افتخاری از خطه ی خوزستان

شرحی بر زندگی دکتر علیرضا کیامنش

خورنا : سازمان میراث فرهنگی شهرستان اندیمشک نسبت به معرفی یکی از فرزندان پر افتخار خطه ی اندیمشک و خوزستان اقدام نموده است که خواندن بخشی از زندگی و سوابق ایشان خالی از لطف نیست ….
علیرضا کیامنش در سال ۱۳۲۳ در شهر اندیمشک متولد شد . دوره ابتدایی را در زادگاهش گذراند. دوره دبیرستان را در ۳ شهر اندیمشک، دزفول ‏و اهواز گذراند اما دیپلمش را از دزفول گرفت. پس از آن به عنوان معلم روزمزد وارد آموزش و پرورش شد و در همان مدرسه ای که خود روزگاری ‏دوره دبستان را در آن خوانده بود. مدتی به سربازی رفت و ۱۸ ماه در سپاه دانش فعالیت کرد.‏ سال ۱۳۴۸ از دانشگاه تربیت معلم لیسانس آموزش ابتدایی گرفت و یک سال در کرمانشاه دبیر سپاه دانش آموزش های معلمی شد. در سال ‏‏۱۳۴۹ برای تحصیل در رشته مشاوره و راهنمایی در مقطع فوق لیسانس قبول شد و به دانشگاه تربیت معلم بازگشت وسال ۵۱ موفق به گرفتن ‏مدرک خود شد. اسفندماه ۱۳۵۴ با استفاده از بورس راهی آمریکا شد. زمانی که تنها دفاع از پایان نامه اش باقی مانده بود، بنا به دلایلی مجبور ‏شد به ایران بازگردد. در سال ۱۳۶۰ مجدد به آمریکا برگشت و موفق به اخذ مدرک دکتری رشته روش های تحقیق و ارزشیابی از دانشگاه ‏UCLA‏ ‏آمریکا شد . وی هم اکنون استاد دانشگاه تربیت معلم تهران است.‏ ترجمه جلد دوم کتاب “استدلال آماری در علوم رفتاری” علیرضا کیا منش ، در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.

