حسن بهنام، معاون آموزش و پرورش ناحیه 4 اهواز عنوان کرد:

بررسی نقش و جایگاه آموزش و پرورش در فرآیند توسعه پایدار کشور

خورنا | سرویس فرهنگی، اجتماعی: حسن بهنام، معاون پژوهشی اداره آموزش و پرورش ناحیه ۴ اهواز در همایش “بررسی نقش و جایگاه آموزش و پرورش در فرآیند توسعه پایدار کشور” که در تاریخ ۹۶/۹/۲۲ در سالن طلائیه برگزار شد گفت: مهمترین موضوع بحث من «بررسی نقش و جایگاه آموزش و پرورش در فرآیند توسعه پایدار کشور- الزامات، زمینه هاو بایسته های آن» است و این که نقش ما به عنوان معلمان و متولیان امر تعلیم و تربیتِ جامعه در توسعه چیست و چه سهمی از آن داریم؟ چه آموزش و پرورشی پلی به سوی توسعه کشور است و جامعه توسعه یافته را چه آموزش و پرورشی می سازد؟
بهنام همچنین ادامه داد : این موضوع خود می طلبد که ابتدا شناخت و درک درستی از مباحث توسعه پایدار،مؤلفه ها، ضرورت ها و بایسته های آن به دست آوریم. یقینا این شناخت و آگاهی در ایفای نقش ما معلمان و متولیان آموزش و پرورش در فرآیند توسعه، کلیدی و حیاتی است.
تقویت نگاه توسعه گرا و تحول خواه با بنیان و اساس تربیتی و آموزشی به ساخت جامعه ای پیشرفته و مترقی، متعادل، سالم و برخوردار از رفاه و رضایتمندی خواهد انجامید.چرا که توسعه، زیر ساختِ تربیتی و آموزشی می خواهد و بدون زیر ساخت فرهنگی و تربیتی، توسعه پایدار، متوازن و همه جانبه محقق نخواهد شد. رشد و توسعه در کشورهای گوناگون در گرو توسعه پایدار آن کشورهاست، بنابراین دستیابی به توسعه پایدار نیازمندِ برنامه ریزی در هریک از سطوح اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و انسانی است.
معاون پژوهشی اداره آموزش و پرورش ناحیه ۴ اهواز اظهار داشت: “انسان” به عنوان یکی از مؤلفه های توسعه پایدار در مرکز توجه است و نیاز به “آموزش” دارد.با توجه به این که آموزش نیز از مؤلفه های توسعه پایدار به شمار می رود، پس آموزش به طور عام و نهاد آموزش و پرورش به طور خاص می تواند نقش مؤثری در توسعه پایدار داشته باشد.در واقع آموزش و پرورش به عنوان زیربنایی ترین نهاد در جامعه، شرط اصلی و تردیدناپذیرِ توسعهِ همه جانبهِ کشور است. “آموزش و توسعه” رابطه دوسویه ای با هم دارند، از یک سو آموزش بسترسازِ توسعه است، و از سوی دیگر، توسعه لازمه تحولِ اساسی در نظام آموزشی است.لذا ضرورت دارد هر جامعه ای که به توسعه پایدار می اندیشد، “آموزشِ مطلوب” را در رأسِ برنامه های خود قرار دهد.نوشتار حاضر به بررسی ارتباط بین آموزش و پرورش و توسعه می پردازد و به نقش مهم آموزش و تربیت در رسیدن به توسعه پایدار اشاره می کند.
حسن بهنام همچنین ادامه داد: هر کشوری که علاقه مند به رشد و توسعه باشد،ضروری است که ابتدا در درونِ “حاکمیتِ” آن، تصمیمی پایدار اتخاذ شود.سپس زمانی که جامعه متوجه اثرات مفید و مثبت توسعه یافتگی گردید با ایجاد یک “قرارداد اجتماعی” میان حاکمیت و مردم، به توسعه، تداوم و پایداری خواهد بخشید. کشور با این فرآیند،سریع تر به توسعه یافتگی دست می یابد،اما روش بدیل، فرآیندِ آگاهی عمومی، شناختِ تدریجیِ شهروندان و اثرگذاری آنها برنخبگان سیاسی و حاکمیت است.طبیعی است که این فرآیند طولانی تر است. هر دوی این فرآیندها_ چه از ناحیه حاکمیت(یعنی بالا به پایین) و چه از ناحیه شهروندان(یعنی پایین به بالا)_ بر پایه ای بسیار تعیین کننده استوار است و آن اینست که حاکمیت و یا شهروندان، “علاقه مند” به توسعه یافتگی باشند و شرایط،اصول،ضرورت ها، ارتباطات، سختی ها و چالش های آن را بپذیرند.به همین دلیل، پذیرش و تصمیم، مقدمِ بر امکانات کشور است.اصلِ موضوع، خواستن، پذیرشِ اصول و پایداری در امر توسعه یافتگی است.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به پرهیز از ارائه مطالب انتزاعی اشاره کرد و گفت : اما در بحث توسعه پایدار و آموزش و پرورش به این نکته باید اشاره کنم که در آموزش و پرورش و در میان معلمان و متولیان امر تعلیم و تربیت کشور، به دور از مفاهیم کلی و انتزاعی باید به مطالبی پرداخته شود که امروزه در بحث توسعه در سراسر جهان مطرح است و کوشندگان راه توسعه، تلاش می کنند براساس ویژگی های جامعه توسعه یافته بر آنها تأکید کنند. مصداق های این مفاهیم در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به صورت “عملی” محقق شده و مردم آنها شاهد و ناظر آن هستند. در بحث توسعه، از “انسان توسعه یافته” سخن به میان می آید که ویژگی های آن “ملموس و عینی” است نه “رؤیایی و آسمانی”. به عنوان مثال، انسان توسعه یافته این ویژگی ها را دارد:
-جهانی می اندیشد و ملی و منطقه ای عمل می کند.
-به اندیشه های دیگران توجه می کند.
-از تعصب به دور است و تعصب را سدِّ راه تعقل می داند.
-مشارکت جو و جامعه گراست.
-علم و دانش را متعلق به تمام جهانیان می داند.
-پرسشگر است و تفکر انتقادی دارد و با عقلانیت به مسائل نگاه می کند.
-علاوه بر حلِ مسئله، می کوشد طرح مسئله هم بکند.
-اساس هستی را مبتنی بر تغییر و تحول می داند.
-از نوجویی و نوپویی هراسی ندارد.
-همه چیز را نتیجه تربیت و تربیت را امری مستمر و رو به رشد و تکامل می داند.
-به یادگیری مادام العمر اعتقاد دارد.
-مبنای تصمیم گیری ها را خردجمعی و پژوهش می داند.
-قانون مدار است و از خودمداری های بی پایه گریزان.
این ویژگی ها، همه در نتیجه تربیت حاصل می شود. این نوع تربیت، تربیت برای توسعه است. و آموزش، رکن بنیادین توسعه است اما نه هر آموزشی! نشانگان و سنجه های آموزش برای توسعه با آموزش و پرورش سنتی و ایستا تفاوت های بسیاری دارد. متأسفانه امروز ما در آموزش و پرورش مان از نبود ساختار و برنامه های توسعه محور در رنجیم.
وی همچنین ادامه داد: امروزه جای آموختن و فراگیری رفتارهای تربیتی مهمی مانند مشارکت پذیری، قانون گرایی و احترام به حقوق دیگران، بی تفاوت نبودن نسبت به سرنوشت دیگران، مهرورزی و صلح و آشتی و دوستی و محبت به جای پرخاشگری و خشونت، گفت و گو و نقادی و پرسشگری و مطالبه گری به جای بی صبری و تحمل نکردن عقیده مخالف و تخریب دیگران،رعایت انصاف و احترام و عدالت و…، احترام به حیوانات و محیط زیست و مهربانی و صیانت از آنها، و … در مدرسه ی آموزش و پرورشِ ما خیلی خالی است. خروجی آموزش و پرورش ما باید انسان های صلح جو، خوش قلب و آرام باشد.
بهنام در پایان گفت: این انسان های توسعه یافته هستند که جامعه توسعه یافته را می سازند.انسان های “دانا و سالمی” که شجاع، نقاد، پرسشگر، مهربان، مسئولیت پذیر، قانونمند، مطالبه گر، صبور، با اعتماد به نفس و مشارکت جو هستند و در یک کلمه : شهروند خوب.
امیدواریم خروجی چنین نشست هایی باعث رشد آگاهی و شناخت تدریجی واقعیت ها و ضرورت ها و ایجاد علاقه مندی برای پیمودن مسیر توسعه یافتگی در بین شهروندان، مسئولان و دست اندرکاران سطوح تأثیرگذارِ حاکمیت باشد.ان شاءالله و به امید آن روز/

* حسن بهنام ،  فعال فرهنگی اجتماعی و مدیر کانال تلگرامی فرهنگ و توسعه است.

?کانال فرهنگ و توسعه
https://t.me/FarhangTose_eh

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *