ماهی‌فروشانی که ماهیت بازار حمیدیه را غصب کرده‌اند
خورنا: شهرستان تازه تاسیس حمیدیه با برخورداری از تنها یک بازار سنتی، مشکلات ریز و درشت بهداشتی و مسافتی را برای شهروندان ایجاد کرده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از خوزستان، شهروندان حمیدیه هر چند روز یکبار مسافتی حدود ۴ کیلومتر را پیاده‌روی می‌کنند تا خود را به تنها بازار شهر برساند.
بازاری که تازگی و طراوت سبزیجات و صیفیجات آن، هر کسی را برای خرید روزانه وسوسه می‌کند، اما «ام علی» به دلیل طولانی بودن مسیر، لذت خرید روزانه را تجربه نکرده است.
گذشت ایام، رمق راه رفتن را از پا‌هایش گرفته است. حضور در بازار در ساعات میانی روز به ویژه در فصل تابستان، تحمل مسافت طولانی راه خانه تا بازار، اوضاع نابسامان بازار، و…. حکایت روزمره‌گی‌های شهروندان این شهرستان تازه تاسیس است.
یکی از شهروندان حمیدیه در این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در این شهرستان اظهار کرد: در اطراف خانه ما، زمین‌های سبزی، خیار و گوجه، کاهو کلم زیادی وجود دارد اما کشاورزان به جای فروش محصولات خود در منطقه آن‌ها را به بازار می‌برند و اهالی این منطقه به جای خرید این اقلام در منطقه خود، مسافت طولانی را برای خرید و رسیدن به بازار تحمل می‌کنند.
*خیابان ۱۷ شهریور تنها بازار حمیدیه
شهر حمیدیه برخلاف بسیاری از شهر‌ها که از انواع بازار‌ها با مشخصه‌های خاص برخوردار هستند متاسفانه تنها از یک بازار به طول حدود یک کیلومتر بهره برده است. در واقع این بازار بیش از ۵۰ سال است که تنها بازار مردم شهر حمیدیه است و تنها تفاوتی که با گذشته پیدا کرده تغییر شکل و نمای بازار با همان مغازه‌ها و خیابان سابق است.
خیابان ۱۷ شهریور که تنها بازار حمیدیه در تهیه و فروش مواد غذایی است از نبش خیابان شهید دکتر مفتح آغاز، و تا منطقه شبیشه یکی دیگر از مناطق حمیدیه ادامه می‌یابد و تمام فروشگاه‌ها، مغازه‌ها و بساطی‌های موجود در آن میان دو چهارراه، خلاصه می‌شوند.
در این بازار همه چیز پیدا میشود از مواد غذایی و پروتئینی گرفته تا میوه و خشکبار. بازار حمیدیه علاوه بر تامین نیازهای ساده و روزانه مردم اعم از خوراک و پوشاک و دیگر کالا‌ها، داشتن ترکیب مسکونی تجاری، نداشتن نظم مناسب در تجمع صنفی، حضور دستفروشان در مسیر عابران پیاده و گذرگاه‌های اصلی شهر، آلودگی نمای بازار، کنار هم قرار گرفتن فروشندگان مواد غذایی، خشکبار، سوپر مرغ و گوشت، فروشگاه فرش و لباس همچنین لوازم خانگی، فرآورده‌های کشاورزی و دامی بیش از بیش نمای بازار را آزاردهنده‌تر کرده است.
شهر حمیدیه به دلیل برخورداری از اراضی کشاورزی حاصل‌خیز علاوه بر تامین مایحتاج شهر در زمینه فروش صیفیجات، سبزیجات و… مازاد محصولات خود را به برخی شهرهای اطراف و حتی استان‌های دیگر می‌فروشد.
به همین دلیل علاوه بر شهروندان حمیدیه، ساکنان شهرک‌های اطراف حمیدیه خرید روزانه خود را از این بازار تهیه می‌کنند.
*تبدیل پاساژ قدیمی به بازار ماهی‌فروشان
بی‌شک رعایت موازین بهداشتی در مراکز تهیه و توزیع مواد خوراکی گامی مهم در سلامت جامعه است که باید به آن توجه بیشتری شود.
پس از شهرستان شدن حمیدیه، شهرداری با همکاری فرمانداری اقدام به ساماندهی دستفروشان در سطح معابر شهری و بازار کرد و تنها دستفروشان را از وسط خیابان و ایجاد سدمعبر به کنار خیابان اصلی بازار هدایت کرد، این در حالی است که ماهی‌فروشان که بخش عمده‌ای از بازار را به خود اختصاص داده‌اند به یک پاساژ قدیمی واقع در بازار منتقل شدند.
یکی از ویژگی‌های این پاساژ قدیمی، نامناسب بودن آن به دلیل آلودگی بسیار زیاد و غیرمعقول در کنار فروش ماهی همچنین بر جای ماندن ضایعات ماهی که تبعات بسیار کثیفی را در محیط پاساژ ایجاد کرده است.
ماهی‌فروشان که به شکل بسیار نامنظم سطح معابر را اشغال کرده بودند در طرح ساماندهی بازار به پاساژ منتقل شدند. هر کدام به صورت مستاجر صاحب مغازه‌ای شدند اما پس مدتی پاساژ تعبیه شده تنها به محل نگهداری ماهی تبدیل شد و ماهی فروشان به پهن کردن بساط ماهی خود در کنار بازار بازگشتند.
مهدی، ماهی‌فروشی است که در این پاساژ مغازه دارد اما ماهی‌های خود را با گذاشتن بساط در بازار به فروش می‌رساند. از او می‌پرسم که چرا در مغازه‌اش ماهی‌های خود را نمی‌فروشد؟
وی اظهار کرد: با وجود اینکه سال‌هاست شغل من ماهی‌فروشی است و با بوی انواع ماهی سر و کار دارم هرگز نتوانستم با بوی ماهی‌های مانده و ضایعات آن در پاساژ کنار بیایم.
این شهروند حمیدیه با اشاره به فضای بسته پاساژ گفت: فروش ماهی باید در فضای باز و کاملا بهداشتی باشد، در حالیکه به ندرت دیده‌ام پاساژ به عنوان محلی برای فروش ماهی انتخاب شود.
*ساماندهی بازار نیمه تمام ماند
شهردار حمیدیه نیز با ابراز تاسف از وضعیت عمومی بازار در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در این شهر اظهار کرد: متاسفانه این بازار در هیچ زمانی به صورت اصولی ساماندهی و تنظیم نشده است و به همین دلیل شاهد معضلات اساسی در آن هستیم.
احمد آزادوار، احداث بازارچه‌ای به مساحت ۲ هزار و ۴۰۰ متر مربع را از اقدامات مهم شهرداری حمیدیه در راستای ساماندهی بازار شهر خواند و افزود: این بازارچه در قالب ۱۹۵ غرفه با سازه سوله و با برآورد اعتبار اولیه ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان از محل مشارکت‌های مردمی در دست اقدام است.
وی با بیان اینکه مدت زمان برآورد شده برای احداث بازارچه جدید ۴۵ تا ۶۰ روز است خاطرنشان کرد: غرفه‌های بازارچه به صورت استیجاری و در تملک شهرداری به متقاضیان داده خواهد شد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه هزینه احداث این بازارچه از بخش خصوصی است در صورت تامین ۵۰ درصد هزینه‌های احداث بازارچه، استارت کار زده خواهد شد.
شهردار حمیدیه تصریح کرد: طی جلساتی که با شورای شهر و فرمانداری شهر حمیدیه در خصوص واگذاری غرفه‌های بازارچه به متقاضیان گرفته شد مقرر شد مبلغ ۳ میلیون تومان به صورت نقد و ۲ میلیون تومان دیگر در زمان تحویل غرفه از متقاضیان دریافت شود، ضمن اینکه برای رعایت حال شهروندان دو ماه از آن‌ها مبلغی در باب اجاره غرفه اخذ نخواهد شد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری برنامه‌ای برای احداث بازارچه در مناطق مختلف شهر دارد یا خیر؟ گفت: با توجه به اینکه در حمیدیه مردم خرید خود را به صورت سنتی و روزانه انجام می‌دهند شهرداری در نظر دارد با بررسی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در هر منطقه، و جذب مشارکت‌های مردمی بازارچه‌هایی محلی و زودبازده به صورت، دکه در کوی‌ها و محلات مختلفی که با بازار فاصله دارند احداث کند.
آزادوار، شناخت دستفروشان واقعی و بازاریان، محلی را برای نظم دادن به فعالیت‌های آنان در عرضه محصولات خود از برنامه‌های در دست اجرای شهرداری خواند.
*وضعیت تاکسیهای سطح شهر
در سال ۸۳ تعدادی از شهروندان شهر به صورت خودجوش و برای تسهیل در رفت آمد ساکنان مناطق کوی کارگران (مستضعفین)، دولت آباد (علوا)، کوی توحید (شامی‌آباد سابق) و جاده پادگان و… که فاصله چهار تا پنج کیلومتر برای خرید تا بازار را متحمل می‌شوند ایستگاه تاکسی در کنار بازار ایجاد و با خودروهای خود که اغلب پیکان بودند مسافران را تا مقصد دلخواه جابه‌جا می‌کنند.
مسافران عمدتاً خانم‌های خانه‌داری هستند که به صورت روزانه از بازار خرید کرده و به دلیل سنگینی خرید‌های خود همچنین دوری مسافت از ماشین‌هایی که در کنار بازار در دو صف منظم منتظر مسافر هستند برای بازگشتن به خانه استفاده می‌کنند.
این تاکسی‌ها، رنگ زرد یا نوار نارنجی و یا آرم و علائم سازمان تاکسیرانی بر روی درب‌های جلوی خودرو ندارند، همچنین دارای ایستگاه و مبدأ و مقصد معینی نیست و اغلب به صورت آزادانه در معابر و خیابان‌های اصلی و فرعی شهر تردد می‌کنند و با درخواست نخستین مسافر مقصد تقریبی‌شان مشخص میشود و مسافرگیری‌های بعدی تاکسیران به منظور تکمیل ظرفیت، تابعی از مقصد مسافر اول است.
هزینه کرایه تاکسیهای از بدو تاسیس ایستگاه تاکسی تاکنون سه نوبت با فاصله‌های زمانی بلندمدت تغییر کرده است و در حال حاضر که خدمات این نوع تاکسی‌ها در جابه‌جایی مسافر نمود بیشتری پیدا کرده باعث اشتغالزایی چیزی حدود ۴۰ تا ۵۰ نفر شده است.
*تجمع زباله در بازار
شهردار حمیدیه در خصوص وضعیت بهداشتی این شهر نیز چنین عنوان کرد: به منظور رعایت بهداشت از سوی شهروندان ۵۰ سطل زباله مکانیزه در کنار خیابان‌های مختلف شهر از جمله بازار گذاشته شد.
وی با اشاره به معضلات تجمع زباله در جویهای آب تصریح کرد: جویهای آب موجود در بازار را برای جلوگیری از تجمع زباله مسقف کرده و به دستفروشانی که مقید به رعایت بهداشت نیستند اخطار داده‌ایم.
بازار تنها محل مبادله کالا و محصولات نیست. بلکه مکانی برای معرفی آداب، فرهنگ، سنت‌ها و روش‌های زندگی مردم نواحی مختلف جهان نیز به شمار می‌رود.
بازارهای سنتی همواره به عنوان قسمتی از نمود فرهنگی هر قوم و ملتی مطرح بوده و هستند، به‌طوریکه به سادگی با مشاهده آن‌ها می‌توان از گذشته‌های دور مناطق اطلاعات مفیدی به‌دست آورد.
معمولا اینگونه بازار‌ها را باید در کشورهایی با سابقه و عقبه تاریخی کهن و دراز جستجو کرد، کشورهایی که از گذشته‌ای دور و از تمدنی باستانی برخوردار باشند زیرا چنین بازارهایی مسلسل‌وار دیروز را به امروز و فردا متصل می‌کنند.