هر آنچه باید در مورد آنفولانزایی که این روزها گریبانگیر ایران شده بدانید

خورنا – آنچه شما ملاحظه خواهید نمود اطلاعات جامع و کامل کاربردی از بیماری آنفولانزای خوکی میباشد که در چهار بخش ( تاریخچه، تشخیص، درمان ، پیشگری و واکسیناسیون) جمع آوری گردید است.

دکتر سید ناصر عمادی، عضو هیات علمی دانشگاه على پزشکی تهران با ارسال گزارشی مفصل در خصوص انفولانزای H1N1 اورده است: این روزها گزارش ابتلا و مرگ و میر آنفولانزای خوکی از جنوب و جنوب شرق کشور به خبر مهم رسانه ها بدل شده تا آنجائیکه عده ای از مسئولین آنرا خطری جدی و عده ای همچون مرکز مدیریت مبارزه با بیماریها آنرا حادثه ای معمول همچون سالهای گذشته دانسته تا بیم و هراس بر جامعه نافذ نگردد. ساده انگاری است که حتی از یک مورد ابتلا آسان بگذریم تا خدای نکرده ناموفق جلوه نکنیم زیرا اگر چنین باشد بشارت کاذب و امید ناصواب دلهای عموم مردم را در مقابل دشمن ویروسی آرام نموده و آنگاه آنفولانزا بر جسم و جان با سهل انگاری ما می تازد.

لذا بر آن شدم تا از آموخته ها، دانسته ها و تجربیات درمانی بعنوان پزشک بدون مرز و متخصص پوست در کشور های مختلف آفریقایی از تجربیات علمی و عملی کسب شده از بیماری آنفولانزای خوکی که به همراه آخرین اطلاعات علمی از بزرگترین مرکز مبارزه بیماری های واگیردار در جهان (C.D.C) یا ( Center for Disease Control and Prevention) و WHO میباشد را پس از ترجمه در اختیار هموطنان عزیز کشورم قرار دهم.

ساده انگاری ویروس و عواقب احتمالی آن از شناختن آسان آثار مخرب ویروس و جلوگیری آسان از ابتلا به آن بسیار متفاوت است. منظور می بایست جامعه را با حداکثر آثار زیانبار و خطرناک بیماری آشنا نمود تا آنها را مهیا و مطمئن به مبارزه آسان و قطعا موفق با بیماری ویروسی موجود نماییم

آنچه شما ملاحظه خواهید نمود اطلاعات جامع و کامل کاربردی از بیماری آنفولانزای خوکی میباشد که در چهار بخش ( تاریخچه، تشخیص، درمان ، پیشگری و واکسیناسیون) جمع آوری گردیده.

مطالعه دقیق این مجموعه، شما را با تمام زوایای این بیماری بطور کامل آشنا می نماید و پیشنهاد میشود حتما به دیگران خواندن این مقاله را یادآوری نمایید

بخش اول) ویروس آنفولانزای خوکی را بیشتر بشناسیم:

ویروس H1N1 چیست؟

این ویروس از آنفولانزای تیپ A می باشد که اولین بار در سال ۱۹۱۸ میلادی در آمریکا شناخته شد و پس از یک دوره طولانی در آوریل ۲۰۰۹ (سال جاری) مجدداً این بیماری به نام Swine flu یا آنفولانزای خوکی با شکل، قدرت و توانایی بیماریزایی متفاوت از گذشته در ایالات کالیفرنیای جنوبی از کشور آمریکا گزارش گردید و پس از آن به سرعت کشورهای مکزیک، کانادا و کشورهای اروپایی نیز مواردی از ابتلا به این بیماری را گزارش نمودند. اگر چه Swine flu آنفولانزای خوکی نام گرفته، اما این به آن معنی نیست که این بیماری از خوک به انسان انتقال می یابد بلکه در آزمایشات بعمل آمده از این ویروس مشخص شده که تعدادی از ژن های آن شبیه به آنفولانزای ویروسی می باشد که در خوک های شمال آمریکا یافته اند. در عین حال بدلیل شباهت بروز این آنفولانزا در خوک های اروپا و آسیا و مرغان و انسان ها، دانشمندان آنرا یک آنفولانزای ویروسی چهارگانه نام نهاده اند.

قدرت بیماری زایی این ویروس ۳ برابر ویروس آنفولانزای معمولی بوده و بیشترین شیوع آن در فصول سرد سال می باشد. انتقال آن از انسان به انسان می باشد ( نه حیوان به انسان) معمولاً قسمت فوقانی سیستم تنفسی را درگیر می نماید و تنها در ۱ تا ۲ درصد می تواند منجر به مرگ شود که دلایل آن ذکر خواهد شد.

آخرین وضعیت بیماری در جهان چگونه است؟

بنا بر گزارش WHO) ( سازمان بهداشت جهانی و CDC این بیماری در مرحله پاندمیک یعنی همه گیری جهانی می باشد و بیماری در فاز ۶ می باشد. این بدان معنی است که جهان و تمام قاره ها در راه این بیماری بوده یا می باشند و این بیماری همه کشورها را طی خواهد نمود و هیچ کشوری از این بیماری در امان نخواهد بود. در حال حاضر ۲۰۶ کشور جهان و تمام کشور های همسایه ایران مبتلا به این بیماری شده اند. آخرین آمار تا پایان آبانماه ۸۸ اعلام میکند ۵۲۶۰۰۰ هزار نفر در دنیا به این بیماری مبتلا گشتند و ۶۷۷۰ نفر به علت این بیماری فوت نمودند. در همین ارتباط کشور آمریکا با ۱۹۰۰۰ مبتلا و ۴۸۰۰ مرگ و میر رتبه اول را به خود اختصاص داده است ¾) مرگ و میر ناشی از آنفولانزای خوکی در جهان).

۳- آیا نتایجی از شیوع بیماری و مرگ و میر بر اساس گروههای سنی وجود دارد؟

بلی، بر اساس مطالعات انجام شده در کشور آمریکا بیشترین بیماران بستری شده در گروه سنی ۵ تا ۱۸ سال با آمار %۲۶ درصد بوده و کمترین گروه بستری در گروه سنی ۶۵ سال و بالاتر با آمار %۷ درصد بوده و بیشترین میزان مرگ ومیر نزد گروه سنی ۲۵ تا ۴۹ سال با %۳۲ و کمترین آن در گروه سنی ۰ تا ۴ سال با %۳ بوده. که این آمار در کشورهای مختلف مطمئنا متفاوت خواهد بود.

۴ – آخرین وضعیت بیماری در کشور ایران چگونه میباشد؟

در کشور ما اولین مورد ابتلاء از یک نوجوان ۱۶ ساله ایرانی الاصل مقیم آمریکا بوده که در تیر ماه ٨٨ گزارش گردید و تنها بر اساس نتایج مثبت آزمایشگاهی از بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی مشخص گردید تا پایان آبانماه ۸۸ بیش از ۳۰۰۰ موردابتلاء با بیش از ۱۰۰ مورد فوت ناشی از این بیماری در کشور مان گزارش گردید. و در هفته اخیر سال ٩۴ بیش از ٣٠ مورد فوت گزارش گردیده و این زنگ خطر مهمی میباشد.

۵- آیا میزان ابتلاء در کشورهای مختلف متفاوت میباشد؟

بلی کشورها و قاره های پنج گانه را بر اساس تعداد موارد کشف شده از بیماری به ۳ رنگ سفید (کمترین موارد بیماری) ، صورتی یا زرد و نهایتا کبود یا قرمز ( بیشترین میزان آلودگی) تقسیم بندی نمود. که بعضی کشورهای آفریقای مرکزی، پاکستان، افغانستان و… در محدوده سفید و کشورهای ایران و آسیای میانه در محدوده صورتی و کشورهای آمریکا، انگلیس، آفریقای جنوبی، مکزیک و… در محدوده قرمز می باشند.

۶- آیا این ویروس قادر است تغییر شکل داده و نوع جدیدی را بوجود آورد؟

از نکات مهمی که موجب نگرانی میباشد جهش یا تغییر توان بیماری زایی این ویروس میباشد که میتواند بخودی خود یا در ترکیب با ویروس های دیگر سرماخوردگی فصلی حادث شود به طوریکه در روزهای اخیر نوعی جدید از این ویروس در کشور نروژ یافت گردید. بنا بر این اطلاع از این موضوع که ممکن است در منطقه ای این بیماری به طور ناگهانی با علائم جدید آشکار شود مورد اهمیت میباشد.

۷- چگونه میتوانیم از آخرین اخبار و اطلاعات این بیماری مطلع باشیم؟

سایت ها و مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت کشورمان از جمله مرکز مدیریت مبارزه با بیماریهای کشور و ادارات تابعه در مراکز استان و شبکه های بهداشتی شهرستانها معتبرترین منبع اطلاع رسانی داخلی میباشند. اگر چنانچه میخواهید از شرائط بیماری در جهان و سایر کشورها مطلع باشید مطمئن ترین آن مرکز Centers for Disease Control and prevention یا

C.D.C H1N1flu میباشد که براحتی میتوانید از طریق اینترنت به ان دسترسی و از همه شرائط و زوایای این بیماری و جدیدترین یافته های ان به روز و حتی به ساعت مطلع باشید.و اگر در سمت راست و بالای صفحه اصلی این سایت آدرس الکترونیکی یا ایمیل خود را وارد نمایید تمام اطلاعات این بیماری به روز برای شما ارسال میشود.

بخش دوم) نشانه ها ، علائم و راه انتقال بیماری:

۸- نشانه و علامت بیماری انفولانزای خوکی چیست؟

علائم این بیماری مشابه آنفولانزای فصلی همانند تب، سرفه، گلودرد، آب ریزش بینی، کوفتگی و درد بدن، سر درد، لرز و خستگی و در موارد مشخص اسهال، تهوع و استفراغ می باشد و در مواردی ممکن است این بیماری ویروسی پیشرفت نموده و ایجاد عفونت های شدید ریوی، گوشی و سینوسی نماید.

۹- چه افرادی بیشتر در خطر معرض این بیماری می باشند؟

۴ گروه از مردم در گروه خطر می باشند. خانم های حامله ، کودکان با سن کمتر از ۵ سال، افراد با بیماری های مزمن و طولانی مدت مانند آسم، دیابت، برونشیت مزمن، بیماری های قلبی و ریوی،کلیوی، کبدی، افراد مسن ۶۴ سال و بالاتر و کسانی که به عللی همانند جراحی وسیع، شیمی درمانی مکانیزم دفاعی سیستم ایمنی بدن آنان در شرایط مناسب نمی باشد. در عین حال وجود آنتی بادی ضد این ویروس در بدن افراد میانسال , جوان و سالم و حتی در یک سوم از افراد مسن بالای ۶۰ سال بدن آنها را در مقابل این ویروس محافظت می نماید. بنابراین لازم است بدانیم بسیاری از افراد در ابتلای به این بیماری نیازی به درمان ویژه به استثناء استراحت و اقامت ۷ روزه در منزل و استفاده از داروهای معمولی جهت تسکین درد و علائم به اقدامی دیگر نیاز ندارند. زیرا مکانیزم دفاعی مناسب بدن ویروس را سرکوب و نابود می نماید.

۱۰- چگونه این ویروس انتقال می یابد؟

آخرین اطلاعات اظهار می کند که انتقال این بیماری از انسان به انسان از طریق سرفه، عطسه، تخلیه ترشحات بینی و دهان می باشد. که ویروس می تواند حداکثر تا فاصله ۱٫۵ متری از طریق سرفه یا عطسه منتقل شود. اما راه دیگر انتقال تماس دست ها، با محیط آلوده به ویروس است. مانند دستگیره درب ها و یا وسایلی که بطور عمومی و مشترک استفاده می شود. دست تماس یافته با محیط آلوده به ویروس موجب انتقال آن از طریق دست آلوده شده به بینی و دهان و یا چشم می شود.

۱۱- دانستیم که ویروس از راه سرفه، عطسه و ترشحات بینی و دهان انتقال می یابد. آیا راه دیگری هم برای انتقال وجود دارد؟

بله براساس آخرین اطلاعات این ویروس می تواند از طریق صحبت کردن نیز انتقال یابد. زیرا ذرات ویروس از طریق تنفس بخصوص در زمان صحبت کردن که دم و بازدم با قدرت بیشتری هوای مجاری تنفسی را به خارج منتقل می نماید باعث انتقال بیماری به فرد مقابل شود. به همین منظور تأکید شده در هنگام صحبت کردن یا غذا خوردن بطور مستقیم مقابل همدیگر نباشید و اصطلاحا شطرنجی نشستن و یا ایستادن ضربدری در مقابل همدیگر را پیشنهاد نموده اند. این موجب می شود تا طرفین مخاطب و گفتگو، تماس مستقیم با هوای دم و بازدم ناشی از تنفس یکدیگر نداشته باشند.

۱۲- آیا کسی می تواند مبتلا به این ویروس باشد ولی علامتی یا نشانی از بیماری نداشته باشد؟

در مواردی نادر ممکن است. بعبارتی توانایی سیستم ایمنی بدن فرد نقش مؤثری در بروز علائم جسمی و ظاهری دارد. و در این بین افراد را می توان به ۳ گروه تقسیم نمود.

دسته اوّل: کسانیکه به شدت علائم بیماری را بروز می دهند مانند اطفال، خانم های حامله، افراد مسن و اشخاص با بیماری زمینه ای ( بیماریهای ریوی، قلبی و دیابت).

دسته دوّم: کسانیکه علائم خفیفی از عطسه، سرفه و کوفتگی بدن در حد سرماخوردگی مختصر دارند. یا ممکن است هرکدام از این علائم را به تنهایی داشته باشند.

و دسته سوّم: کسانیکه که ممکن است هیچ علامتی جزء یک تب خفیف نداشته باشند.

۱۳- گروه سوّم که هیچ علامتی جزء تب خفیف ندارند می توانند منبع انتقال بیماری باشند؟

به طور قطع بلی و اتفاقاً تأکید فراوان شده که این افراد بیشتر از گروه اوّل و دوّم می توانند باعث انتقال بیماری به دیگران شوند. زیرا به راحتی در اجتماع در رفت و آمد و کسب و کار می باشند و بدون آنکه خود و یا دیگران بدانند محیط و افراد دیگر را آلوده می نمایند. و به همین منظور به عنوان مثال وزارت بهداشت یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی برای این عده پیشنهاد نموده حتماً یک دماسنج یا ترمومتر که مخصوص تعیین درجه دمای بدن می باشد همراه خود داشته باشند و روزانه دمای بدن خود را کنترل نمایند. و در صورت مشاهده تب ملایم(حدود ۳۸درجه) با پزشک معالج مشاوره و در صورت تایید مدت ۷ روز با اقدامات درمانی در منزل ایزوله و اقامت نموده و از محاوره و رفت و آمد خودداری نمایند و لو اینکه هیچ کسالتی نداشته باشند.

بنابراین بیماران با ظاهر سالم و باطن بیمار به مراتب خطرناکتر از بیماران به ظاهر و باطن بیمار می باشند.

۱۴- چه علائمی در کودکان بسیار جدی است و باید به مراکز درمانی منتقل شوند؟

بیشتر مبتلایان به غیر از ۴ گروه در خطر(کودکان زیر ۵ سال، سالمندان بالای ۶۴ سال، خانم های باردار و افراد با بیماری زمینه ای) با استراحت در منزل و دوری در تماس با افراد و استفاده از داروهای ضد ویروس به راحتی درمان می شود. اما اگر علایم زیر در کودکان بروز نمود حتماً نیازمند انتقال به بیمارستان می باشند.

تنفس سریع و غیر عادی (نفس نفس زدن(

تغیر رنگ پوست به آبی یا خاکستری بخصوص در لب ها

بی اشتهایی شدید

تهوع و استفراغ مقاوم و مداوم

عدم هوشیاری، تشنج و بی توجهی به محیط

بی قراری و اضطراب شدید

تب بالا و سرفه مقاوم

اسهال به همراه علایم فوق

۱۵- چه علائمی در بزرگسالان باید مورد توجه قرار گیرد؟

تنفس کوتاه که به سختی انجام می شود.

احساس درد و فشار در قفسه سینه و شکم

سرگیجه ناگهانی و استفراغ شدید و مداوم و اسهال

کاهش سطح هوشیاری

تب بالا و سرفه شدید.

۱۶- مهمترین و شایع ترین علت بستری بیماران مبتلا به آنفولانزای خوکی در بیمارستان و

ICU چه میباشد؟

مطالعه در گروهی از بیماران بستری شده در آمریکا نشان میدهد این بیماری به میزان%۳۲ با آسم همراهی داشته و از علل مهم انتقال بیمار به بیمارستان میباشد که در بیشتر موارد به پنومونی ریوی تبدیل شده و در نهایت %۲۰ از این بیماران به علت وخامت بیماری در ICU بستری شده اند.

۱۷- دوره این بیماری چه مدت یا چند روز میباشد؟

اطلاعات بر این باور است که شخص یک روز پس از ابتلا به این ویروس دچار علایم می شود یعنی این ویروس پس از ابتلای شخص در روز اول هیچگونه علایمی ندارد و اصطلاحاً دوره نهفته آن یک روز است اما دوره بیماری در افراد با مکانیزم دفاعی نرمال و طبیعی ۷ روز می باشد. ولی این دوره در کودکان، افراد مسن و خانم های باردار و افردا با بیماری های دیگر متفاوت و طولانی تر می باشد. بنابراین طی این مدت( ۷ روز ) شخص بیمار منبع انتقال بیماری به افراد دیگر نیز می باشد.

۱۸- آیا امکان بیماری از طریق گوشت خوک می باشد؟

اگر چه کاملاً مشخص نیست اما تاکنون گزارشی از آن ارسال نشده و پاسخ منفی است.

۱۹- آیا انتقال این بیماری از طریق آب نوشیدنی یا آب لوله کشی شهری ممکن است؟

گندزدایی و کلرزنی آب موجب سلامت کامل آب های نوشیدنی شهری می باشد که همواره در حال انجام می باشد . اگرچه اثبات این ادعا بر اساس موفقیت درمانی و سلامت آب های نوشیدنی در درمان آنفولانزای مرغی (H5N1) می باشد. اما تاکنون گزارشی از انتقال بیماری از آب هایی که کلرزنی شده اند نداشته ایم.

۲۰- آیا استخر و چشمه های معدنی می توانند آلوده به ویروس شوند؟

بر اساس تجربیات بدست امده از آنفولانزای مرغی (H5N1) اگر چنانچه استخرها به اندازه ۳ PPM -1 و چشمه های معدنی به اندازه PPM5-2 کلرزنی و گندزدایی شوند احتمال وجود و انتقال ویروس صفر خواهد شد

. ۲۱- چه مدت ویروس آنفولانزای خوکی می تواند در محیط باقی بماند و بیشترین مکان هایی که امکان آلودگی آن را دارد کجاست؟

در خارج از بدن ویروس به مدت ۲ تا ۸ ساعت زنده می ماند. اما گرمای محیط ۷۵ تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد مواد ضد عفونی کننده هیدروژن پروکساید، بتادین و الکل آنرا به راحتی نابود می کنند. اما منابع آلودگی در انسان شامل: بینی ، دهان، لب ها، چشم ها موی سر و دست ها می باشند. زیرا مکان های فوق بیشتر مورد تماس دستها در افراد عادی می باشد.

اما بیشترین امکان آلودگی محیطی برای وسایلی می باشد که به نحوی با دست، صورت انسان در تماس می باشد. همانند دستگیره درها، میز و صندلی، شیرآلات، نرده های پله ها، بالشت خواب و ملافه، اسباب بازی ها ، وسایل آشپزی و آشپزخانه، وسایل عمومی که مورد استفاده مشترک می باشد. همانند اسکناس، اسناد و مدارک دست به دست شده و … . بنابراین حائز اهمیت است پس از تماس با هر فرد یا اشیاء مشکوک دست و صورت خود را با آب و صابون شستشو دهیم. و بهتر است در محیط کار قبل از شروع کار و پایان کار میز کار مان را با پنبه الکلی ضد عفونی نماییم

۲۲- چگونه می توان خود را در مقابل این بیماری محافظت نمود و عوارض بیماری را به حداقل رساند؟

۱- پوشاندن صورت، بینی و دهان در زمان سرفه و عطسه با دستمال کاغذی یک بار مصرف و پس از آن قرار دادن آن در سطل در بسته مخصوص

۲- شستشوی دست و صورت با آب و صابون بعد از هر عطسه و سرفه تا ویروس ها زدوده شوند. دستها را می توان با پنبه و الکل ضدعفونی نمود.

۳- در خارج از منزل، محیط کار و معابر عمومی از تماس دستهایتان با صورت یا چشم، بینی و دهان تان خودداری نمایید

۴- استفاده از ماسک در محیط خارج از منزل بخصوص در مراکز شلوغ و پر رفت و آمد

۵- حدامکان از تماس بسیار نزدیک (دست دادن یا روبوسی) با افراد دیگر خودداری نمایید.

آب دهان و ترشحات بینی را در زمین نریزید. آنرا در دستمال کاغذی یک بار مصرف تخلیه و سپس آنرا به سطل مخصوص منتقل نمایید.

سعی کنید از حضور در مکان های پر ازدحام بخصوص در محیط های بسته که امکان عطسه و سرفه در آن زیاد می باشد خودداری نمایید.

۸- دقت کافی به مسافرانی که از خارج کشور بخصوص کشورهای آمریکایی، اروپایی و آسیای جنوب شرقی وارد کشور میشوند داشته باشید و در مسافرت به این کشورها به همه نکات مراقبتی دقت نمایید.

۹ –اگر احساس سرماخوردگی دارید در صورت شک به آنفولانزای خوکی حداقل ۷ روز در خانه بمانید. و یک روز بعد از بهبودی کامل می توانید وارد فعالیت روزانه و اجتماعی شوید. این راهی است که دیگران را آلوده نمی کنید.

۱۰- بیمار باید در اتاقی استراحت نماید که محل عبور و مرور و رفت و آمد دیگران نباشد. اصطلاحاً ایزوله باشد. تماس با افراد بهتر است از طریق تلفن باشد و حدالامکان یک نفر نیازهای شخص بیمار را تامین نماید. درب و پنجره اتاق بیمار حدامکان باز باشد و از سیستم تهویه برخوردار باشد.

-۱۱ حمام جداگانه برای بیمار به همراه وسایل شخصی ضروری است. در غیر اینصورت قبل از استفاده از حمام برای دیگران باید حتماً کلرزدایی و گندزدایی شود

-۱۲ نوشیدن مایعات فراوان و مسکن های استامینوفن، بروفن، ناپروکسن با نظر پزشک فراموش نشود. محدودیت مصرف دارو برای اشخاص با نارسایی و مشکلات کبدی و کلیوی باید مدنظر باشد و مصرف آنتی بیوتیک فقط با نظر پزشک در صورت احتمال بروز عفونت های باکتریال ضروری می باشد.

۲۳- اگر یکی از اعضای خانواده بیمارشد چه کنیم؟

در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده تان می توانید به محل کار و تحصیل خود بروید اما شرایط خود را کنترل نمایید و مسئول محیط کار را از موضوع مطلع نمایید زیرا به محض بروز علایم در شما می بایست در منزل استراحت نمایید. ۴ گروه افراد پرخطر ذکر شده در صورت اجبار به زندگی در کنار بیمار نیازمند درمان جهت پیشگیری از بیماری می باشد و اگر شما در این ۴ گروه نمی باشید نیاز به درمانی جز مراقبت های ذکر شده ندارید.(۴ گروه شامل کودکان زیر ۵ سال، سالمندان، افراد با بیماری زمینه ای و خانم های باردار) در خصوص ظروف و وسایلی که بوسیله شخص بیمار مورد استفاده قرار می گیرند تاکید شده شستن آن با آب گرم و مواد ضد عفونی کننده موجب نابودی ویروس می شود و استفاده از آن برای دیگر افراد خانواده منعی ندارد. مانند (بشقاب، سینی، قاشق) البته این مجزا از وسایل شخصی چون شانه، مسواک، لباس و … می باشد.

۲۴- نکته مهم در روابط عاطفی با بیماران چیست؟

نکته مهم احترام و توجه ویژه به بیمار در این شرایط بسیار مهم است. هرگز تصور نکنید که این بیماری بسیار خطرناک و صعب العلاج یا لاعلاج می باشد. این ویروس همانند همه ویروس های سرماخوردگی می باشد اما با تفاوت های اندک و ناشناخته که ما را مجاب به رعایت نکات جدید می نماید تا چیز مهمی را از دست ندهیم. بنابراین حتما باید به سالمندان و کودکان که به محدودیت در معاشرت و احترام حساس می باشند و حتی ممکن است کمی ناراحت و دلگیر شوند شرایط بیماری شان را توضیح دهیم که بدانند بقای سلامتی و شادابی ایشان و اطرافیان نیازمند یک هفته فراغت و دوری از تمایلات و علایق گذشته می باشد تا محدودیت رفتاری دیگران با ایشان موجب تاثر و تالم بیشتر آنان نگردد. با پزشک معالج یا خانوادگی و یا مرکز درمانی همواره در تماس باشید و همه روزه آنان را از شرایط بیمار خود مطلع نمایید تا در شرایط بحرانی بیمار را به بیمارستان منتقل نمایید.

۲۵-از چه زمانی شخص می تواند بیماری را به اطرافیان انتقال دهد؟

این موضوع در بیماریهای ویروسی مختلف متفاوت می باشد. مثلاً در بیماری سارس بعد از شروع علائم بیماری، ویروس بیماری قابل انتقال می باشد. اما در آنفولانزا یک روز بعد از شروع بیماری قابل انتقال می باشد. و در بعضی بیماری های ویروسی دیگر، یک روز قبل از شروع علائم بیماری قابل انتقال می باشد. به همین دلیل تاکید شده انتقال و سرایت بیماری ویروسی را باید بر اساس میزان ابتلاء منطقه ای و محلی ارزیابی نمود. بعنوان مثال اگر فردی در خانواده مبتلا به بیماری آنفولانزا شده باید ۲ موضوع را در نظر داشته باشیم اوّل نزدیکترین افراد به او از یک تا ۲ روز قبل شروع بیماری چه کسانی بودند؟ و دوّم اینکه از این نزدیکترین افراد به او چه کسانی در گروه خطر میباشند (کودکان زیر ۵ سال، افراد بالای ۶۴ سال، خانم های حامله و افراد با بیماری های زمینه ای و مزمن) و با این محاسبه می توانیم حلقه اوّل مبتلایان احتمالی را شناسایی و با هشدار به آنان، هم آنها را تحت نظر داشته و هم رفت و آمدهای آنان را با دیگران برای جلوگیری از انتقال بیماری به زنجیره دوّم محدود و کنترل نمائیم.

۲۶- جدی ترین نکته ای که همه مردم باید به آن توجه کنند چیست؟

دو نکته مهم که از آن نباید غافل باشیم ۱- آغاز فصل سرما که خواستگاه بیماری ویروسی است ۲- مصادف شدن آن با شروع مدارس که مطمئنا با اوج انفولانزای خوکی در این دوره مواجه خواهیم بود. تماس نزدیک دانش اموزان خردسال با یکدیگر غیر قابل اجتناب است بنابراین آیا برنامه مدون و منسجمی برای اموزش انان توسط متولیان اموزش و پرورش و اولیا دانش اموزان داریم؟ C.D.C و WHO هشدار میدهند بیشترین قربانیان از گروه سنی کودکان و نوجوانان میباشند. هشدار اوج و طغیان بیماری را در این فصول با انتقال سریع بیماری در بین دانش اموزان جدی بگیریم.

۲۷- به غیر از مراکز جمعی و گروهی مانند سربازخانه های، مدارس و… که می توانند بهترین و بیشترین راه انتقال باشند چه مکانهای دیگر باید مورد توجه جدی باشد؟

جالب است بدانیم برخلاف محتوی سؤال اماکن کم رفت و آمد نیز باید مورد توجه باشند. مانند هتل ها براساس قانونی در یکی از کشور های آسیای شرقی مقرر گردید. تمام توریست های خارجی وارد شده به هتل ضمن معاینه اوّلیه زمان، محل و مواجهات خود را از دو روز قبل و همینطور مقصد خود را بعد از ترک هتل تا مدت یکهفته، در بدو ورود به مسئول هتل اعلام نمایند. این از آن جهت است که اگر اخبار و اطلاعاتی از بروز بیماری در محل قبلی به هتل گزارش گردید باید این توریست یا مهمان بعنوان فرد مشکوک حامل ویروس که از آن محل امده مورد ارزیابی قرار گیرد تا خلاف آن ثابت شود. و نکته جالب تر اینکه اطلاع از مقصد او بعد از ترک هتل به این دلیل است که اگر فردی در هتل بعد از ترک او مبتلا به آنفولانزا گردید. بلافاصله او را که در واقع هتل را ترک نموده مطلع می نمایند تا اگر در زمان حضور در هتل به نحوی با این فرد تماس داشته، شرائط خود را در وضعیت مشکوک به این ویروس ارزیابی و به پزشک معالج مراجعه نماید.

شاید ما با نگاهی عجیب به این موضوع بنگریم ولی به واقع نظم و انضباط و جابجایی دقیق اطلاعات اینگونه می تواند ما را در پیچ و خم بیماریها مصون و محفوظ نماید. نمی توان به انتظار نشست تا بیمار شویم آنگاه فکر چاره کنیم.

۲۸- آخرین روش پیشگیری درمانی برای افراد پرخطر (۴ گروه ذکر شده) چیست؟

۴ گروه پرخطر حتی در صورت احتمال ابتلاء به بیماری باید بعنوان پیشگیری و درمان بعد از تماس احتمالی با افراد آلوده به مدت ۱۰ روز از داروی آنتی ویروس یا ضد آنفولانزا استفاده نمایند.

۲۹- دانستیم که ویروس از دو طریق مستقیم (سرفه، عطسه …..) و غیر مستقیم (اسباب و ملزومات محیطی که به مدت ۲ تا ۸ ساعت ویروس می تواند در آن محیط زنده بماند به انسان انتقال می یابد) بنابراین چه پیشنهادی برای به حداقل رساندن انتقال ویروس در محیط های اجتماعی و اداری دارید؟

بعنوان مثال در دستورالعملی در مرکز مبارزه با بیماری C.D.C آمده بهتر است اطاق جلسات که افراد مختلف از نقاط مختلف برای بحث و بررسی یا سمینار و کنگره وارد آن میشوند، بعد از اتمام جلسه تا روز بعد یا حداقل ۸ ساعت از این سالن یا اطاق برای جلسه دیگر استفاده نشود. زیرا اگر ویروسی بدلیل حضور افراد مختلف از مناطق مختلف به این محیط راه یافته و در محیط و اسباب و ملزومات آن باقی مانده باشد بعد از ۸ ساعت از بین می رود.

ولی با این حال در صورت نیاز پیشنهاد گردیده محیط های پر رفت و آمد که به ناچار باید کراراً از آن استفاده نمود به روش زیر آنرا گندزدایی و تمیز و ضدعفونی نمود.

۳۰- نحوه نظافت و ضدعفونی نمودن چگونه می باشد؟

۱- افرادی که مسئول نظافت می باشند باید مشخص باشند.

۲- افراد مسئول نظافت باید از ماسک مخصوص N95- دستکش- و لباس مخصوص یک بار مصرف در زمان نظافت استفاده نمایند.

۳- سطل و پارچه های یک بار مصرف تمیز و محلول رقیق شده هیپوکلرید سدیم یک دهم درصد (%۱/۰) یا

( ۱۰۰۰ppm)(part per million) و الکل %۷۰ و آب گرم در دسترس افراد مسئول نظافت باشد.

۴- ابتدا پارچه ها و سطل را با آب داغ شستشو نمائید زیرا آب داغ خود موجب نابودی ویروس است.

۵- گرد و خاک و غبار و سطوح خاکی را ابتدا با پارچه نمدار تمیز نمائید.

۶- محلول ضدعفونی کننده (هیپوکلراید سدیم %۱/۰) را در سطل آماده نمائید.

۷- پارچه را در سطل فروبرده و بعد از آغشته شدن آن حد امکان با وسیله ای دیگر مانند تی چوبی به همه مکانهایی که امکان آلودگی وجود دارد بکشید. البته بعد از غبارروبی با پارچه نمدار (محل های ورود و خروج، روی میز و صندلی، دستگیره ها، کنار پنجره ها، وسائلی که احتمالاً با دست لمس شده اند، کامپیوتر، حتی توالت)

۸- سطل و دستمال ها و وسائل نظافت و ضدعفونی کننده هر اطاق باید مجزا باشد.

۹- قبل از استفاده مجدد از پارپه برای محل دیگر آنرا در آب داغ فرو برده و سپس وارد سطل محلول ضد عفونی کننده نموده و آنگاه به محیط و اسباب وسائل بکشید.

۱۰- در طول مدت نظافت مراقب باشید. لباس، دستکش و ماسک مخصوصتان پاره نشده و آسیب نبینند و در صورت صدمه آنرا تعویض نمایید.

۱۱- باز کردن درب و پنجره اتاقها در طول مدت نظافت مهم می باشد. زیرا محیط نظافت در حداقل زمان ممکن باید خشک شوند زیرا رطوبت و خیسی محیط بهتر ویروس را به دست ها و بدن منتقل می نماید.

۱۲- بهتر است نظافت را از یک نقطه اغاز و در طرف یا نقطه مقابل به پایان برسانید.

۳۱- برای خشک کردن محیط و زدودن گرد و غبار می توان از پنکه یا فشار باد یا اسپری استفاده نمود؟

مطلقاً از این عمل خودداری نمائید. زیرا با فشار باد یا باد پنکه ویروس به همراه گرد و غبار در محیط پخش می شوند و در آن صورت به راحتی قابل استنشاق می باشند و به همین علّت تاکید شده گرد و غبار محیط را با دستمال نم دار پاک و تمییز نمایید و در طول نظافت درب و پنجره را باز بگذارید. و همچنین از گرفتن شیلنگ با فشار آب جداً خودداری نمایید زیرا ذرات در محیط و درزها پخش می شوند.

۳۲- کارگران در کارخانه ها و سربازها در سربازخانه ها چه وضعیتی را باید اتخاذ نمایند؟

دستورات WHO برای این موارد بسیار جالب می باشد که به چند مورد مهم آن اشاره می کنم.

۱- کارفرمایان باید گروههای کاری را از یکدیگر مجزا نمایند تا در تماس حداقل با یکدیگر باشند بعبارتی یک کارگر نباید در چند گروه کاری فعالیت نماید.

۲- بازدید افراد خارجی از کارخانه و تماس آنان با وسائل کار و افراد کارگر باید در حداقل ممکن باشد.

۳- اگر کارگری قادر به انجام کار کارخانه در منزل می باشد به او اجازه داده شود که در منزل مسئولیت خود را ایفاد نماید.

۴- ملاقاتهای غیر ضروری حتماً لغو شود و در صورت نیاز تماس از فاصله بیشتر از ۲ متر باشد و یا حائل شیشه ای بین ملاقات کننده گان باشد. و بهتر آنکه با تلفن باشد

۵- در هنگام صرف نهار همه گروهها در یک زمان وارد سالن غذاخوری نشوند و هر گروه کاری مجزا و در فاصله ۲ متر از یکدیگر وارد سالن شده و در میز غذاخوری بجای اینکه مقابل یکدیگر بنشینند بصورت ضربدری مقابل هم باشند.

۶- کنترل علائم حیاتی، دمای بدن، علائم احتمالی باید به شدت بوسیله گروههای پزشکی کنترل شود.

نظرات ارائه شده در کارخانه ها به آن جهت است که آسیب های اقتصادی ناشی از بیماریهای ویروسی را به حداقل برسانیم و بتوان توان فیزیکی نیروهای انسانی را در حد امکان حفظ نمودو تصور کنید اگر با پیروی از این دستورالعمل ها بتوانیم حتی یک نیروی کاری را در هر کارخانه یا کارگاهی برای اقتصاد مملکت حفظ نماییم چه نیروی عظیمی می توانند با لحاظ نفوذ بالای بیماری ویروسی مشغول کار باشند. این دستورات را باید با اعتقاد به ان و در عمل به آن اثبات نماییم.

۳۳- نقش ماسک در کنترل و پیشگیری بیماری چه اندازه می باشد؟ و نحوه استفاده آن چگونه است؟

ماسک تا بیش از %۵۰ از ابتلاء به بیماری پیشگیری می نماید. بر اساس استاندارد جهانی ماسک N95 برای مبارزه با بیماری های ویروسی می باشد. و باید بدانیم اندازه های مختلف از آن برای افراد و گروههای سنی مختلف باید در دسترس باشد. نکاتی که در استفاده از ماسک باید مد نظر باشد:

۱- ماسک باید کاملاً بروی صورت (بینی، لب و چانه) فیکس باشد.

۲- زمانیکه ماسک بعلّت عطسه، سرفه یا تنفس مرطوب شده و یا سوراخی در آن ایجاد شده باید تعویض شود. و به همین خاطر باید چند ماسک همراه خود داشته باشیم.

۳- برای تعویض ماسک از بندک یا کشی که به دور گوش شما می افتد استفاده کنید و دستتان با خود ماسک تماس نداشته باشد.

۴- ماسک مخصوص شما باید دور از دسترس دیگران باشد و پس از استفاده و یا تعویض آنرا در سطل مخصوص قرار دهید.

اگر دچار سرگیجه یا حساسیت پوستی شدید احتمالاً به این نوع ماسک حساس می باشید. بنابر این در موارد بسیار نادر افرادی ممکن است به ماسک حساس باشند.

۳۴- نحوه شستن دستها چگونه باشد؟

دستها با آب گرم و صابون به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه باید شسته شوند و یا با پنبه و الکل تمام دستها و حتی بین انگشتتان و زیر ناخن ها تمیز شوند

بخش سوم) تشخیص و درمان:

۳۵- ایا روش تشخیص ازمایشگاهی برای این بیماری وجود دارد؟

بلی به ۴ روش میتوان این بیماری را با تهیه نمونه از ترشحات حلق یا بینی تشخیص داد. ۱– RT-PCR که بررسی ملکولی است و RNA که پروتئین ویروس میباشد را در محیط ازمایشگاه بدست میاوریم. میزان اطمینان این آزمایش ۸۰ تا %۱۰۰ میباشد و بهترین راه تشخیصی میباشد. ۲- کشت ویروس در محیط ازمایشگاه که ۲ تا ۱۰ روز به طول می انجامد و اطمینان آن کمتر از تست PCR میباشد. ۳- اندازه گیری انتی ژن با آنتی بادی به روش مستقیم و غیر مستقیم که ۲ تا ۴ ساعت وقت نیاز دارد اما این تست نمی تواند بین گونه های مختلف آنفولانزای A اختلاف بگذارد. ۴- تست سریع تشخیصی یا RIDT که در مدت نیم ساعت انجام میشود ولی اطمینان آن از همه تست ها کمتر بوده (۱۰ تا %۷۰) و همچنین قادر به افتراق انواع مختلف آنفولانزای A نمیباشد. بنابراین ۲ تست اول قادر به تشخیص آنفولانزایA نوع خوکی H1N1 میباشند.

۳۶- آیا درمان دارویی برای درمان آنفولانزای خوکی وجود دارد؟

بله داروی ضد ویروس Oseltamivir (اسلتا می ویر) یا Zanamivir (زانا می ویر) که دارای اشکال قرص، مایع و اسپری می باشد و در داخل کشور تولید می شود. این دارو در پیشگیری موثر بوده و بخصوص با نظر پزشک معالج در موارد شدید ابتلاء به بیماری نیز مصرف ان ضروری می باشد.

۳۷- اثرات دارو چگونه میباشد؟

اظهار شده دارو دارای ۴ اثر درمانی میباشد. ۱- کاهش یا تخفیف علائم ۲- کوتاه نمودن دوره بیماری ۳- جلوگیری از عوارض جدی و مهلک بیماری ۴- کاهش امکان سرایت بیماری به دیگران.

۳۸- آیا داروهای فوق عوارضی دارند؟

مهمترین عوارض Oseltamivir تهوع و استفراغ میباشد که برای کاهش اثرات آن پیشنهاد شده با غذا میل شود.

وZanamivir دارای عوارض شبه آنفولانزا مانند سرگیجه، سینوزیت، سرفه، اسهال و سردرد میباشد که تاکید شده از مصرف این دارو در مبتلایان به آسم خودداری نمایید.

۳۹- آیا حتما تجویز دارو باید بر اساس نتیجه مثبت آزمایشگاهی باشد؟

بر اساس پیشنهاد WHO اگر چه نتایج آزمایشگاهی نقش مهمی در درمان دارند اما تشخیص بالینی و وضعیت ظاهری بیمار مهمتر از نتیجه ازمایشگاهی میباشد به همین دلیل تاکید شده در بیماران در معرض خطر (۴ گروه) در صورت بروز علائم آنفولانزای خوکی حتی در صورت نتیجه آزمایشگاهی منفی باید درمان آنان را در ۴۸ ساعت اول آغاز نمود.

و در سایر بیماران مبتلا به درجات متوسط و خفیف از شدت بیماری استراحت، مصرف مایعات فراوان و اقدامات درمانی، حمایتی و علامت درمانی با مسکن های تجویز شده از سوی پزشک کافی می باشد.

۴۰- داروی موجود و نحوه مصرف ان چگونه است؟

Oseltamivir یا Tamifluبهترین داروی موجود میباشد که کپسول ان ۷۵ میلی گرمی و شربت ان ۱۲ میلی گرم در میلی لیتر میباشد و در دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه باید نگه داری شوند.

نحوه مصرف برای بزرگسالان از ۱۳ سال به بالا ۲ عدد کپسول در روز به مدت ۵ تا ۷ روز میباشد و در کودکان از یکسال و به بالا با وزن ۱۵ کیلو گرم تا ۴۰ کیلوگرم از ۳۰ میلی گرم تا ۷۵ میلی گرم دو بار در روز متفاوت میباشد. مطمئنا پزشک معالجتان بهتر شما را راهنمایی مینماید و ممکن است بر حسب شرائط بیمار شما دستوراتی کم یا بیش از این داشته باشد.

۴۱- آیا دارو را میتوان در هر مرحله از بیماری استفاده نمود؟

بلی .اما بهترین و موثرترین زمان با حداکثر اثرات درمانی در ۴۸ ساعت اولیه آغاز بیماری میباشد.

۴۲- آیا محدودیت دارویی (Oseltamivir) برای خانم های حامله یا کودکان وجود دارد؟

خیر حتی برای کودکان کمتر از یکسال هم میتوان تجویز نمود در صورت عدم دسترسی به شربت میتوان کپسول را باز نمود و پودر آن را با مقداری آب میوه مخلوط و برای مصرف کودکان استفاده نمود.

۴۳- نحوه درمان در بیماری که قبلا مبتلا به سرطان بوده اما اکنون در بهبودی کامل میباشد چیست؟

تاکید شده است حتی اگر چنین بیمارانی به بهبودی و درمان قطعی نیز دست یافته اند همچنان باید به عنوان گروه پرخطر مورد توجه باشند. لذا واکسیناسیون و درمان آنها در اولویت میباشد.

۴۴- در بیمار مبتلا به ایدز یا HIV چه باید کرد؟

WHO پیشنهاد نموده در بیمارانی HIV+ که تعداد CD4 آنان در محدوده کمتر از ۵۰۰ میباشد باید در گروه پر خطر قرار گرفته و در اولویت درمان و واکسیناسیون از نوع تزریقی قرار گیرند. در عین حال به استراحت، دوری از استرس و تغذیه کامل در این بیماران تاکید شده.

بخش چهارم: واکسیناسیون

۴۵- واکسیناسیون چیست و چرا ما نیاز به واکسن داریم؟

همانطور که میدانیم بدن ما همواره در معرض عفونت های ویروسی و میکروبی میباشد و گاهی سیستم دفاعی بدن بنا به دلایل گوناگون قادر به حذف و نابودی عامل عفونی نمیباشد زیرا ایمنی سلولی و هورمونی که دو سیستم دفاعی در بدن میباشند در ابتدا باید قادر به شناسایی ساختمان و عملکرد میکروب یا ویروس باشند و آنگاه با ساختن پادتن یا ضد میکروب و ضد ویروس آنرا نابود نمایند اما گاهی سیستم دفاعی بدن بنا به ۲ دلیل مهم قادر به انجام این عمل دفاعی نمیباشد ۱- ضعف سیستم دفاعی ناشی از شرائط سنی ، ژنتیکی ، ارثی یا بیماریهای زمینه ای و داروها ۲- توانایی بیماریزایی بالای ویروس و یا باکتری در مقابله با سیستم دفاعی بدن بطوریکه با تغییر شکل و یا همانند سازی خود را در مقابل سربازهای دفاعی بدن ( گلبول های سفید) ناشناخته و نهفته و مقاوم نگه میدارند. به همین دلیل سیستم دفاعی بدن باید به نوعی با این مکانیسم مرموز و ناشناخته و پیچیده ویروس و میکروب آشنا شود تا مغلوب حقه و کلک آن نشود. که در این راه دانشمندان موفق به ساخت عامل کشته و یا ضعیف شده از میکروب یا ویروس بنام واکسن شدند تا پس از تزریق آن به بدن انسان این فرصت را برای سیستم دفاعی بدن او فراهم آورند تا خود را در مقابل ویروس ضعیف یا کشته شده آزمون نماید تا با همه شرائط و ساختمان آن اشنا شود تا اگر در روز مبادا با فرم و شکلی قویتر از ان مواجه شد با دانش و تجربه قبلی که از فرم ضعیف یا کشته شده آن بدست آورده بتواند بلافاصله آنرا نابود نمایند.

۴۶- تاکنون چند کشور موفق به تولید و عرضه واکسن شده و چه تعداد از مردم واکسینه شده اند؟

تاکنون ۱۶ کشور موفق به تولید و عرضه واکسن شده اند و نزدیک به ۶۵ میلیون نفر در دنیا واکسن این بیماری را دریافت نمودند. در کشور ایران تولید و عرضه واکسن در مراحل پایانی میباشد و انتظار میرود تا پایان آذر ماه عرضه گردد.

۴۷- چگونه و کجا میتوان واکسن را تهیه نمود؟ و آیا رایگان میباشد؟

شبکه ها و مراکز بهداشت و پایگاههای علوم پزشکی کشور محل عرضه و تزریق این واکسن میباشند زیرا حفظ ،نگهداری و انتقال این واکسن نیازمند شرائط خاصی میباشد و ارائه این واکسن در بسیاری از کشورها تاکنون رایگان میباشد. بنابر این هرگونه تحویل ، عرضه یا تزریق و فروش واکسن در محل های دیگر غیر قانونی و فاقد اثرات واکسیناسیون میباشد.

۴۸- واکسن آنفولانزای خوکی تولید شده و به چه اشکالی میباشد؟

بلی تولید شده و دارای ۲ شکل میباشد ۱- فرم اسپری بینی که به داخل محفظه بینی( سوراخهای) بینی اسپری میشود ۲- فرم تزریقی که در محل بازو تزریق میشود. FLU SHOTتزریقی)) -۲ FLU MIST) اسپری بینی ( -۱

۴۹- تفاوت های این ۲ نوع واکسن چیست و موارد کاربرد ان چگونه میباشد؟

۱- واکسن اسپری نازال یا بینی از ویروس ضعیف شده میباشد و برای افراد سالم که سن آنها بین ۲ تا ۴۹ سال میباشد قابل استفاده میشود بنابراین برای سایر گروههای سنی از جمله کودکان زیر ۲ سال و افراد مسن و خانم های باردار و همچنین در افراد با بیماری زمینه ای ممنوع میباشد. ۲- اما واکسن تزریقی که از ویروس کشته شده میباشد برای تمام گروههای سنی حتی خانم باردار و شیرده و در افراد با بیماریهای زمینه ای مجاز میباشد.

۵۰- تزریق واکسن برای چه کسانی از اهمیت بیشتری نسبت به سایر افراد برخوردار میباشد؟

بر اساس دستور سازمان بهداشت جهانی به ترتیب : ۱- خانم های حامله ۲- افراد نزدیک یا نگهدارنده کودکان زیر ۶ ماه ۳- پرسنل و کادر پزشکی و درمانی در بیمارستانها و درمانگاهها ۴- افراد سالم از ۶ ماه تا ۲۴ سال ۵- افراد ۲۵ تا ۶۴ سال با بیماریهای زمینه ای ۶- بالغین سالم از ۲۵ سال به بالا

۵۱- در چه کسانی استفاده از واکسن اسپری بینی ممنوع میباشد؟

۱- در کودکان کمتر از ۲ سال و افراد بالاتر از ۵۰ سال ممنوع میباشد ۲- خانم های حامله ۳- کسانیکه سابقه آلرژی به واکسن های دیگر داشته اند حتی کسانیکه به تخم مرغ حساسیت داشته اند ۴- افراد با سابقه بیماریهای زمینه ای قلبی ، ریوی، کلیه، کبد و بیماریهای خونی ۵- کودکان با سن کمتر از ۵سال و سابقه آسم و یا یک دوره بیماری تنفسی در هر سال ۶- هر شخصی با بیماری عصبیعضلانی مانند ( سندرم گیلن باره) و یا فلج مغزی – عضلانی۷- کسانیکه اخیرا پیوند کلیه یا قلب شده و یا از بیماری عفونی و تب دار شدید رنج میبرند ۸کسانیکه در حال شیمی درمانی میباشند و کسانیکه مدت طولانی تحت درمان با اسپرین میباشند .

۵۲- در چه کسانی استفاده از واکسن تزریقی ممنوع میباشد؟

۱- افراد با سابقه بیماری عصبی- عضلانی (گیلن باره) ۲- کودکان کمتر از شش ماه ۳- افراد با سابقه آلرژی شدید به واکسن های دیگر۴- کسانیکه حساسیت به تخم مرغ دارند ۵- کسانیکه در مرحله حاد و شدید از بیماری عفونی و تب دار میباشند

۵۳- آیا سایر واکسن های سرماخوردگی فصلی میتواند موجب مصونیت در مقابل ویروس آنفولانزای خوکی گردد؟

مطمئنا خیر و حتی واکسن آنفولانزای خوکی هم نمی تواند موجب مصونیت در مقابل سایر ویروس های سرماخوردگی فصلی گردد. بنابر این در صورت نیاز یک شخص می بایست از هر دو واکسن به طور جداگانه استفاده نماید.

۵۴- واکسن آنفولانزای خوکی چند بار باید تزریق شود ودوره مصونیت آن چگونه میباشد؟

آخرین اطلاعات اظهار میکند۱- نوزادان تا ۶ ماهگی نیازی به این واکسن ندارند.۲افراد از شش ماه تا ۹ سال دو بار و طی ۳ تا ۴هفته جداگانه و ۳- افراد بالاتر از ۹سال فقط یکبار کافی است. مصونیت در مقابل بیماری از ۲ هفته بعد از تزریق آغاز میشود و مدت اثر آن اگر چه هنوز مشخص نمیباشد ولی انتظار میرود حداقل برای یک دوره فصول سرد (۶ماهه) پایدار باشد. با اینحال بررسی های منطقه ای و پاسخ های ایمنی و نشانه های عدم ابتلاء پاسخگوی این سوال میباشند که میزان اثر بخشی این واکسن جدید چه اندازه میباشد که باید به انتظار پاسخ آن باشیم.

۵۵- تا چه اندازه واکسن فوق موجب عدم ابتلاء به آنفولانزای خوکی میگردد؟

مصونیت ایجاد شده از این واکسن در مقابل ابتلاء به بیماری از ۳۰ تا ۹۰ درصد میباشد و در مقابل مرگ و میر تا حدود ۸۰ درصد میباشد علت این تفاوت ناشی از شرائط و توانایی اشخاص نسبت به این بیماری میباشد. بعنوان مثال بیشترین مصونیت در افراد جوان و میانسال ایجاد میشود و کمترین مصونیت در کودکان و افراد مسن و اشخاص با بیماری زمینه ای میباشد.

۵۶- چرا باید هر سال واکسن بزنیم؟

به دو دلیل ۱- ویروس قابلیت تغییر پذیری بالایی دارد بنابر این واکسن تزریق شده در سال گذشته فقط این فرصت را برای سیستم ایمنی بدن فراهم آورده تا ویروس سال گذشته را شناسایی نماید نه ویروس تغییر شکل یافته جدید را ۲گاهی ما با ویروس های جدید و خطرناک مواجه میشویم که در دهها سال اخیر هم هیچ ویروس مشابه به آن وجود نداشته مانند همین ویروس آنفولانزای خوکی یا مرغی که هر چند دهه ناگهان با اشکال کاملا متفاوت و خطرناک ظاهر میشوند.

۵۷- آیا ممکن است تزریق واکسن هم عوارضی داشته باشد؟

سوال بسیار مهمی است زیرا همواره فکر میکنم واکسن به نوعی پیشگیری و رهایی از بیماری است ولی واقعیت این است که حتما باید به علائم و شرائط جسمی خود بعد از تزریق واکسن توجه نماییم و تزریق واکسن هم در مواردی میتواند عوارضی را در پی داشته باشد. و این عوارض معمولا از چند دقیقه بعد از تزریق آغاز شده و تا حداکثر ۲ روز ادامه می یابد اما در مواردی ممکن است طولانی تر باشد که در آن صورت نیازمند مراجعه به پزشک میباشد

۵۸- چه عوارضی از واکسن آنفولانزای خوکی جدی میباشد و باید به پزشک مراجعه نماییم؟

۱- تب بالا ۲- تغییر در رفتار و هوشیاری ۳- کهیر یا راشها و ضایعات پوستی منتشره ۳- عطسه و سرفه مکرر ۴- گرفتگی صدا و مشکلات تنفسی ۵- ضربان قلب بالا و ضعف شدید بدنی با رنگ پریدگی

۵۹- چه عوارضی از واکسن فوق ممکن است شایع باشد در حالیکه از اهمیت چندانی برخوردار نمیباشد و نیازی به مراجعه به پزشک نمی باشد؟

در نوع تزریقی: ۱- قرمزی، سفتی و تورم و درد مختصر در محل تزریق ۲- تب پایین موقت ۳- آلرژی موقت از خارش مختصر تا عطسه، سرفه و آبریزش بینی موقت ۴احساس خستگی و کوفتگی مختصر و کوتاه مدت

در نوع اسپری بینی: ۱- ابریزش بینی ۲- سردرد ۳- حالت تهوع و استفراغ مختصر با درد شکم خفیف ۴- گلو درد و سرفه کوتاه با مختصر صدای خشن تنفسی

البته باید بدانیم که تمام این عوارض کوتاه مدت و مختصر گاهی ممکن است به عوارض جدی و مهم تبدیل شوند که در ان زمان مراجعه به پزشک ضروری میباشد.

۶۰- آیا ممکن است این واکسن عوارض ناشناخته داشته باشد؟

از آنجائیکه این واکسن با سرعت بالایی به جهت شیوع گسترده و پیشرونده بیماری تولید گردیده ممکن است اثرات پیشگیرانه و عوارض آن تا اندازه ای متفاوت از سایر واکسنها باشد به همین لحاظ دقت و انتقال اطلاعات ما به مراکز درمانی و بهداشتی از عوارض احتمالی این واکسن و همینطور رعایت نکات ایمنی و پیشگیرانه از ابتلاء به بیماری به رغم تزریق واکسن ضروری میباشد و میتواند نقش مهمی در اصلاح ، تقویت و عرضه بهتر و موثرتر واکسن در تولید ات آتی و آینده داشته باشد.

۶۱- چه نکته مهمی را ما باید از این بیماری و واکسیناسیون آن به یاد داشته باشیم؟

قدر مسلم در مبارزه با هر بیماری جدید و خطرناک نقش پزشک و بیمار به یک اندازه میباشد زیرا بیمار با تحمل درد و رنج و انتقال آه و ناله به مراکز درمانی و تحقیقاتی ، سلامتی انسانهای دیگر را بواسطه انسانهای دیگر بنام پزشک تضمین می نماید . بعبارتی بیمار ضمن تحمل درد ناشی از بیماری ، خود کانونی برای ارتقاء سلامتی دیگران میباشد زیرا ما پزشکان از پیام شما بیماران میآموزیم تا چگونه دیگران را با بیماری مشابه درمان نماییم و در این مبارزه نفس گیر با بیماریهای ناشناخته چه نیکو است که ۱- شما بیمار عزیز تا آنجا که میتوانید به دقت و کامل از بیماری خود و تمام مراحل آن با پزشک خود سخن بگویید و ۲- نیکوتر از آن اینکه پزشک معالج با تمام وجود به پای سخن شما بنشیند و از همه آلام شما به خوبی و متانت بشنود زیرا هر کلام بیمار میتواند چراغ هدایتگری برای پزشک در علاج بیماریهای سخت برای هرانسانی دیگر باشد. بنابر این به همه بیماران عزیز توصیه می نمایم در مواجهه با چنین بیماریهایی حتما تمام مراحل بیماری از ابتلاء تا درمان و حتی واکسیناسیون را در دفتری کوچک یادداشت و آنرا برای ارائه به پزشک و حتی آیندگان حفظ نمایید زیرا گاهی نکته ای کوچک در دفتر یادداشت تان میتواند انقلاب بزرگی در درمان و پیشگری از بیماریهای مهم و صعب العلاج برای متولیان بهداشت و درمان باشد. بنابراین اکنون که در آغاز واکسیناسیون آنفولانزای خوکی میباشیم حتما همه جوانب و علائم بعد از واکسیناسیون را به یاد داشته و پزشک خود را از آن مطلع نمایید.

۶۲- آیا ترس و اضطراب از ابن بیماری می تواند در تشدید علائم نقش داشته باشد؟

قطعاً همینطور می باشد.

قبل از هر چیز باید اشاره نمایم. مرگ و میر ناشی از این بیماری از میان بیش از یکصد هزار نفر کمتر از ۲ درصد بوده که بیشتر این مرگ و میر هم در زمانی بوده که بسیاری از مراکز درمانی و بهداشتی و در عین ناباوری هیچگونه راهکار منسجم و مشخصی برای مبارزه ، درمان و پیشگیری از این بیماری نداشته اند. در حالیکه اکنون به سرعت تمام مراکز درمانی دنیا بخصوص در کشور عزیزمان به همت و تلاش همه گروههای پزشکی، درمانی و بهداشتی تمام شرائط آماده و مهیا به مبارزه با این بیماری می باشد.

نکته دیگر که باید بر آن انتقاد نمائیم این است. اظهار مطالبی از تاریخچه این بیماری و بیماریهای ویروسی دیگر در بعضی سایت ها و خبرها که در قرن گذشته موجب مرگ و میر بالایی شده چه ارتباطی با دنیای پرقدرت و پرتوان بهداشت و درمان امروزی دارد. شایسته است اگر خبری از مرگ و میر تلخ این بیماری در گذشته آورده ایم در ادامه اظهار کنیم که امروز آنروز نیست که در مقابل بیماری درمانده باشیم زیرا به برکت نفوذ علم و دانش بسیاری از بیماریهای لاعلاج و صعب العلاج امروز علاج می شوند و خنده و شادی بر جسم بیمار شفا یافته نقش می بندد. و به همین لحاظ در هر شرائط از بیماری جسمی و روحی باید وجود خود را متصل به وجود حکیم یگانه الهی نموده و با خودباوری و تقویت نیروی درونی, ضمیر و نهاد خود را از ترس و اضطراب رها یی بخشیم.

زیرا واضح است سیستم ایمنی بدن و قوای عقلانی در شرائطی فارغ از ترس و اضطراب به راحتی به نقش خود عمل می نمایند و به شدت هر عامل بیگانه ویروسی و میکروبی را سرکوب می نمایند و در مواجهه با هر بیماری و مشکل جسمی باید به فکر راه چاره باشیم و ذهن و اندیشه خود را از نگاههای منفی و آزار دهنده پاک نمائیم.

۶۳- چه توصیه ای به افراد خانواده و اجتماع دارید؟

ما باید بدانیم ویروس آنفولانزای خوکی اوّلین بیماری ویروسی نبوده و مطمئناً آخرین آن هم نخواهد بود. فراموش نمی کنیم ویروس های دیگر هم مانند ویروس هپاتیت، ایدز، فلج اطفال، سارس، آنفولانزای مرغی و طاعون و… تا ویروس پر هیاهوی امروز ما آنفولانزای خوکی و ویروسهایی که خواهند امد تهدیداتی در زندگی ما انسانها بوده میباشند و خواهند بود.

اما آن چیزی که ما باید از قاعده و قانون مبارزه با این بیماری و هر بیماری ویروسی مسری دیگر بدانیم و بیاموزیم بسیار مهمتر از نام و ترس و وحشتی است که این بیماریها در جامعه ما پدید میاورند و از سوی دیگر مطمئناً نقش تک تک افراد اجتماع در پیشگیری از این بیماری ها کمتر از نقش متولیان بهداشت و درمان نمی باشد. و نباید منتظر باشیم تا همه چیز برای ما اماده و مهیا شود.

زیرا آنان قانون و مقررات را تنظیم و ارسال می نمایند و ما مردمان عادی باید مجریان آن باشیم بنابر این ما هم در زندگی اجتماعی مسئولیتی داریم که نقش ان کمتر از کارگزاران ان نیست. لذا برای یک بار هم شده باید تمام اسرار و راه مبارزه با این بیماری ویروسی هزار چهره را بشناسیم تا اگر روزی دیگر با آنفولانزای دیگر مواجه شدیم با خیالی آسوده و مطمئن بدانیم نقش و مسئولیت ما در مبارزه با ان چیست؟ زیرا تجربه و علم به ما میگوید برای زندگی سالم و شاد ضمن اموختن باید به دیگران هم بیاموزیم.

همانا که که حضرت رسول اکرم (ص) می فرمایند: ۴ چیز از خرد و دانش بر امت من لازم است ۱- شنیدن دانش و علم ۲- حفظ کردن آن (نوشتن) ۳- انتشار آن ۴- عمل و اهتمام به علم و دانش آموخته شده

بنابر این از شنیدن تا عمل به علم و دانش شنیده و آموخته شده تضمینی بر سلامت فردی و اجتماعی میباشد. و این به ما میآموزد که همه افراد جامعه در قبال سلامتی یکدیگر مسئول میباشند. و چنین بود که شاعر نامی ایران زمین فردوسی گفت : بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند چو عضوی به دردآورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار.

پایان سخن امیدوارم با تاسی از فرموده حضرت امام علی (ع) که دانا زنده است گرچه بمیرد و نادان مرده است هرچند زنده باشد به این نکته مهم دست یابیم که دانایی انسان را از شک و تردید رهایی می بخشد فضیلت اخلاقی او را از رنج و درد می رهاند و همت و عزم استوار او را از ترس نجات می دهد. شک و درد و ترس بدترین دشمنان نیک بختی ادمی هستند و دانایی ، فضیلت و همت برای او فرشتگان نجات اند