گزارشی از تعطیلی بزرگترین کارخانه تولید قند خاورمیانه در شوش

خورنا: با گذشت چند سال از ورشکستگی کارخانه قند شوش، هنوز بسیاری از کارگران مطالبات خود را دریافت نکرده اند و از دیگر سو مسئولان وعده راه اندازی مجدد این کارخانه را می دهند.

به گزارش خبرنگار مهر، کاشت چغندر قند زمانی اقتصادی ترین نوع کشت در کشاورزی به حساب می ‌آمد و در حالی که این کشت به سطح ۹ هزار هکتار در شوش هم رسیده بود، اکنون بعد از تعطیلی کارخانه قند، نزدیک به صفر شده است.

حدود دو سال پیش نماینده وقت مردم شوش در مجلس شورای اسلامی از برنامه راه اندازی مجدد کارخانه قند دزفول در محدوده شهرستان شوش خبر داد.

جاسم ساعدی سال ۱۳۸۸ در آئین یادواره شهدای کشت و صنعت هفت تپه و آغاز چهل و نهمین سال بهره برداری این شرکت گفت: پیگیری برای از سرگیری فعالیت این کارخانه بزرگ تولیدی در حال انجام است اما از آن زمان تا کنون هنوز هیچ اقدام خاصی صورت نگرفته است.

شرکت سهامی قند و تصفیه شکر دزفول (سهامی خاص) در تاریخ ۱۳۵۴ تاسیس شد که در سال ۱۳۶۳ شروع به بهره برداری کرد. این شرکت ظرفیت پنح هزار تن چغندر قند و تصفیه ۵۰۰ تن شکر خام و تولید ۳۰۰ تن تفاله خشک و همچنین ظرفیت ۲۰۰ تن قند گیری ملاس را در روز دارد.

۶۷ درصد از سهام این شرکت متعلق به بخش خصوصی و ۳۳ درصد متعلق به بخش دولتی است. این کارخانه در هفت کیلومتری جاده شوش – دزفول قرار دارد که ویژگی تمام اتوماتیک بودن، آن را در ایران و خاورمیانه کم نظیر می کند.

کارخانه راه اندازی می شود

پس از سخنان نماینده پیشین مردم شوش در مجلس، نماینده جدید نیز بر راه اندازی مجدد این کارخانه تاکید کرد. سید راضی نوری در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: از جمله پروژه های که در دستور کار قرار گرفته شده بررسی مشکلات و ایرادهای قانونی راه اندازی شرکت قند شهرستان شوش است با توجه به اینکه این کارخانه بزرگترین کارخانه قند خاورمیانه است توجه به مسلئه راه اندازی مجدد این کارخانه که از نظر کشاورزی و اقتصادی می تواند باعث رفع بسیار از مشکلات از جمله مشکلات موجود در حوزه اشتغال را دو چندان کند.

نوری در ادامه بر ضرورت راه اندازی شرکت قند تاکید کرد و گفت: تمام راه کارهای موجود برای به اجرایی در آمدن این امر به صورت جدی پیگیری می شود تا شاهد رشد و شکوفایی حوزه کشاورزی و اقتصادی و ایجاد فرصت شغلی برای جوانان شهرستان باشیم.

در سال ۱۳۸۲ این شرکت تعطیل و سپس ورشکست شد. ورشکستگی این کارخانه ضربات اقتصادی سخت و جبران ناپذیری به مردم شهرستان شوش وارد کرده است.

این کارخانه در زمان فعالیت خود بیش از ۶۰۰ کارگر داشت که بیکاری این ۶۰۰ نفر موجب از دست رفتن فرصت شغلی این تعداد نفر از مردم این شهرستان شد. این در حالی است که چغندر قند ادر مقایسه با دیگر محصولات، بیشترین سود آوری را داشت. علاوه بر بیکاری ۶۰۰ نفر، کشاورزان این شهرستان نیز محصول پر درآمد چغندر قند را از دست داده و به کشت محصولات کم در آمد و پرهزینه مثل ذرت روی آوردند.

وعده های تکراری

احمد ناصر یکی از کارگران بازنشسته کارخانه قند می گوید: در سفر اول هیئت دولت وعده هایی برای بهبود اوضاع شرکت و ریشه کن شدن بیکاری در  داده شد.

ناصر افزود: متاسفانه این طرح همچون سایر طرح های اجرا نشده مثل ساخت «پالایشگاه خوزستان» در شهر آبادان تنها در حد یک سخنرانی ماند.

نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: یکی از دغدغه‌های همیشگی من، مشکل اشتغال و رفع موانع موجود برسر راه این مشکل بزرگ اجتماعی است.

نوری با اشاره به اینکه باید با تکیه بر کشاورزی تاحد زیادی مشکلات شهرستان شوش را برطرف کنیم، تاکید کرد: باید بکوشیم تا مشکلات شهرستان شوش تاحد زیادی با تکیه بر اجرای طرحهای اشتغال در بخش صنعت کشاورزی برطرف شود و در این باره باید تلاش زیادی را به کار گرفت.

وی با بیان اینکه شهرستان شوش توانمندی زیادی در ایجاد اشتغال دارد، عنوان کرد: شهرستان شوش توانمندی بسیار زیادی برای ایجاد اشتغال دارد و به این دلیل باید از این توانمندیهای موجود در قطب کشاورزی ایران استفاده زیادی کرد تا بتوان مقداری از مشکلات اشتغال را در این شهرستان برطرف کرد.

نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی افزود: از جمله پروژه های که در دستور کار قرار گرفته شده بررسی مشکلات و ایرادهای قانونی راه‌اندازی شرکت قند شهرستان شوش است با توجه به این که این کارخانه بزرگترین کارخانه قند خاورمیانه است توجه به مسئله راه‌اندازی مجدد این کارخانه که از نظر کشاورزی و اقتصادی می‌تواند باعث رفع مشکلات زیادی در این شهرستان کند.

نوری در ادامه بر ضرورت راه‌اندازی شرکت قند تاکید کرد و گفت: تمام راهکارهای موجود برای به اجرایی در آمدن این امر به صورت جدی پیگیری می شود تا شاهد رشد و شکوفایی حوزه کشاورزی و اقتصادی و ایجاد فرصت شغلی برای جوانان شهرستان باشیم.

نماینده مردم شوش سخن از روزهای خوش در آینده نزدیک می زند و این در حالی است که برخی از کارگران اخراجی و طلبکار با در دست داشتن حکم وسایل یدکی کارخانه را از جا کنده و می فروشند و تا بخشی از طلب خود را دریافت کرده باشند.

کارگران اخراجی و شغل های فصلی

از دیگر سو حتی بسیاری از نگهبانان این کارخانه نیز مدتها است که بدون حقوق مشغول به کار هستند. اخراج شدن نزدیک به ۶۰۰ شاغل رسمی و حدود یک هزار و ۲۰۰ نفر قراردادی ضربه جبران ناپذیری را به اقتصاد شهرستان شوش و خانواده های شاغلان وارد کرد.

بسیاری از کارکنان پس از سالها همچنان بیکار هستند یا تبدیل به کارگران فصلی شده اند که در هر فصل مجبورند شغل عوض کنند.

این در حالی است که اخیرا گفته می شود معاون وزیر کشور در بازدید اخیرش از شهرستان شوش وعده راه اندازی خط تصفیه این کارخانه را داد. گویا قرار است شکر خام وارد کشور شود و در این واحد تصفیه شود.

اما آیا این وعده نیز همچون وعده های پیشین مسئولان تنها در حد سخن می ماند؟ به قول قدیمی ها سخن شب با روشنایی روز از بین می رود…