پدر علیرضا کیامنش کارمند راه آهن بود و از این رو، دوره دبستان را در ایستگاه راه آهن میان اندیمشک و دورود سپری کرده است، چرا که روستای ‏آن ها کنار خط آهن واقع بود و بخشی از کلاس های درس را برای کودکان در اتاق های خالی ایستگاه قطار برپا کرده بودند، تا کلاس ششم را ‏بی دردسر گذراند و پس از آن به دلیل نبودن امکانات آموزشی کافی در روستا، بچه ها باید به شهر می رفتند و این برای آن ها مسأله ساز ‏می شد. با این همه، مادرش برای ادامه تحصیل به او فشار می آورد و کیامنش به راه روشن خویش ادامه داد و همین امر انگیزه ای در ‏پنج ـ شش خواهر و برادر دیگر او ایجاد کرد که آن ها نیز به هر قیمت درسشان را ادامه دهند.‏تحصیلات رسمی و حرفه ای : ـ فوق دیپلم راهنمایی تعلیماتی مدارس از دانشگاه سپاهیان انقلاب (مامازن) ـ کارشناسی رشته آموزش ابتدایی (دانشگاه تربیت معلم) سال ۱۳۴۸ ـ کارشناسی ارشد رشته مشاوره و راهنمایی (دانشگاه تربیت معلم) سال ۱۳۵۱ ـ فوق لیسانس رشته روش های تحقیق و ارزشیابی از دانشگاه ‏UCLA‏ آمریکا ـ دکترای رشته روش های تحقیق و ارزشیابی از ‏UCLA‏ آمریکا سال ۱۳۶۰ ـ دیپلم تخصصی تحقیق و ارزشیابی برنامه های درسی آموزش جمعیت از دانشگاه ویلز، کاردیف، (انگلستان) خاطرات و وقایع تحصیل : از خاطراتی که علیرضا کیامنش از آن دوران به آن اشاره میکند واقعه طبس در سال ۱۳۵۴ است که منجر به طولانی شدن تحصیلات دکتری دکتر کیامنش شد ‏به طوریکه برای دفاعیه پایان نامه اش نتوانست به آمریکا سفر کند و این کار تا سال ۱۳۶۰ به طول انجامید.‏ یکی از دلایل مهمی که سبب شد دکتر کیامنش از رشته مشاوره به رشته تحقیقات آموزشی روی بیاورد، نقش مؤثر و تعیین کننده ای ‏بود که یکی از استادانش در خارج از کشور به نام دکتر شیبرسون در تغییر سرنوشت او ایفا کرد: «من را به عنوان کمک استاد انتخاب کرده بودند ‏و باید در تاریخ معینی خودم را به استادی معرفی و کارم را آغاز می کردم و برای آن ماهانه ۷۰۰ دلار حقوق می گرفتم. این در زمانی بود که کل ‏بورس من ۴۵۰ دلار بود و ۷۰۰ دلار اضافه گرفتن یعنی دوبرابرشدن حقوق! فکر می کردم من یک دانشجوی خارجی و با مشکلات فراوان زبان، آیا ‏واقعاً می توانم کمک استاد باشم؟ آن هم با دانشجوهای رشته دکتری و فوق لیسانس. چون آنجا اصلاً لیسانس نداشتیم. دانشجویان دکتری ‏سؤالاتشان را از من می پرسیدند و اگر من قادر به حل آن ها نبودم، از استاد می پرسیدم و می گفتم. این موضوع از نظر شغلی برایم افتخار بود ‏و از نظر مالی ارزشمند. ولی هر طور حساب می کردم، می دیدم توانش را ندارم. رفتم پیش دکتر شیبرسون و گفتم چرا مرا انتخاب کردید؟ گفت ‏لابد حس کردم توانایی هایی داری که می توانی این کار را انجام بدهی و بعد از برخی درس هایم و نمره هایم سؤال کرد و گفت هر کس این ‏در س ها را گرفته باشد از نظر دانشگاه آدمی است که توانایی انجام این کار را دارد و شما هم به این دلیل انتخاب شده ای و یکی از کسانی ‏هم که تو را انتخاب کرد خودم بودم. گفتم من نمی توانم این کار را بکنم. دکتر شیبرسون گفت: «از نظر ما کسی که این درس ها را بگیرد و ‏قبول شود، باید این توانایی ها را داشته باشد. اگر تو می گویی من این درس ها را گرفتم ولی این توانایی ها را ندارم فقط می توانم بگویم ما در ‏نمره دادن به تو اشتباه کرده ایم! لذا شما باید از این دانشگاه تشریف ببرید.» گفتم خب شاید من نتوانم. گفت شما احتمالاً اعتماد به نفس ‏نداری. یا می روی اعتماد به نفست را پیدا می کنی یا از فردا جایت در این دانشگاه نیست. من چند روزی نگران بودم تا این که دکتر شیبرسون ‏گفت چرا معطل می کنی و جواب نمی دهی؟ و دستم را گرفت و برد پیش همان استادی که قرار بود من کمکش باشم و گفت: «ایشان کمک ‏شماست و از همین امروز کارش را شروع می کند. او اعتماد به نفس ندارد. اولین روزی که حس کردی نمی تواند خبرم کن.» پس از آن دیدم ‏واقعاً هیچ وقت مشکلی نداشتم و خیلی خوب از عهده کار برآمدم. ۳ـ۲ سال پیش دکتر شیبرسون را در برلین دیدم. به من گفت ظاهراً دیگر ‏مشکل اعتماد به نفس نداری، من هنوز یادم است که آمدی و گفتی من نمی توانم. اما حالا احساس می کنم خیلی کارها می توانی انجام ‏بدهی. هر چند که همان زمان هم خیلی کارها می توانستی انجام بدهی!‏ فعالیتهای ضمن تحصیل : علیرضا کیامنش بعد گرفتن دیپلم متوسطه مدتی بعد به سربازی رفت و ۱۸ ماه در سپاه دانش در روستاهای دزفول و کهگیلویه و بویراحمد فعالیت کرد. با اتمام ‏خدمت سربازی، جذب آموزش و پرورش شد و در دزفول برای دبیری استخدام شد و در شوش به تدریس پرداخت. در بهمن ۱۳۴۳ به دانشگاه تربیت معلم رفت و یک دوره دوساله راهنمای تعلیماتی را گذراند. پس از آن، دوباره به دزفول بازگشت و مدت یک سال ‏در روستاهای دزفول، شوش، هفت تپه، اندیمشک و … در مقام مسئول راهنمای تعلیماتی روستاها به انجام وظیفه پرداخت و با دوچرخه و موتور ‏از این روستا به آن روستا و از این معلم به آن معلم سرکشی کرد. سال ۱۳۴۸ از دانشگاه تربیت معلم لیسانس آموزش ابتدایی گرفت و یک سال ‏در کرمانشاه دبیر سپاه دانش آموزش های معلمی شد. با اتمام این دوره توسط آموزش و پرورش به اصفهان فرستاده شد. آن زمان کارخانه ‏ذوب آهن به تازگی در حال شکل گیری بود و آهسته آهسته اصفهان به شهری صنعتی تبدیل می شد. آنجا یک طرح سوادآموزی تابعه یونسکو ‏برپا بود که کیامنش نیز برای آموزش کارگران بی سواد تلاش می کرد. در مردادماه ،۱۳۴۹ به سوسنگرد منتقل شد و یک ماه مسئولیت مدارس روستایی این محل را به دوش کشید اما همان سال برای تحصیل در ‏رشته مشاوره و راهنمایی در مقطع فوق لیسانس قبول شد و به دانشگاه تربیت معلم بازگشت وسال ۵۱ موفق به گرفتن مدرک خود شد و با ‏همین مدرک به دزفول رفت و در هیبت مشاور و راهنمای مدارس دوره راهنمایی دزفول شروع به کار کرد. ضمن این که مرکز مشاوره ای هم ‏راه اندازی و خود را به عنوان سرپرست مرکز معرفی کرد. ۳ سال در دزفول به فعالیت پرداخت. مدت کوتاهی نیز در دانشسرای مقدماتی به ‏صورت پاره وقت با آموزش و پرورش دزفول همکاری کرد. در چنین شرایطی در حالی که دریافت بورس تحصیلی و ادامه تحصیل میان جوان های آن ‏روزگار به نوعی مد شده بود و از طرفی دانشگاه تربیت معلم در تلاش برای تربیت نیرو بود، دکتر کیامنش در چند بورس تحصیلی پذیرفته شد از ‏جمله بورس دانشگاه زاهدان و دانشگاه تربیت معلم.‏ مشاغل و سمتهای مورد تصدی : ـ رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم تهران ـ عضو انجمن روانشناسی ایران ـ عضو انجمن ارزشیابی آموزشی ایران ـ مؤسس و عضو انجمن ایرانی تعلیم و تربیت ـ عضو سابق انجمن تحقیقات تربیتی آمریکا به مدت ۱۰ سال ـ عضو سابق انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به مدت ۹ سال ـ مؤسس و عضو انجمن تحقیقات آموزشی ـ مدیر گروه مشاوره دانشگاه تربیت معلم تهران ـ عضو کمیته ملی تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در ایران ـ مشاور تحقیقاتی وزارت آموزش وپرورش در یک دوره ـ عضو کمیسیون روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق، علوم سیاسی و اجتماعی (شورای پژوهش های علمی کشور)‏ ـ سرپرست مرکز تحقیقات آموزشی و دبیر شورای تحقیقات وزارت آموزش و پرورش ـ عضو شورای تغییر نظام آموزش و پرورش با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیتهای آموزشی : علیرضا کیامنش تاکنون با دانشگاه های بسیاری در سطح تهران و ایران همکاری های علمی ـ آموزشی داشته و در دانشگاه های تربیت مدرس، ‏الزهرا (س)، شهید بهشتی، دانشگاه تهران، علامه طباطبایی و اغلب دانشگاه هایی که به نحوی دانشکده های علوم تربیتی و روانشناسی ‏دارند، تدریس کرده است و این همکاری ها همچنان ادامه دارد. وی هم اکنون استاد دانشگاه تربیت معلم تهران است.‏مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : ـ مؤسس و عضو انجمن ایرانی تعلیم و تربیت ـ مؤسس و عضو انجمن تحقیقات آموزشی سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : در مورد علیرضا کیامنش باید گفت او همیشه مسئولیتی را برعهده داشته و حتی گاهی چند پست را با هم انجام می داده و در همه موفق و ‏شایسته عمل کرده است. محض نمونه مدتی مدیر گروه تکنولوژی دانشگاه تربیت معلم بوده است، همچنین مسئول مؤسسه تحقیقات تربیتی ‏دانشگاه در نخستین سال های دهه ،۷۰برای یک فرصت مطالعاتی یک ساله به دانشگاه سانتاباربارا در آمریکا می رود و پس از اقامتی هشت ‏ماهه در حالی که هنوز باید برای اتمام کارش چند ماه دیگر بماند، از او درخواست می شود به ایران بیاید و مسئولیت هایی را بپذیرد و او با میل ‏و علاقه به ایران برگشته، همکاری های نزدیکی را با آموزش و پرورش آغاز می کند. مرکز تحقیقات آموزش و پرورش را اداره می کند. وی در ‏کسوت دبیر شورای تحقیقات این سازمان قرار می گیرد و طرح های تحقیقاتی مختلفی را با سازمان اجرا می کند.‏ از مهم ترین آن ها می توان به حضور در شورای تغییر نظام آموزشی اشاره کرد که ارزشیاب این برنامه هم بوده است و در سال های ‏اول تا سوم، ارزشیابی جامعی از نظام جدید آموزشی متوسطه را انجام می دهد. در سال ،۱۳۷۵ هماهنگی سومین طرح «مطالعه بین المللی ‏ریاضی و علوم» (‏TIMSS99‎‏) را به عهده می گیرد. اگرچه پیشتر مسئولیت نخستین دوره آن در سال ۹۵میلادی و دومین دوره اش نیز بر عهده ‏کیامنش بوده است. در سال ،۷۲ از مرتبه استادیاری به دانشیاری تغییر وضعیت می دهد و تا سال ۷۹ ارتباط خود را جسته گریخته با آموزش و ‏پرورش حفظ می کند ازجمله در زمان وزارت دکتر نجفی. اما از این سال به بعد ارتباط رسمی او با سازمان کم و کمتر شد و اگر هم ارتباطی بود ‏در زمینه کارهای پژوهشی بوده است. دیگر فعالیتها :‏ ـ مدیر طرح سنجش صلاحیت های پایه: ارزشیابی درون داده ها و برون داده های آموزشی در ایران پایه پنجم ابتدایی (‏ABC‏)، صندوق کودکان ‏ملل متحد (‏UNICEF‏) و پژوهشکده تعلیم و تربیت ـ مدیر طرح ارزشیابی از طرح آموزش دختران روستایی شاغل (‏UNICEF‏) ـ عضو هیأت تحریریه نشریات علمی ـ پژوهشی اندیشه های نوین تربیتی (دانشگاه الزهرا)، فصلنامه تعلیم و تربیت (دانشگاه علامه طباطبایی)، ‏مجله علوم تربیتی و روانشناسی (دانشگاه شهید چمران اهواز)، دو فصلنامه روانشناسی معاصر و …. ـ مدیر مسئول نشریه «پژوهش نامه آموزشی» و سردبیر نشریه فصلنامه تعلیم و تربیت آرا و گرایشهای خاص : علیرضا کیامنش بارها با ارائه تحقیقات و پژوهش ها و اجرای پروژه های تربیتی ـ آموزشی، علاقه مندی و توانایی هایش را در این عرصه به منصه ‏ظهور گذارده است، اگرچه درخصوص عدم بهره گیری از این برنامه ها و مشکلات موجود بر سر راه، بر شیوه عملکرد حوزه علوم تربیتی ‏انتقادهایی دارد و کاستی هایی را بیان می دارد: «ما در هر حوزه ای از جمله علوم تربیتی مشکل داریم. شاید یکی از دلایل مشکلاتمان این ‏است که جامعه ما جامعه ای علمی نیست. وقتی جامعه علمی نباشد، بالطبع نمی توانیم با مسائل علمی برخورد کنیم. بنابراین، راه حل ‏علمی نمی یابیم و مسائل روی هم انباشته می شوند. ما دنیایی داریم به نام جامعه که قوانین خاص خودش را دارد و در این جامعه بزرگ ‏بخشی به نام آموزش و پرورش داریم که ۱۸ـ۱۷ میلیون نفر را دربردارد. یک جامعه کوچکتر هم داریم که جامعه دانشگاهی ماست و در دل آن ‏زیرمجموعه ای به نام علوم تربیتی و روانشناسی است که انتظار می رود این بخش، مقداری راهگشا و هدایت کننده آن جامعه بزرگ یعنی ‏آموزش و پرورش باشد و همچنین جامعه بزرگ تری به عنوان کشور که از نظر مسائل رفتاری و روحی و روانی موجود در جامعه دچار اشکال ‏است. در مجموع، چه از نظر تعداد، چه از نظر حجم کار و چه از نظر توانمندی ها، واقعاً توانایی انجام کار را نداریم و جالب است که نتوانیم با هم ارتباط ‏نیز برقرار کنیم. مثلاً آموزش و پرورش در زمینه هایی از ما خیلی جلوتر است، اما در بخش هایی هم ما احساس می کنیم چیزهایی داریم که ‏آنها ندارند ولی نه فرصت می شود از تجارب آنها استفاده کنیم و نه فرصتی که ما برویم در آزمایشگاه های آنها و نظریه هایمان را تبدیل به عمل ‏کنیم.» جوائز و نشانها : ترجمه جلد دوم کتاب “استدلال آماری در علوم رفتاری” علیرضا کیا منش ، در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.

چگونگی عرضه آثار : علیرضا کیامنش مؤلف ۸ عنوان کتاب و مترجم بیش از ۱۰ جلد کتاب با عناوینی چون: استدلال آماری در علوم رفتاری، ارزشیابی آموزشی و …

آثار : ارزشیابی آموزشی

ویژگی اثر : مقام بهترین کتاب تحقیقی سال را به دست آورد‏-تألیف ریچارد ام ولف

استدلال آماری در علوم رفتاری

ویژگی اثر : ترجمه ۱۳۶۷،جلد دوم این کتاب در دوره هفتم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و برگزیده شده است.آشنایی با کتاب:«استدلال آماری در علوم رفتاری»: متن اصلی کتاب (۱۹۸۱) به زبان انگلیسی در شش بخش تنظیم شده است. ویژگیهای اثر حاضر با توجه به کمبود منابع در زمینه روشهای استنباط آماری به فارسی این است که با کاربرد اصول آموزش و یادگیری جهت تهیه مطالب و با ارائه مثالها، نمودارها و دستورالعملهای متعدد، درک مطالب پیچیده آماری را برای خواننده آسان می‌سازد. مترجم در این مجلد، سه بخش از اثر اصلی را ترجمه کرده و جهت رفع برخی محدودیتهای کتاب در زمینه روش تحلیل داده‌ها در نمونه‌های با حجم نامساوی و نیز تحلیل واریانس یک متغیری در طرحهای بلوکی تصادفی و نیز طرحهای کاملاً تصادفی، با استفاده از منابع مختلف به تدوین سه بخش دیگر با عنوان ضمیمه اقدام کرده است.

