امکان محرومیت مادامالعمر ورزشکاران با یک بار دوپینگ
خورنا ورزش کردن باید در شرایط طبیعی و فیزیولوژیک بدن انجام شود و قطعا وقتی بخواهیم این شرایط را بر هم بزنیم مجبور هستیم مواد یا هورمونهایی اضافه بر آنچه از بدن تولید میشود، از خارج به آن اضافه کنیم.
وی افزود: به طور طبیعی این کار میتواند شرایط فیزیولوژیک و تولید هورمونها و حتی قدرت عضلانی بدن را آن قدر بالا ببرد که به مفاصل آسیب برساند و علاوه بر این، خود آن هورمونها میتواند با اثرات جانبی خود باعث عوارض جبرانناپذیر شود. به طور مثال اگر هورمون جنسی باشد میتواند با عوارضی مانند ایجاد تاسی در ناحیه سر، بروز جوشهای آکنه، بیماریهای کبد و روحی – روانی همراه باشد.
رییس هیات پزشکی ورزشی خوزستان گفت: ریزش مو و بزرگ شدن سینه در آقایان که ناشی از هورمون جنسی است، دیگر برگشت پذیر نیست و برای درمان آنها باید اقدامات دیگر انجام شود. بر همین اساس این موضوع شرایط فیزیولوژیک و طبیعی بدن فرد را بر هم میزند که میتواند جبران پذیر نباشد و عوارض آن ماندگار باشد.
وی خاطرنشانکرد: متاسفانه در ورزشهای حرفهای و قهرمانی زمانی که هدف تغییر میکند و دیگر سلامتی مطرح نیست و شرایط دیگری مطرح باشد و هدف رسیدن به عنوان اولی، درآمد بالا و معروف شدن باشد، باعث میشود که افراد روی به استفاده از موادی آورند که عملکردشان افزایش پیدا کند و بر همین اساس به سمت دوپینگ و شیوهها و راههای متعدد آن میروند.
روزدار افزود: هر رشته ورزشی نیز دوپینگ خود را دارد و موادی که جهت دوپینگ در رشتههای مختلف استفاده میشود، متفاوت است. وادا یا همان آژانس بینالمللی مبارزه با دوپینگ ژانویه هر سال لیست خود را به کشورهای مختلف ارایه میدهد تا از طریق نادوهای کشورها یا همان سازمانهای مبارزه با دوپینگ کشورها، به زیر مجموعه ورزش کشورها انتقال پیدا کند. در این لیست گاها هر ساله مواد جدیدی اضافه میشود یا تغییراتی در موادی که قبلا جزو لیست ممنوعه بودهاند، ایجاد میشود.
وی بیان کرد: لیست ممنوعه شامل گروههای مختلفی است که ازجمله آن میتوان به هورمونهای جنسی، برخی پروتئینها و هورمونها مانند انسولین، برخی عوامل ماسککننده یا همان عوامل پوشاننده، برخی محرکها، مخدرها، ترکیباتی که از حشیش گرفته میشود و ترکیبات بتامتازون اشاره کرد.
مامور کنترل دوپینگ در خوزستان گفت: خیلی از این مواد میتوانند هم بر اعصاب مرکزی و هم محیطی تاثیر بگذارند و در واقع تمام عواملی که سبب افزایش عملکرد ورزشکار شود، دوپینگ محسوب میشود. گاهی اوقات عوامل دیگری مانند دستکاری نمونه هم جزو دوپینگ محسوب میشود. اکنون دوپینگ دیگری هم که تقریبا در جهان معروف شده است، دوپینگ ژنی است که با تغییر ساختار ژنتیکی، باعث افزایش عملکرد فرد میشود.
وی عنوان کرد: مصرف هورمونهای استروئیدی در هر شرایطی که فرد را تست کنند، دوپینگ محسوب میشود اما ممکن است مصرف الکل در فوتبالیستها دوپینگ محسوب نشود ولی همین ماده در رشته موتورسواری یا ورزشهای هوایی دوپینگ محسوب میشود. بتابلوکرها در خیلی از رشتهها جزو دوپینگ محسوب نمیشوند ولی در رشتههای تیراندازی، تیر و کمان و موتورسواری دوپینگ محسوب میشوند. پس موارد دوپینگ در رشتههای مختلف، متفاوت است.
روزدار درباره مصرف چای، قهوه و کوکاکولا و آیا اینکه این مواد میتواند باعث مثبت شدن دوپینگ ورزشکار شود؟ گفت: چای اصلا باعث دوپینگ نمیشود ولی در کوکاکولا، قهوه و ترکیباتی که کافئین داشته باشند اگر مصرف از حد مجاز بالاتر برود، جزو عواملی هستند که به عنوان دوپینگ محسوب میشوند. به طور مثال کلنوبوترول که دارویی است که جهت درمان آسم مصرف میشود، اگر از یک حد بالاتر برود، میتواند دوپینگ محسوب شود.
وی درباره فرهنگسازی در این زمینه خاطرنشانکرد: من اعتقاد دارم که طی چند سال اخیر در این زمینه خیلی کار کردهایم ولی با این وجود وقتی تست دوپینگ ورزشکاری در سطح کشور یا ملی مثبت اعلام میشود، یعنی اینکه هنوز جا برای کار کردن خیلی وجود دارد. ما خودمان در سال گذشته در استان چهار دوره آموزشی ضد دوپینگ برگزار کردیم و در سطح کشور نیز چنین دورههایی برگزار میشود.
رییس هیات پزشکی ورزشی خوزستان بیان کرد: ما هنوز آن طور که باید و شاید نتوانستهایم در خصوص عوارض و مضرات دوپینگ و اینکه چه اثرات سوئی در ورزش دارد، آموزش مناسب داشته باشیم در حالی که زمانی که ورزشکاران از عوارض دوپینگ اطلاع پیدا کردند، دیگر خود به خود نیاز به بازرسی و حذف عوامل دوپینگ نیست؛ چرا که دیگر خود افراد مُبلغی برای مبارزه با دوپینگ میشوند.
وی افزود: به هر حال کار درخصوص آموزش و فرهنگسازی در این زمینه آغاز شده است و در حال طی کردن مسیر خوبی است اما تا رسیدن به هدف اصلی، خیلی فاصله داریم. جرم و جنایت همیشه از تشخیص و قانون یک قدم جلوتر است و گاهی مواقع، زمانی جرم را میشناسیم که چندین ماه یا سال در جریان است و گاهی اوقات هم برخی عوامل که باعث آسیب رساندن به جامعه و ورزشکاران میشوند، مدتهای مدیدی وجود داشتهاند ولی ما بعد آنها را تشخیص میدهیم و به دنبال راهحل آن هستیم، در حالی که این موضوع در مدتی که در جریان بوده اثرات سوء خود را بر جامعه و ورزشکاران گذاشته است.
روزدار درباره قوانین و مجازاتهای دوپینگ، گفت: قوانین دوپینگ محکم است و آنچه وادا مشخص کرده است فرد از انجام فعالیتهای ورزشی از دو تا چهار سال و مادامالعمر محروم میشود که با توجه به نوع دوپینگِ فردی که مثبت اعلام شده است، تصمیمگیریها درباره او متفاوت خواهد بود و همچنین مجازات سنگین، برای قاچاق و فروش مواد دوپینگ در نظر گرفته میشود. در مواردی هم که ثابت شود فرد ناآگاهانه از مکمل دارویی استفاده کرده است، معمولا از تخفیف مجازات برخوردار خواهد شد. در برخی کشورها نیز مازاد بر مجازاتی که وادا در نظر میگیرد، خود آن کشور نیز برای ورزشکاران دوپینگی خود مجازاتی در نظر میگیرد. فردی هم که در مسابقات مقام آورده باشد و بعد تست دوپینگ آن مثبت اعلام شود، مقام از او گرفته میشود و هر گونه تسهیلاتی هم که از این طریق به دست آورده است، پس گرفته میشود و در مدتی که برای او حکم زده میشود، او از انجام هرگونه فعالیت ورزشی، حتی مشاوره ورزشی، مربیگری و داوری باید دور بماند.
وی خاطرنشانکرد: رییس وادا آخرین بحثی که مطرح کرده است، این است که اگر ثابت شود عوارض و تاثیرات دوپینگ برای ورزشکاران مادامالعمر است، امکان دارد محرومیتهای دو و یا چهار سال حذف شود و فرد با همان بار اول استفاده از چنین موادی، برای مادامالعمر درباره او حکم صادر شود.
منبع / ایسنا