در گفتگوی خورنا با کارشناسان؛

گزارش ویژه از آلودگی هوای خوزستان/ مسئولان استان از این اتفاقات غافلند؟

خورنا _ حسین عبدالعزیزی: سوالات متعددی در ذهن خوزستانی ها است که چرا کسی به فکر رفع مشکل آلودگی هوای این استان نیست، چرا روز به روز شاهد افزایش بوهای بد در خوزستان هستیم، راهکار جدی برای رفع آن چیست؟ مگر مسوولان استان از این اتفاقات غافلند؟ یا اطلاع دارند و کاری انجام نمی دهند، این پرسش ها، حرف های همیشگی برخی از شهروندان خوزستانی است و مدام بر سر زبان ها چرخیده می شود.

بر اساس این مقدمه تصمیم گرفتم به سراغ، احمد رضا لاهیجان‌زاده مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان بروم.

وی دلیل انتشار این بوهای بد در کلان شهر اهواز را تولید ماده‌ای به نام ویناس دانست و افزود: ویناس ماده ارزشمندی است که می تواند جایگزینی مناسب برای ماده نفتی مالچ در طرح های بیابان زدایی باشد.

وی با بیان اینکه این ماده توسط شرکت الکل رازی تولید می شود، گفت: تقریبا یک سالی است که شهروندان اهوازی از انتشار بویی نامتبوع در این کلان شهر گلایه دارند.

لاهیجان زاده با اشاره به اینکه در این زمینه سازمان حفاظت محیط خوزستان برنامه‌های گسترده‌ای برای شناسایی عامل اصلی انتشار این بو انجام داد، تصریح کرد: با تشکیل چهار تیم، بررسی های میدانی برای بررسی دقیق این مشکل آغاز و در نهایت مشخص شد عامل اصلی انتشار این بوی آزاردهنده، ماده‌ای به نام «ویناس» از کارخانه تولید الکل و خمیر مایه رازی است.

این مقام مسوول در ادامه با بیان اینکه در شهرستان خرمشهر نیز شهروندان این شهر به دلیل وجود دو کارخانه الکل‌سازی در شهرک صنعتی وضعیتی مشابه کارخانه الکل سازی رازی دارند، اظهار کرد: کارخانه الکل و خمیر مایه رازی در شبانه روز دو هزار و ۱۰۰ متر مکعب فاضلاب تولید می‌کند.

لاهیجان زاده با بیان اینکه متاسفانه با وجود این حجم فعالیت این کارخانه، این شرکت فاقد تصفیه خانه است، ادامه داد: این شرکت متاسفانه در اقدامی غیر منطقی، با ایجاد حوضچه‌هایی تبخیری در محدوده کارخانه ماده ویناس را که عامل انتشار بوی نامطبوع در هوای شهر اهواز است را در این حوضچه‌ها نگهداری می‌کند.

وی در زمینه اقدامات قضایی محیط زیست خوزستان برای حل این مشکل گفت: با توجه به اقدام قضایی انجام شده علیه مدیریت این کارخانه، بر اساس حکم دادگاه برای مدیرعامل این شرکت چهار ماه حبس و دو سال تعلیق به دلیل تهدید علیه بهداشت عمومی در نظر گرفته شده که در صورت حل نشدن مشکلات، حکم چهار ماه حبس قابل اجرا است.

پس از لاهیجان زاده به سراغ نسیم صادقی مدیر عامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان رفتم. وی در این زمینه اظهار کرد: ما هرگز علاقمند نیستیم مردم اهواز و روستاهای همجوار را دچار نگرانی کنیم، در این زمینه هر کاری لازم باشد برای رفع نگرانی انجام می دهیم، ما برای حفظ محیط زیست از هیچ کوششی دریغ نمی کنیم.

مدیر عامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان اضافه کرد: در زمینه سوزاندن نیشکر در حال حاضر در وضعیت ناچاری، بخشی از نیشکر را می سوزانیم این روندی است که در پیشرفته ترین کشورهای دنیا هم وجود دارد.
صادقی گفت: اگر محیط زیست به این نتیجه برسند که زه آب نیشکر تالاب شادگان را آلوده می کند ما آمادگی داریم در کمترین زمان ممکن زه آب را از تالاب بر داریم، که در آن صورت مطمئن هستم خشک شدن تالاب، قطعی است.

مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان تاکید کرد: در برخوردهای محیط زیستی نگاه تبعیض آمیز وجود دارد بعضی صنایع را رها کرده اند و تیغ بر گلوی صنعت دیگری گذاشته اند در حالی که ما به تعهدات خود تا حدودی که نگاه علمی اجازه می دهد وفاداریم.