سنجش و اندازه گیری ویژگی اثر : مجموعه کتاب ها، ۱۳۸۴، این مجموعه کتاب ها از جانب آموزش و پرورش به عنوان کتاب های برتر کمک آموزشی برگزیده شد.‏

درباره پرفسور علیرضا کیامنش(ساکی)

▪ علیرضا کیامنش

▪ متولد ۱۳۲۳ در اندیمشک

▪ فوق دیپلم راهنمایی تعلیماتی مدارس از دانشگاه سپاهیان انقلاب (مامازن)

▪ کارشناسی رشته آموزش ابتدایی (دانشگاه تربیت معلم)

▪ کارشناسی ارشد رشته مشاوره و راهنمایی (دانشگاه تربیت معلم)

▪ فوق لیسانس رشته روش های تحقیق و ارزشیابی از دانشگاه UCLA آمریکا

▪ دکترای رشته روش های تحقیق و ارزشیابی از UCLA آمریکا

▪ دیپلم تخصصی تحقیق و ارزشیابی برنامه های درسی آموزش جمعیت از دانشگاه ویلز، کاردیف، (انگلستان)

▪ استاد دانشگاه تربیت معلم تهران

▪ رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم تهران

▪ عضو انجمن روانشناسی ایران

▪ عضو انجمن ارزشیابی آموزشی ایران

▪ مؤسس و عضو انجمن ایرانی تعلیم و تربیت

▪ عضو سابق انجمن تحقیقات تربیتی آمریکا به مدت ۱۰ سال

▪ عضو سابق انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به مدت ۹ سال

▪ مؤسس و عضو انجمن تحقیقات آموزشی

▪ مدیر گروه مشاوره دانشگاه تربیت معلم تهران

▪ عضو کمیته ملی تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در ایران

▪ مشاور تحقیقاتی وزارت آموزش وپرورش در یک دوره

▪ عضو کمیسیون روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق، علوم سیاسی و اجتماعی (شورای پژوهش های علمی کشور)

▪ سرپرست مرکز تحقیقات آموزشی و دبیر شورای تحقیقات وزارت آموزش و پرورش

▪ عضو شورای تغییر نظام آموزش و پرورش با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی

▪ مدیر طرح سنجش صلاحیت های پایه: ارزشیابی درون داده ها و برون داده های آموزشی در ایران پایه پنجم ابتدایی (ABC)، صندوق کودکان ملل متحد (UNICEF) و پژوهشکده تعلیم و تربیت

▪ مدیر طرح ارزشیابی از طرح آموزش دختران روستایی شاغل (UNICEF)

▪ عضو هیأت تحریریه نشریات علمی ـ پژوهشی اندیشه های نوین تربیتی (دانشگاه الزهرا)، فصلنامه تعلیم و تربیت (دانشگاه علامه طباطبایی)، مجله علوم تربیتی و روانشناسی (دانشگاه شهید چمران اهواز)، دو فصلنامه روانشناسی معاصر و ….

▪ مدیر مسئول نشریه «پژوهش نامه آموزشی» و سردبیر نشریه فصلنامه تعلیم و تربیت

▪ مؤلف ۸ عنوان کتاب و مترجم بیش از ۱۰ جلد کتاب با عناوینی چون: استدلال آماری در علوم رفتاری، ارزشیابی آموزشی و …

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *