی‌سازی قطعات بوده است و این استراتژی همچنان در شرکت ادامه دارد.
بدون تعامل و همکاری با دانشگاه‌ها نمی‌توان فعالیت کرد و در این زمینه دانشگاه علمی کاربردی فولاد اکسین را در کارخانه تاسیس و تفاهم‌نامه‌هایی نیز برای همکاری با بخش علمی با دانشگاه‌های درون استان منعقد کردیم. در کنگره نوزدهم آماده افزایش این همکاری با مراکز علمی، پژوهشی و دانشگاه هستیم.

عزیز اسدالهی زوج، مدیر عامل شرکت صنعتی و تولیدی افزار کیمیای فارس به مناسبت برگزاری نوزدهمین کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت در راستای توسعه ملی گفت:

عدم وجود یک استراتژی منسجم، یکپارچه، جامع و نبود نقشه راه همکاری های مشخص مهم ترین چالش حال حاضر ارتباط صنعت و دانشگاه می باشد. در واقع ارتباط امروز صنایع کوچک و بزرگ و دانشگاه های کشور به صورت جزیره ای می باشد، که از این رهگذر کلیت نظام صنایع و آموزشی ما دچار خسران شده است.

در این مسیر، ترسیم یک نقشه راه جامع به نحوی که از ابتدا همه مراحل نظام آموزشی را در در بگیرد و چشم انداز تحول صنعتی را ترسیم، تدوین و تنظیم نماید، راه حل برطرف کردن این چالش می باشد.

گروه صنعتی افزار کیمیای فارس واحد تحقیق و توسعه کارامدی در این زمینه دارد که برای ترسیم نقشه راه و آسیب شناسی چالش های پیش روی تحول صنعتی، پژوهش های نسبتا کاملی انجام داده است و در این راستا آمادگی هر نوع همکاری با سازمان های مربوطه را دارا هستیم.

بیشترین انتظارات در نوزدهمین کنگره از دانشگاه و یا صنعت گران نیست، بلکه بخش عمده کار و بحران به حوزه سیاست گذاری در سطوح برنامه های توسعه و اسناد بالا دستی می باشد. انتظار می رود، در این کنگره بر روی نقش دولت در سیاست گذاری در راستای تحول صنعتی به خوبی دیده شود و بخش قابل توجهی از انرژی کنگره بر روی این موضوع متمرکز شود.