وی ادامه داد: ما از واحد دهخدا در شمال خوزستان تا تمامی واحدهای جنوبمان حتی یک قطره زه آب وارد کارون نمی کنیم و حاضریم با هر کسی که در این زمینه مدعی است و معتقد است که ما کارون را آلوده می کنیم مناظره کنیم.
مدیرعامل توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان افزود: در زمینه تولید شکر خوشبختانه در طول چند سال گذشته تولید ما سه برابر شده و اکنون به تنهایی به انداره تمامی تولید کنندگان چغندری کشور تولید داشته و ۴۰ درصد شکر کشور را نیز تولید می کنیم و امیدواریم سال دیگر به تولید بالای پانصدهزار تا پانصد و پنجاه هزار تن برسیم.

وی گفت: در حال حاضر با توجه تمام شدن برداشت نیشکر هیچ سوزاندنی در کار نیست هرگونه مطلبی در این خصوص مردود بوده و ناشی از بی اطلاعی نسبت به صنعت نیشکر است.

صادقی در ادامه تصریح کرد: اقدامات جبرانی توسعه نیشکر در خصوص تولید سالانه ۷۸۶ هزارتن اکسیژن و جذب بیش از یک میلیون تن گاز دی اکسید کربن، توسط مزارع نیشکر در بحث های زیست محیطی کمتر دیده شده است.

وی خواستار آن شد که تیمی متشکل از کارشناسان خبره با حضور رسانه ها و صداوسیما تشکیل شود. و تمام ورودی های کارون را بررسی و مستندسازی کنند و در این زمینه توسعه نیشکر هزینه های لازم را پرداخت می کند و همه افرادی که در حوزه محیط زیست اظهار نظر می کنند در این زمینه صاحب نظر نیستند ما فقط به گفته های مسوولانه، علمی و منطقی توجه می کنیم و گفته های غیرکارشناسانه و غیرمسولانه را جدی نمی گیریم.

مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی با رد تمام اتهام های وارده مبنی بر آلاینده بودن این شرکت گفت: مجموع مزارع نیشکر جهان حدود ۲۵میلیون هکتار است که از این مزارع تنها ۲۰درصد به صورت سبز برداشت و بقیه سوزانده می شود و اتهام ها در حالی به شرکت وارد می شود که حتی در پیشرفته ترین کشورهای جهان هم برداشت نیشکر به صورت تمام سبز صورت نمی گیرد.

صادقی با تایید موضوع سوزاندن مزارع نیشکر که اجتناب ناپذیر است افزود: میزان آلاینده های ناشی از برداشت غیر سبز بسیار کمتر از میزان اکسیژن تولیدی است و با هر کسی که مدعی آلاینده بودن شرکت است حاضر به مناطره ایم چرا که این اظهار نظرها همراه با دانش کافی نیست و این قضاوت های ناعادلانه است که باعث می شود روزانه چند نفر از مدیران شرکت های تابع به دادگاه احضار شوند.

وی با بیان اینکه آیا چاه های نفت موجود در خوزستان آلاینده نیستند و گاز آلوده ندارند، صنایع فولاد خوزستان مگر آلودگی ایجاد نمی کند، فقط ما هستیم که آلاینده ایم؟ افزود: این شرکت هرگز معیارهای سازمان حفاظت محیط زیست را زیر پا نگذاشته است.

صادقی همچنین با انتقاد از قضاوت های نابجا و غیر فنی در خصوص فعالیت های شرکت گفت: برای سرمایه گذاری های خود در استان خوزستان دچار تردید شده ایم و این که می گویند شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی موجب آلودگی است و زهاب وارد کارون می کند و محیط زیست خوزستان را دچار اختلال کرده به هیچ وجه صحیح نیست.

وی به سرمنشاء خروجی زه آب نیشکر اشاره و یادآوری کرد: زه آب دهخدا وارد طلاییه، زه آب واحدهای امیر کبیر و میرزا کوچک خان وارد شلمچه و از آنجا به دستور شورای عالی امنیت ملی وارد مرز ایران با عراق می شود و واحدهای شرق کارون مانند سلمان فارسی، دعبل خراعی و فارابی هم زه آب خود را وارد تالاب شادگان و خوریات خلیج فارس کرده و باعث احیای مجدد تالاب شده اند.

مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی گفت: تمام مسوولان واحدهای تابع شرکت را موظف کرده ایم تا تمهیدات لازم برای جلوگیری از ورود فاضلاب های صنعتی به زه کش ها را اندیشیده و اقدام به تصفیه آن کنند.
صادقی افزود: تمام تلاش خود را برای سرمایه گذاری در حوزه محیط زیست به کار گرفته ایم و خوشحالیم که در این زمینه دروغ نمی گوییم اما نگرانیم که دروغ می شنویم.

وی تاکید کرد: مدعیان آلاینده بودن شرکت که به دنبال تعطیلی واحدهای تابع آن هستند اگر حاضرند تبعات تلخ این تعطیلی را بپذیرند ما آمادگی این کار را داریم.

مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی از خوزستان به عنوان استانی ثروتمند اما فقیر یاد کرد و گفت: آنچه در خوزستان ما را خوشحال می کند یک اشتغال بیشتر است؛ چند سال است که به دنبال احیای ۱۴هزار هکتار اراضی جدید برای توسعه سطح زیر کشت نیشکر هستیم اما مسوولان با برخوردهای نامسوولانه و غیر منطقی خود حتی ما را در سرمایه گذاری های آتی دچار تردید کرده اند.

وی یادآوری کرد: در زمان حاضر ۱۷هزار نفر در واحدهای تابع شرکت شاغل هستند که از این تعداد، تنها کمتر از یکصد نفر نیروی غیر بومی است.

علی احتشامی مدیرعامل کارخانه الکل و خمیر مایه رازی نیز در خصوص انتشار بوهای بد در شهرستان اهواز گفت: مشکل بوی نامطبوع هوای اهواز از کارخانه الکل سازی رازی نیست.

وی در پاسخ به اظهارات مدیرکل سازمان محیط زیست خوزستان در خصوص تبخیر ماده ویناس در این شرکت گفت: در حال حاضر در مناطق مختلف اهواز تبخیرهایی انجام می‌شود که این تبخیرها می تواند از منشا بوی نامطبوع باشد لذا نمی‌توان صرفا کارخانه الکل سازی رازی را متهم کرد.

مدیرعامل کارخانه الکل و خمیر مایه رازی در خصوص ماده ویناس که به عنوان عامل اصلی انتشار بوی نامطبوع اهواز معرفی شده خاطرنشان کرد: در خصوص رفع مشکلات اقداماتی در حال انجام است.

ناگفته نماند که صنعت الکل‌سازی و تولید خمیرمایه خوزستان، صنعت جدیدی است و توانسته ایجاد اشتغال کند، باعث رونق اقتصادی در منطقه شود، تاثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم در خوزستان داشته باشد و ظرفیت صادرات و بازار داخلی ایجاد کند.

احمد سیاحی معاون عمرانی استاندار خوزستان به کارخانه الکل‌سازی رازی مهلت داد تا ظرف ۱۵ روز آینده اقدامات لازم برای رفع مشکل انتشار بوی بد در سطح اهواز را حل کند، در غیر این صورت کارخانه به صورت کامل تعطیل می‌شود.

وی گفت: یکی از مهم ترین مباحث در دنیا موضوعات زیست محیطی است که متاسفانه در کشور ما بنا به دخل و تصرف‌هایی که صورت گرفته، محیط زیست به درستی حفاظت نشده است و به دنبال آن، شاهد وقوع مشکلاتی جدی در تالاب انزلی، تالاب بین‌المللی شادگان، دریاچه ارومیه و ۵ تالاب دیگر استان خوزستان از جمله تالاب بزرگ هورالعظیم بودیم. بحث محیط زیست رودخانه‌ها را نیز که در استان خوزستان نقش بسیار اساسی را در تامین آب دارند، باید این موضوعات و مشکلات اضافه کرد.

معاون عمرانی استاندار افزود: اولویت همه بایدجلوگیری از ورود فاضلاب خام به رودخانه باشد و اگر سدی زده می‌شود باید قبل از ساخت آن، ارزیابی‌های زیست‌محیطی آن انجام شود، بنابراین با قاطعیت اعلام می کنیم هیچ صنعتی بدون اخذ مجوزهای زیست محیطی اجازه آغاز عملیات ساخته و ساز و فعالیت نخواهد داشت. اولویت این است که محیط زیست سالمی را برای مردم فراهم کنیم.

وی عنوان کرد: متولی اصلی این امر، سازمان محیط زیست است و محیط زیست با قاطعیت باید پیگیر مسایل زیست محیطی باشد و ارزیابی‌ها را انجام دهد.

معاون استانداری خوزستان گفت: محیط زیست به عنوان متولی این حوزه باید تشخیص دهد که بوی بد منتشر شده در سطح شهر مربوط به کجاست. درست است که استدلال‌های مختلفی وجود دارد اما چرا روز اول که این اتفاق افتاد به حل مشکل فکر نکردیم و چرا پس از تولید حجم بالایی از ویناس و جمع‌آوری آن در حوضچه ها به فکر حل مشکل افتادیم؟

در پایان این گزارش ذکر این نکته ضروری است که شهروندان و رسانه های استان همچنان به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که کدام دستگاه اطلاعات جامعی دارد، عامل آلودگی هوای خوزستان چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *